Ибн Сина реферат
МАЗМҰНЫ
І. КІРІСПЕ 3
1. Ілімге іңкәрлік 3
ІІ. Негізгі бөлім 4
2.1 Ибн Синаның философиялық мұрасы 9
2.2 Дәрігерлер атасы 14
Қорытынды 17
Пайдаланылған әдебиеттер: 18
Жұмыс түрі: Реферат
Пәні: Философия
Жұмыс көлемі: - бет
-----------------------------------------------------------------------------------
РЕФЕРАТТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
МАЗМҰНЫ
І. КІРІСПЕ 3
1. Ілімге іңкәрлік 3
ІІ. Негізгі бөлім 4
2.1 Ибн Синаның философиялық мұрасы 9
2.2 Дәрігерлер атасы 14
Қорытынды 17
Пайдаланылған әдебиеттер: 18
І. КІРІСПЕ
1. Ілімге іңкәрлік
Адамзат мәдениетінде тарихи тұрғыдан алып қарағанда
Ғылымды дамытуда орасан зор қызмет етіп,
Орта ғасырларда дамып, гүлденген араб және
Осы орта ғасырда пайда болып, жаңа
Фалсафа философия дегеннің арабшаланған түрі. Демек,
Фалсафаның араб тілінде өрбуіне мәдени-тарихи, саяси-әлеуметтік
Алайда араб мәдениеті араб халифаты сияқты
Осыған орай Бағдат қаласы үлкен мәдени,
ІІ. Негізгі бөлім
Италияның ұлы ақыны Алигьери Дантенің “Тәңірінің
Геометр Евклид, Птолемей,
Гиппократ, Гален мен Авиценна
Аверроэс талдаушы бүгінгідей.
Толық айтып шыға алмаған бәрін бірдей,
Есімдерін қысқаша шолып өттім,
Сондықтан да көрінер сөзім кедей.
Мұндағы ақынның Авицена деп отырғаны –
Ол туралы өте ертеден келе жатқан
Халықтың ұлы ғұламаға деген үлкен сүйіспеншілігінен
Әбу Әли ибн Сина (Авиценна) –
Ол өзінің көзінің тірісінде-ақ ғалымдар арасында
Әбу Әлидің толық аты-жөні Әбу Әли
Жалпы шығыс ғұламалары ішінен өмір жолы
Ибн Синаның балалық және жастық шағы
Әкесі Әбу Әлиді бес жасында Бұқарадағы
Ол, әсіресе медицинамен қатты әуестенеді. Ежелгі
“Мен он жасымда Құранды және әдебиет
Натилидің басшылығымен логика туралы “Исагоги” кітабын
Ұстазым қандай мәселе көтерсе де, мен
Көп ұзамай Натили Үргенішке кетті. Мен
Тағы бір жарым жылдай үлкен іждағатпен
Логика, математика, табиғаттану ғылымдары жөнінде жетіккенім
Сөйтіп жүргенде бір күні базарға барып
Осы кезде әмір Нух ибн Мансур
Мен бірде әмірден сарай кітапханасына барып
Хорезмнің саяси жағдайы, Хорезмді жаулап алушы
Алайда ибн Сина ғылым мен дәрігерлік
Ибн Сина қандай жағдайда жүрмесін, қандай
Жаратылыстану ғылымдарының қай саласында болса да,
“Шипа кітабының” геологиялық тарауы орта ғасыр
Ғалымның табиғаттану жөнінде материалистік тұрғыда болғанын
Геологиялық процестердің өте баяу жүретіні жайлы
Тағы бір мысал. Ибн Сина психология
Әбу Әли рубаяттарында адамдарды білімді болуға
Ибн Сина өмірінде көп қуғын көргенін
“Менің кейбір жақсы қасиеттерімді қызғанатын адамдардың
2.1 Ибн Синаның философиялық мұрасы
2 Әл-Кинди мен Әл-Фарабидің ілімдерін одан
Ибн Сина (Авиценна) дүниетанымының қалыптасуына философ
Кейбір толық емес деректерге қарағанда, Әбу
Әбу Әли ибн Синаның өз қолымен
Шығыста Фараби, ибн Сина бастаған философтар
Философияда Фараби бағытын жалғастырғанымен Ибн Сина
Ибн Сина жалпы ұғымдар (универсиялар)
Заттарға дейін, құдіреттін ақыл ойында;
Заттын өзінде, себебі ол сол заттың
Заттан кейін адамдардың санасында.
