TOPREFERAT.COM.KZ - Қазақша рефераттар

МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz

Кіріспе 3

I-бөлім. Банктік операциялар мен қызметтердің жаңа түрлері 7

1.1. Лизинг, траст жаңа қызмет нысаны ретінде 7

1.2 Банктік форфейтинг және франчайзинг операциялары 18

1.3 Пластикалық карточкалар – банктің жаңа қызмет түрі 24

II-бөлім. Жаңа банктік қызметтердің бухгалтерлік есебi 30

2.1 Лизинг операцияларының бухгалтерлiк есебi 30

2.2 Төлем карточкалармен есеп айырысу 32

2.3 Форфейтингтік операция есебі 35

III-бөлім. Банктiк операциялардың даму перспективалары мен мәселелерi 37

Қорытынды 42

Қолданылған құралдар тізімі 46

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: - бет
Пәні: Банк ісі

-----------------------------------------------------------------------------------

КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ

 МАЗМҰНЫ

Кіріспе 3

I-бөлім. Банктік операциялар мен қызметтердің жаңа түрлері 7
1.1. Лизинг, траст жаңа қызмет нысаны ретінде 7
1.2 Банктік форфейтинг және франчайзинг операциялары 18
1.3 Пластикалық карточкалар – банктің жаңа қызмет
II-бөлім. Жаңа банктік қызметтердің бухгалтерлік есебi 30
2.1 Лизинг операцияларының бухгалтерлiк есебi 30

2.2 Төлем карточкалармен есеп айырысу 32

2.3 Форфейтингтік операция есебі 35

III-бөлім. Банктiк операциялардың даму перспективалары мен мәселелерi 37
Қорытынды 42

Қолданылған құралдар тізімі 46

Кіріспе

Қазіргі таңда қазақстандық кәсіпорындарының алдында тұрған мәселелердің бірі
Өнеркәсіпті дамытуда және жаңа кейіпке енуінде, ең бастысы
Қаржыландырудың басқа жолы – несие. Алайда қазіргі несие
Бұл мәселені шешудің үшінші әдісі бар, яғни қаржылық
Лизинг - инвестициялық әрекеттің бір түрі, яғни қаржыландырушының
Өнеркәсіп иелерінің ойы бойынша, лизинг бүгінгі күні үлкен
Жабдықтандырудың басқа түрлерімен салыстырғанда (банктік несие, төлем-ақылық уақытты
Лизинг, біріншіден – лизинг алушының өнеркәсіп орнын кәсібін
екіншіден – жойылатын құралдардың мәселесі жеңілдетіледі, жаңа кұрал
үшіншіден - кіріс-шығыс капиталы енгізілмейді; яғни
Лизинг бойынша шартқа отыру үлгісі несиемен салыстырғанда оңай.
Бүгінгі күні, ешкімге де беймәлім емес екендігі айқын,
Ең бірінші рет факторинг әрекет ретінде
Мерзімінде төленбеген несиені сотқа жүгініп алды, алайда еңбегіне
Банктер өздерімен тығыз байланыстағы фирмаларға және корпорацияларға
Электрондық есептеу жүйесі қазіргі заманның ағымына сай, пластикалық
Пластикалық карточка ол біртұтас термин бұл карточкалардың қай
Бүгінгі күні дүниенің 200 астам елдері пластикалық карталарды
Жұмыстың құрылысы. Жұмыс кіріспе, 3 бөлімнен (әрқайсысында 2-3
I-бөлім. Банктік операциялар мен қызметтердің жаңа түрлері

1.1. Лизинг, траст жаңа қызмет нысаны ретінде

Халықаралық қаржылық нарыққа көз жүгірте отырып лизингтік әрекетті
өндіруші - өнеркәсіп қызметіне (өндірістің, маркетингтің). Лизингтің мәміле
банк құрылымың құрамында (тікелей банкпен немесе еншілес лизинг
- дербес лизинг компанияның
Лизингтің бизнес негізгі қызмет түріне енеді.

әртүрлі құрама компанияларға ( холдинг-жолға алынған телім, актив).
Шағын кәсіпорындарда, әкімшілік басқару фукцияларын бөлінбеген жағдайда лизинг
Лизингтік мәміле жасау 2 сызба берілген.

