Геодезия — жер туралы ғылымның ежелгі бір саласы
Геодезия грек тілінен аударғанда «жерді бөлемін» деген мағынаны береді, ғылым ретінде жердің бетін өлшеу және бөлуге байланысты адамзаттың практикалық қажетінен пайда болған. Қазіргі геодезия көп қырлы ғылым: күрделі ғылыми, ғылыми-техникалық және инженерлік есептерді геодезияльщ және басқа арнаулы аспаптар арқылы өлшеп, нәтижелерін математикалық және графикалық өңдеу арқылы шешеді.
Оның шешетін басты мәселелері:
1. Жердің фигурасын, пішіні мен көлемін және сыртқы гравитациялық тартылысын, яғни тартылыс күшін анықтайды.
2. Берілген координаталар жүйесінде жер бетіндөгі нүктелердің орнын анықтайды.
3. Жер бетінің картасы мен планын жасайды.
4. Жер бетінде құрылыстарды жобалау, салу және пайдалану үшін өлшеу жұмыстарын орындайды.
Жалпы айтқанда, геодезия пәні дегеніміз бұл жердің ПІШІНІН зерттейтін, жердің бетін өлшеп, оны план және карта арқылы бейнелетіп көрсететін ғылым болып табылады. Гводөзия пәні өзінің даму процесіне және жоғарғы чвтін мәселелерге байланысты бірнеше өзіндік ғылыми-техникалық салаларға бөлінеді. Жогаргы геодезия жердің және басқа планеталардың ПІШІНІ мен көлемін зерттеу кезінде, сонымен қатар, гөодеэиялық тірек пункттерін құруда кездесетін есептерді
Топошрафия кішігірім жер бетін түсіру және оның бейнесін планда толықтырып көрсету әдістерін зерттейді.
Картография жер бетінің анағұрлым территориясының бейнесін картаға түсіру әдістері мен оларды құру процестерін және картаны түріне қарай бөліп, оны жасау мен көбейту технологиясын зерттейтін геодезияның ғылыми саласы.
Инженерлік геодезия инженерлік құрылыстың ізденіс, жоба, салу және пайдалану кезеңдеріндегі геодезиялық жүмыстардың әдістерін зерттеумен шұғылданады.
Геодезия әртүрлі ғылыми пәндермен тығыз байланысты,соның ішінде математика, астрономия, физика, механика, автоматика, электроника, география, фотография және сызу .
Математика геодезиядағы өлшеу нәтижелерін өңдеу әдістерімен және талдау амалдарымен қамтамасыз етеді,
Астрономия геодезияға жер бетіндегі нүктелердің координаталары және астрономиялық азимуттары жайында алғашқы мәліметтер береді.
Физика мен механиканы пайдаланып, геодезиялық аспаптардың тетіктерін есептейді және қүрастырады. Аспап шығаруда автоматика және электроника көп қолданылады.
Географияны білу жер бетінің рельефін және жер бетіндегі табиғи жамылғыларды дүрыс бағалауға көмектеседі.
Геодезияда қолданылатын фотография әдісі фотографияны білуді қажет етеді, ал план мен картаны графикалық түрге келтіру үшін топографиялық сызудың әдістерін меңгеру керек.
Осы айтылған ғылым салаларының дамуына байланысты, геодезия ғылыми мазмүны жаңартылып, ең жаңа аспаптармен өлшеу және есептеу әдістерімен байытылып отырылды. Қазіргі кезде көп инженерлік ғылымдар геодезияның көмегінсіз дами алмайды.