Таным теориясында ибн Сина Әл-Фарабидің жолын
Әбу-Әли заманындағы аса көрнеті педагок болғаны
Әбу Әли аумалы-төкпелі заманда өмір сүрді.
Бұл айтыста сол замандағы философия мен
Тарихшылардың айтуынша, Әбу Әли өзінің ғылыми-философиялық
Әбу Әли Синаның аса көлемді еңбегі
Әбу Әлидің философиялық системасының құнды жақтарымен
Ибн Синадан қалған көптеген рубаяттар бар
Мұсылман дінбасылары Әбу Әлиді діннен тайғандығын
Ғалым өзінің идеялық жауларынан еш қорықпаған.
Әбу Әли ибн Сина 1037 жылы
Жан тапсырар сәтте ғұлама есінен
Біз өлгенде бар болғаны бір-ақ нәрсе
Бұл өмірде ештеңені білмей кетіп барамыз,
деп күбірлеп көзін мәңгі жұмған.
Ұлы ғұламаны халық жиналып ақ жуып
1952 жылы Дүние жүзілік Бейбітшілік кеңесінің
Ибн Сина таза философиялық тақырыптарға арнап
Повестің басты қаһарманы Якзанның ұлы Хайи
Ендігі сенің оң жақтағы ішкі жақын
Бүкіл повесть міне осындай аллегориялық стильде
Әбу Әлидің мұрасын зерттеушілер оның “Құстар”
Ибн Сина адамгершілік тақырыбына арнап “Саламан
Ибн Синанның Европалық схоластикаға әсері мол
Ибн Синаның философиялық еңбектерімен танысқан адам,
2.2 Дәрігерлер атасы
Бертран Рассел Ибн Сина философиядан гөрі
“Медицина негіздері” немесе “Канон” бес кітаптан
Екінші кітап қарапайым дәрі-дәрмектер және оларды
Үшінші кітап адам денесі мүшелері кеселіне
Төртінші кітапта ибн Сина адам организмінің
Бесінші кітап құранды дәрі-дәрмектік заттарға яғни
Әбу Әли бұл еңбекте бұрынан қалған
Ибн Сина медициннаның жалаң теориялық мәселелрімен
Ибн Сина сұлтан Махмұд Ғазнауиден бас
Ол кездерде мұсылман дінінің догматтары өлген
Ибн Сина Шығыста ақын, жазушы, лингвист
Мен көп елдерді аралап жүріп, кей
Мен дастанды тиісті тарауларға бөлдім, қарапайым
Бұл поэма оқуға жеңіл болу үшін
Ибн Синадан кейін де Шығыс, Батыстың
Ибн Синаның «Уржазасын» XІІ ғасырда жоғарыда
Қорытынды
Айтылғандардың бәрін жинақтай келгенде, орта ғасырдың
Бұл еңбектердің бәрінің мазмұнын түйіп айту
Ибн Синаның дүниетанымы Аристотель мен әл-Фарабидің
Ибн Сина әл-Фарабиден кейінгі философия тарихында
Пайдаланылған әдебиеттер:
Ауданбек Көбесов «Сөнбес жұлдыздар» 1973 ж.
Ғ. Есім «Фалсафа тарихы» 2000
Болат-Канал. «Әбу Әли ибн Сина» «Ақиқат»
Ж. Алтай, А. Қасабеков, Қ. Мұхамбет-әли
«Философия тарихы» 1999 ж. Алматы «Жеті
3