2 сурет. Лизингтік жобаны ұйымдастыру өнім өндірушімен біркелкі
Бұл жағдайда қызмет көрсету орталығы өндіруші фирманың құрылымында.
Бірақ мұндай ұйымдық форма бірлі-жарым лизингтік мәмілелерде ғана
Лизингтік операциялардың ұйымдарын дербес бөлімшелерге бөлу (еншілес лизинг
Бұл сызба лизинг субъектілерінің қатынасы алдыңғы мен салыстырғанда,
Тәуекелділіктен сақтандыру әр түрлі әдістермен болады (мысалы, қауіпсіздендірушінің
3 сурет. Еншілес тауар. Өндірушілер құрылымының лизинг
Кесте 1. Еншілес тауар өндірушілердің бәсекеге түсе алатын
өтімді жағы әлсіз жағы

Әрдайым алушы. Тұтынушылар контингенті пайда болады.

Алдынғы қатарлы технология енгізіледі.

Техника құралдарын жөндеу.

Жоғары дәрежелі қызмет көрсету: оны өндіруші қамсыздандырады.

Қордың кәсіпкерлігінің артуы Сатып алушыны бүткіл
Айналым құралдарының өсуі, капиталдың айналым бәсендейді.

Тауар өндірушінің заңдық және құқықтық функциялары көбейеді.

Сұраныстық ұсыныс көлемінен арту тауар өндірушінің лизинг операцияларында
Лизинг операциясы ең керекті функциялар қатарында, осыдан мардымсыз
Құралдардың қайтпау қаупі туады.

Жергілікті нышаны және габариты.

Бөлек бухгалтерияның тапшылығы лизингтің әрекеттің тиімділігіне баға бермейді.
Әр түрлі елдерде және түрлі салаларда лизинг берушілердің
Лизинг торапынан бәсеке туғандықтан, банктер бұл операцияларды өз
4 сурет. Қаржыландыру структураларының лизинг жобасын ұйымдастыруы.

Берілген сызба лизинг беруші мен несиеберушінің функцияларын біріктіреді.
Негізгі жетістіктері мен тапшылығы 2 кесте көрсетіледі.

Кесте 2. қаржыландыру құрылымының бәсекелесуге жарамдылығы.

Өтімді жағы Әлсіз жағы

Банктер ұйымшыл дайындалған.

Бастапқы капиталды жасау

Тұтынушылар саны көбейеді; нарықта орнының үлкеюі қызмет түрінің
Лизинг мәмілелерін жасауда несие қауіпінің минимумға жетуі.

Банктің бәсекелес ортада нақ тұруы.

Банк тұтынушыларының артуы.

Инвестициялардың кірістік деңгейінің ортаңғы дәрежеге жетуі.

Мемлекеттік мәселелерді шешуде банктің ролі артады.

Қаржыландырудың қолайлы жолдарын ұсыну (несиені төлеу және маржамен
Ұзақмерзімді салымдардың көбеюінен қатер туады.

Лизинг объектілерірін пайдаланудағы қиындықтар (ерте мәлім қаржылық лизингте
Банк өтімдігі лизинг операциясы өскенде байқалады (лизинг объектілері
Әкімшілік функциялардың көбеюі және мәміле жасауда қиындықтардың тууы.

Әр түрлі маман иелерінің жеткіліксіздігі мәміленің (техникалық шаралар
Көбінесе қызмет көрсету шаралары болмайды.

Дербес бухгалтерияның болмауы лизинг әрекетіне толық баға бере
Банктегі қаржылық операцияларды лизинг әрекеті ролінің өсуінен, бұл
5 сурет. Қаржыландыру ұйымдарында еншілес структуралардың лизинг жобасын
Бұл құрылым бойынша банк тек ғана лизингтің мәмілеге
Берілген сызба бойынша, әрбір тұлғаның өз міндеттері бар
Негізгі жетістіктері және кемшіліктері 3 таб. Беріледі.

Кесте 3. Банктің еншілес компанияларының бәсекеге түсе алатындығы.

Өтімді жағы Әлсіз жағы

Лизингтік операциялар-негізгі әрекет түрі, жоғары жете біліушілік.

Бір ұйымның ішінде лизинг мәселесі бойынша шоғырлау.

Тұтынушылар мен қамсыздандырушылар жөнінде ақпарат көздеріне қол жеткізу.

