TOPREFERAT.COM.KZ - Қазақша рефераттар

Жоспар - www.topreferat.com.kz

Кіріспе 2

Ағартушылар философиясының қалыптасу ерекшеліктері 3

Қазақ ағартушылары 6

Қорытынды 20

Қолданылған әдебиеттер 21

Жұмыс түрі: Реферат
Пәні: Философия
Жұмыс көлемі: - бет

-----------------------------------------------------------------------------------

РЕФЕРАТТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ

ЖОСПАР

Кіріспе 2

Ағартушылар философиясының қалыптасу ерекшеліктері 3
Қазақ ағартушылары 6

Қорытынды 20

Қолданылған әдебиеттер 21

Кіріспе

Ресейге қосылу нәтижесінде белгілі бір дәрежеде
Ағартушылар философиясының қалыптасу ерекшеліктері

Патша өкіметі мен сталиндік репрессия зардабын
Демек Қазақстан мәдениетінің тоқырауы жөнінде сөз
Қазақ ағартушылары

Қазақ ағартушылығының негізін салушы Шоқан Шыңғыс-ұлы
Уәлихановтың азамат, ғалым және ойшылдық қалыптасуында
Уәлиханов шығармашылығын 1) қалыптасу кезеңі (Петерборға
Сонымен, Шоқан сырқы дүниенің санадан тыс
Шоқан діннің, әсіресе, қазақ даласында татар
Шоқанның прогресті халықтың материалды тұрмыс жағдайының
Ерекше назар аударарлық нәрсе - Шоқанның
Ресей үкіметінен нәтижелі істер күткен Шоқан
Н.Г. Чернышевскийдің «Философиядағы антропологиялық принцип» атты
Революцияшыл демократтар реформа мәнін теріске шығармағанымен,
Уәлиханов мәңгілік, шексіздік идеяларын негіздеді, дамытты.
Қазақ ағартушылығының көрнекті өкілі, педагог-жаңашыл және
Ыбырай Алтынсарин арнайы философиялық тақырыпта еңбек
Қай идеология болмасын ресми және монополиялық
Ыбырай мұсылман дінінің монополиялық, ресми идеология
Алтынсариннің этикалық және эстетикалық көзқарастары құндылығы
Этикалық тәрбие жөніндегі пікірлерін, ой-тұжырымдарын бағалы
Жастарды инабаттылықпен адамгершілікке тәрбиелейтін шығармалары ерекше
Ыбырай әлеуметтік мәселелерді көптеген еңбектерінде талқылайды.
Ұлы ағартушының істеген ісінен, шығармаларынан өз
Алтынсариннің қоғамдық-саяси көзқарастарына шынайы да терең
Қазақ ағартушылығында, қазақ халқының бүкіл ұлағатты
Абай Құнанбаев өзінің аса дарындылығы, ой-өрісінің
Сонымен бірге көптеген өлеңдерінде, отыз сегізінші
Көптеген өлеңдері мен қара сөздерінен
«Жас қартаймақ, жол тумақ, туған өлмек,
Тағдыр жоқ, өткен өмір қайта келмек
деп, отыз екінші қара сөзінде:

«Дүние — үлкен көл,

Заман — соққан жел.

Алдыңғы толқын — ағалар,

Артқы толқын — інілер», —

деп, дүние өзгерісте, дамуда екенін болжайды.
Ақынның эстетикалық және этикалық мәселелер жөніндегі
«Тілге жеңіл, жүрекке жылы тиіп,

Теп-тегіс жұмыр келсін айналасы», —

деп өлеңнің «іші алтын, сырты күміс»
«Осыдан сидаң жігіт елде мол-ақ,

Бәрі де шаруаға келеді олақ.

Сырын тузер біреу жоқ, сыртын түзеп,
Бар өнері — қу борбай сымпыс
«Ары кеткен алдамыш,

Мені-ақ алда, сөкпейін.

Балы тамған жас қамыс,

Ормасайшы көктейін», -

деп ренішін білдіреді. Жастарға ғылым таппай
«Әсемпаз болма әрнеге,

Өнерпаз болсаң, арқалан.

Сеп де - бір кірпіш дүниеге,

Кетігін тап та, бар, қалан!» —

деп, әр адам қоғамда өзінің орнын
Қоғам өмірін түсінуде Абайдың көзқарасы, әрине,
Ұлы ақын да Шоқан, Ыбырай сияқты
«Еңбек етсең ерінбей,

Тояды қарның тіленбей»,

Немесе,

«Бақпен (асқан патшадан

Мимен асқан қара артық.

Сақалын сатқан кәріден

Еңбегін сатқан бала артык,». —

деген сөздерде қаншама философиялық тұжырым, ой
Абайша, сену үшін алдымен түсіну қажет.
Адамдардың әр түрлілігі жайлы айта келіп,
Абай — ұлы гуманист. Абстрактылы, утопиялық
Абай әредік «мен» және «менікі» деп
Өз халқын шын пейілімен сүйген Абайға
Қорытынды

Шексіз сахара қазақ мәдениетін көптеген жылдар
Қолданылған әдебиеттер

1. М.С. Әженов. „Философия” (оқулық) Алматы
2002 жыл.

2. Д. Кішібеков. „Философия”. Алматы „Рауан”,
3. Ж. Қабаева „Философия білімінің негіздері”.
4. Қ. Әбішев. „Философия” (қаз. тіл),
1