Тұтынушыларға зарарсыздана яғни (банк тарапынан)

Мәселелерді шешудің жеңілдігі, шығыстың азаюы және лизинг
Шартқа отырғанда қауіп-қатер азаюы әрдайымға, нақты тұтынушылар, олардың
Банк бөлімшелері арқылы шығынсыз жарнамалық акцияларын өткізу.

Төлей алмайтын қатерді банкпен еншілес компанияның бөліп алуы.
Өз банкісінің тұтынушыларына ғана назар болу.

Мәмілелер ұзақ мерзімге жасалар, осыдан нақты (қаржы) жоғалту
Бәсекелестің туу қаупі, несие беруші банкпен еншілес лизинг
Банктің еншілес лизинг компанияларының лизинг қызметінде орны капиталистік
Лизингтік мәмілелерге келуі салдарының көптігінен ұйымдастырудың басқа үлгілерінің
Дербес лизинг берушілер көптеген елдерде лизинг операцияларында орны
6 сурет. Лизинг компаниялары лизинг жобасын ұйымдастыруда.

Кесте 4. лизингтік компаниялардың бәсекеге түсе алуы.

Өтімді жағы Әлсіз жағы

Лизинг операция-компанияның бастапқы функциясы, осыдан жете біліушілік және
Жұмыстық құралды жүргізу (жарнама, нарқты талдау, коньюктураны бағалау
Қамсыздандырушы таңдаудың көп варианттығы.

Лизингтік құрал.жабдықтарға бақылау және лизинг алушылық еңбегін тиімді
Лизинг алушының өнімді шығарудағы қадамдарының өрбуі.

Әртүрлі банктерде несие алу мүмкіндіктері. Мәміле көбінесе ұзақ
Несиелендірушіні табудағы қиындықтар мәселесі.

Бәсекелес ортада өз орның әлсіз болуы.

Тұтынушыны табардағы шығыс.

Соңында айта кететін жағдай, нақты қойылған талаптарға сәйкес
Лизинг нарығының билеушілері бәсекелес артықшылығын көрген жағдайда ғана,
«Траст» ағылшын тілінен аударғанда «сенім» деген сөзді білдіреді.
Траст операциясы — клиенттің сенімді тұлғасы ретінде онын,
Траст операциясына қатысушыларға мыналар жатады:

1. Траст құрылтайшысы (немесе онын, негізін қалаушы) —
2. Трастыны иемденуші (сеніп тапсырған тұлға) — траст
3. Бенефициар — траст келісімшартын өзінің пайдасына жарататын
Сонымен, банктің траст операциясы — бұл банктің өз
Траст қызметіне: біріншіден, жылжымайтын және жылжитын мүліктерді басқару;
Коммерциялық банктің траст бөлімінің атқаратын қызметі үлкен үш
І. Клиенттердің мұраға қалған мүлкін иемдену;

II. Сенімхат бойынша операцияларды жүзеге асыру;

III. Агенттік қызметтер.

Траст қызметі жеке тұлғаларға, сондай-ақ фирмаларға да көрсетіледі.

Жеке тұлғаларға көрсетілетін траст қызметі.

Мұраға қалдырған мүлікті иемдену. Мұраға қалдырған мүлікті пайдаланудың
Келісімшарт негізінде клиенттің мүлкін басқару. Бұл операция сенім
Агенттік (делдалдық) қызметтер.

1. Активтерді сақтау:

• бағалы қағаздарды сақтауға қабылдау;

• бағалы қағаздар бойынша табыс алу;

• бағалы қағаздар бойынша шотына түскен қаражаты туралы
• бағалы қағаздарға айырбастау;

• мерзімі өткен облигациялар бойынша қарызды қайтару;

• активтердің жалпы құнын (табыстың жалпы сомасын) сақтап
• мүлік куәлігі бойынша сомаларды алу;

• клиенттерге бағалы қағаздар жеткізіп беру;

• сейфтерді жалға беру.

2. Агенті немесе өкілі ретінде клиенттің активтерін басқару:

• бағалы қағаздарды сатып алу-сату;

• бағалы қағаздар қоржынындағы сақталған бағалы қағаздардың бағамдарын
• клиенттің тапсырмасы бойынша барлық табыстарды алу;

• сенім білдірушінің шоттарын төлеу;

• сақтандыру полисін рәсімдеу.

Клиент келісімшартқа сәйкес немесе сенімхат негізінде коммерциялық банкке,
• клиент атынан келісімшарт жасау;

• акциялар мен облигацияларды беру;

• банктің комиссионды-делдалдық операциялары

• несие алу;

• чек жазу;

• вексельді аударып жазу және т.б.

Траст операциясын жасау үшін, ең бастысы, сенім білдірген
• бағалы қағаздарға деген меншік құқығын беру;

• бағалы қағаздарды ұстаушылар, эмитенттер және өзге де
• пайыздарды төлеу, қарыздарды өтеу және т.б.

• облигациялық займдар бойынша қарызды өтеу қорларын иемдену;

• мүлікті кепілдіктен босату;

• корпорациялардың (зейнетақы қорларының) және т.б. қорларын басқару;

• сенімхатқа сәйкес бір бағалы қағазды алып, басқасын
• акционерлік қоғамдардың акциялар бойынша дивидендтер төлеу.

Банктің траст қызметін көрсетудің басты шеңберін жеке тұлғалар,
Банк көрсеткен траст қызметі үшін комиссиондық сыйақы алады.

1.2 Банктік форфейтинг және франчайзинг операциялары

Форфейтинг пен факторинг операциялары өзара ұқсас болып келеді.
Сондай-ақ экспортердың форфейтингтік қызметі орта мерзімді немесе ұзақ
«Форфейтинг» сөзі француз тілінде «a forfait», аударғанда «құқықтан
Форфейтинг қызметі халықаралық сауданы орта мерзімде қаржыландырудың балама
Форфейтинг — бұл форфейтордың, яғни коммерциялық, банктік, немесе
Форфейтинг мәмілесі бойынша, алдымен экспортер өзінің тауарын несиеге
Форфейтинг мәмілесінде үш қатысушы болады:

1. Экспортер, яғни тауарды орта мерзімді несиеге берушІ.

2. Импортер, яғни тауарды несиеге алушы.

3. Форфейтор, яғни мәмілені қаржыландырушы банк немесе арнайы
Форфейтинг мәмілесі бірнеше кезеңнен түрады. Бірінші кезеңде мәміле
Форфейтинг механизмін мынадай екі мәміле түрінде пайдаланады:

1. Қаржы мәмілесінде — орта мерзімді қаржы міндеттемесін
2. Экспорттың мәміле бойынша — шетелдік сатып алушыға
Форфейтинг мәмілесінің мерзІмі 180 күннен 5 жылға дейінгі
Экспортер үшІн форфейтингтің мынадай артықшылықтары бар:

• векселін форфейторбанк сатып алғаннан кейін, экспортер валюта
• уақытын кешіктіріп төлеуге берген операцияның қолма-қол ақшамен
• пайыз мөлшерлемесіне байланысты да тәуекел болмайды, себебі
• құжаттаудың қарапайымдылығы және оны рәсімдеудің жылдамдығы;

• форфейторбанк несиелеу операциясына қарағанда өте жоғары табыс
Форфейтинг екінші дүниежүзілік соғыстан кейін алғаш Еуропа елдерінде
Форфейтингтеуге әдетте сауда тратталары (аударма вексель) немесе жай
Форфейтингтегі дисконт мөлшерлемесінің құрамдас элементтеріне мыналар жатады:

• еуровалюталар нарығындағы несиенің құны (ЛИБОР — Лондондық
• импортер елінің тәуекел құны және валютаны аударуға
• несиені басқаруға қатысты форфейтордың шығындары (0,5%-ға дейін
• міндеттеме үшін алынатын комиссия (1 —1,5 %
Франчайзинг әлемнiң бiрқатар елдерiнде жете дамып, сол елдердiң
Қазақстанда алғаш рет “Алматы сауда-қаржы банкi” (АТФБанк) мен
Сонымен франчайзинг жүйесiне оралар болсақ, бұл - бизнестi
Франчайзингтiң кең қанат жаюының басты құпиясы - бизнес
Негiзiнде франчайзинг жүйесiне екi топ кәсiпкерлер қатысады. Бiрiншiсi
Тауар франчайзингi. Бизнес жүргiзудiң бұл тәсiлiнде франчайзи басты
Өндiрiс франчайзингi. Франчайзингтiң бұл түрi алкогольсыз сусындар өндiрiсiнде
Iскер франчайзинг. Жоғарыда аталған түрлерiне қарағанда мұның ауқымы
Өз бизнесiн жүргiзуде франчайзингтi тиiмдi әрi сенiмдi құрал
Бас франчайзиге бiрқатар жеңiлдiктер берiледi. Дегенмен, бас франчайзи
Егер жеңiлдiк бөлшектеп сатылатын саудаға берiлетiн болса, онда
Франчайзингтiк жүйенiң табысты нәтиже берiп, ұдайы даму үстiнде
1.3 Пластикалық карточкалар – банктің жаңа қызмет
Пластикалық карточка – арнаулы жеке төлем құралы. Карточканы
Бірінші смарт карта францияда 70 ж.
Соған қарамастан, ХХ ғ .90 жылдарында микропроцессорлық
Карточка бойында қолма-қол ақша алу және сату операциялары
Төлем міндеткерлеріне кепіл-банк шығарған эмитент ( несие карточка
Тұтынушыға карточканы ұсынар сәтте,оны жекешелендіріп,оған мағлұматтар енгізіліп, яғни
Төлем мiндеткерлiгiне кепiл – банк шығарған эмитент (несие
Тұтынушыға карточканы ұсынар сәтте, оны жекешелендiрiп, оған мағлұматтар
Есеп айырысу жүргiзбес бұрын, иегер өз шотына,
Шектеулердi қайта қарау үшiн өз шотына жаңадан ақша
Дебеттiк карточкасы - тауарда жүмсағанда және қызмет көрсеткенде,
Карточканы тұтынушы алдын-ала шотына ақша енгiзбесе де болады,
Кредиттiк карточка - банк өзiнiң салымшыларына олардың сатып
Электрондық әмиян - карточка /микросхемамен/, тұтынушының карталық шотына
Несиелiк, дебеттiк карточкада бiрлескен болады. Корпаративтiк компания карточкасы
Отбасылық карточка-бiрлескен карточка түрi секiлдi. Отбасы мүшелерi осы
Пластикалық карточка өз иегерiне нақты ақшаны қолда ұстағанға
Бiрiншiден, өзiнiзбен нақты үлкен сомадағы ақшаны немесе үлкен
Екiншiден, карточка арқылы тез арада нақты ақшаны қолға
Үшiншiден, карточка иесiн әлеуметтiк ортада дәрежесiнiң жоғарылығын
Классикалық пластика карточкасы, егерде иесiнiң ақшасы болмаған немесе
Қазақстанда пластикалық карточкалардың мына түрлерi пайдаланылады: EURO CARD/MASTER
Карта VISA- әлемдегi ең әйгiлi карточкалардың бiрi болып
Visa Eleсtron - халықаралық ақша айырысу картасы. 900
Visa Classic - Visa орталықтары бар барлық жерлерде
Visa Business - егер заңды тұлғаның коммерциялық банкте
Visa Gold - Visa карталарының iшiндегi эксклюзивi, яғни
Visa есеп айырысу карточкасын пайдалану. Карточканы тек қана
Visa картасы жоғалған, ұрланған жағдайда, карта иегерi картаны
II-бөлім. Жаңа банктік қызметтердің бухгалтерлік есебi

2.1 Лизинг операцияларының бухгалтерлiк есебi

Қазіргі уақытта техниканың моральді тозу мерзімі қысқарған кезде
Сондай-ақ жалпы республика бойынша машина және жабдықтар паркін
Лизинг (ағл. тілінен "жалға беру") - бұл жалгермен
Үшінші тұлғадан мүлікті алып және оны ұзақ мерзімге
Жалгер лизинггік келісім - шарт бойынша олардың құнын
Келісім - шарттың қызмет ету мерзімі аяқталғаннан соң,
Жалдау сомасы лизнгті ресімдеу, комиссиондық сый-ақы, ұзақ мерзімді
Лизинггік операция банк пен жалгер үшін тиімді болып
1) банк үшін ол тәуекелділікті қатаң, камтамасыз ету
2) жалгер үшін ғимарат құрылысына қаражат жұмсауды қажет
1. лизинг келісім шарты;

2. жабдықтарды алу үшін банктің төлем тапсырысы;

3. жылдық -ақы есеп-айырысуы;

4. төлемдер графигі.

Лизинг бойынша операциялар есебі үшін активті 1656 -
1656 шот бойынша аналитикалық есеп бөлек карточкаларда немесе
Банкпен жалгерлерге негізгі құралдарды жай жалға беру кезінде
Дт-1656

Кт-1652,1653,1654 Кіріс-7110

7110 -" Жалға берілген машина, жабдықтар, көліктер және
Дт- 5785 банк шығыны

Кт -1696 есептелген амортизация

5785 - "Жалға беруге арналған негізгі құралдар бойынша
1692 -" Жалға беруге арналған негізгі құралдар бойынша
Дт - 2203 жалгердің ағымды шоты Кт -
Жалға беру келісім-шартының әрекет ету мерзімі аяқталғанда баланстан
Шығын-7110.

Егер банк жалгер болатын болса, онда жалдық мүлік
7220 -" Жалға алынған машина, жабдықтар, көліктер және
Жалдық төлемдерді ареңдодательге төлеген кезде:

Дт-5801

Кт-2203

5801 -" Жай жалға беру бойынша шығыңдар"

Негізгі құралдарды ареңдодательге қайтару кезінде банк баланстан тыс
Шығын - 7220.

2.2 Төлем карточкалармен есеп айырысу

Ақшасыз есеп айыруды ұйымдастырудың прогрессивті бағыттарының бірі -
Пластикалық карточка - бұл карточка заңды және жеке
Банкомат - қолма-қол ақшаны беруге арналған электронды-техникалық құрал.

Қазіргі уақытта келесі пластикалық карточкаларды шығарады:

- Халық банкі;

- Казкоммерцбанкі және т.б. Ең көп тараған түрлері
- Виза;

- Еврокард;

- Мастеркард;

- Алемкард;

- Алтынкард (ҚР ҰБ);

- АмериканЭкспресс;

- заңды тұлғалар үшін корпоративтік карточкалар (олар жол-сапар
Пластикалық карточкалар бөлінеді:

- дебеттік және кредиттік.

Дебеттік карточка - бүл карточка өз иесіне карт-шоттағы
- қолма- қол ақшаны алу;

- тауарлар мен көрсетілген қызмет үшін төлем.

Кредиттік карточка бойынша карт-шоттағы ақша мөлшеріне қарамастан көп
Мұндай несие бойынша сый-ақы үлкен емес және пайыз
Кредитті карточка бойынша келесілер жүзеге асырылады:

- қолма-қол ақшаны банкомат арқылы алу;

- эр түрлі тауарлар мен көрсетілген қызмет үшін
- телефон сөйлесулер үшін, бензин, көлік арендасы үшін
- ресторан үшін, қонақ үй үшін және т.б.
Жеке тұлғалар карточканы ашу үшін келесілерді ұсынады:

- жеке куәлігін;

- СТН-ін;

- белгіленген тәртіптегі үлгі бойынша өтініш пен анкетаны;

- жұмыс орнынан жұмысы мен табыс туралы анықтама.

Банк клиенті болып саналатын занды тұлға келесі құжаттарды
- занды тұлғаның банктегі типтік немесе валюталық шоттар
- бюджет пен зейнетақы қорына қарыздың жоқ екендігі
- ұйымның өз қызметкеріне карточка ашуға рұқсаты;

- пластикалық карточкалардың шарттарына сәйкес баска құжаттар мен
Пластикалық карточканы ашу үшін банкпен келісім шартқа отыру
Пластикалық карточкалар - бүл төлемді, клиенттің аты бар
Нақты ақша, пластикалық карточкалармен операцияларды жүргізу үшін қабылданғанда
Дт-1001

Кт - 2860 «Басқа да кредиторлар».

Егер коммерциялық банкте пластикалық карточкалармен операциялар клиенттің депозиттік
Дт - 2211 -2221 «Клиенттердің депозиттері» Кт -
Содан кейін қабылданған сомалар клиенттің карт-шотына түседі. Пластикалық
ҚР-н территориясында пластикалық карточкаларды келесі мақсаттарға қолдануға болады:

- кез келген коммерциялық банктің айырбастау пунктінде немесе
- мұндай операцияларды жүргізуге рұқсаты бар ұйымдарда тауарлар,
Карточкалармен жүргізілетін эр операция слипті көшіру арқылы бейнеленеді.

аппарат түсінікті

арқылы жазумен

Слип - бұл арнайы құрылған формадағы чек, ол
Слип реквизиттері:

- аты мен карточка иесінің фамилиясы;

- мерзімі;

- карточканы қабылдаған сауда нүктесінің атауы;

- операция жасаған күні.

Бұл мәліметтер слиппен карточкаға арнайы аударылады. Содан кейін
- валюта түрі мен жүргізілген операция сомасы;

- авторизацияның коды.

Клиент слипке карточканы қабылдаушы қызметкерінің көзінше қол қою
Нақты ақша берілген кезде, нақты ақша беру пункттің
2.3 Форфейтингтік операция есебі

Форфейтингтің факторингтан айырмашылығы, форфейтинг тауарлармен қызметтерге құқықтарды қайта
Мысалға, банк клиенттен вексель бойынша талап ету құқықтарының
Форфейтинг бойынша келісім жүргізілгеннен кейін клиентке берілетін сомма
Дт-1422 «Клиенттерге форфейтинг» 100000тг

Кт-2751 «берілген қарыз бойынша сый-ақыны алдын-ала төлеу 20000тг

Кт-1050 «Корр шот»80000тг

Сонымен қатар вексельдер бойынша алынған құжаттардың есебі үшін
Форфейтинг операцияларын жүргізгені үшін кіріс сомасын комиссия түрінде
Дт-1860 «Басқа да дебиторлар»

Кт-4608 «Басқа да комиссиондық кірістер»

Банк 3000тг комиссиондық алғаннан кейін өткізбе құрылады:

Дт-1050 «Банктің корр шотары»

Кт-1860 «Басқа да дебиторлар»

Ай сайын банк дисконт түріндегі 2000тг соманы кірісте
Дт-2751 «Берілген қарыз бойынша сый-ақыны алдын ала төлеу»

Кт-4422 «Форфейтинг бойынша сый-ақыны алумен байланысты кірістер»

Қарыз міндеттемені (вексель) өшіру кезінде келесі бухгалтерлік өткізбе
Дт-1050 «Банктің корр щоты»

Кт-1422 «Клиенттерге форфейтинг»

Шығын-7339

III-бөлім. Банктiк операциялардың даму перспективалары мен мәселелерi

Лизингiк мәмiлеге келу, заңдық жағынған оңай еместiгiн ескере
Қаржылық жалға беру (лизинг( Қазақстанда қарқынды және байсалды
Менiң ойымша, нормативтi-құқықтық орта соңғы он жылдықта едәуiр
Бүгiнгi күнi лизингтiк мәмiленi қадағалаушы 2 тарау -ҚР
Азаматтық кодекс лизинг нормасын жалпы нормалардан (жалға беру(
Лизинг алушыға егерде сатушы өзi таңдап алса, лизинг
Лизинг алушы мерзiмiнде лизинг төлемiн төлеуi мiндеттi. (АК
Лизингтеушi лизингтiң иесi бола отырып, лизингтi пайдалануда
Лизинг компанияларының қиыншылық туатын салалары бухгалтерлiк есеп ережесiнiң
Факторинг негiзiнде фактордың борыштық талаптарды қайта түсiру (жеңiлдету(
ұлтты (iшкi(, егер қамсыздандырушы, сатып алушылар бiр елдiн
Халықаралық (сыртқы(, егер факторингтiн мәмiленiң бiр мүшесi
Ашық - бұл факторинктiң қызмет үлгiсi, яғни бұл
Жабық.

Факторингтiң бұл түрiнде тұтынушының контрагенттерi шоттың жеңiлдетiлгендiгiнен беймәлiм,
Регресс құқымен (керi қайтарым(, қамсыздандырушыдан төленген ақшаны қайтару.
Міндеткерліктерді (борышқорлық талаптар) фактурдан сатып алынғанда өз мойнына
Фактор регресс құқын пайдалана отырып, қамсыздандыруға тұтынушының төлем
Бірінші жағдайда фактор тұтынушысы өнімді тиегеннен кейін, фактор
Алдын-ала төлеу кезінде банктің факторинг бөлімі тұтынушының шот
Ресейде факторингтік операциялар ең бірінші рет 1 қазанда
Қазіргі кезде факторингтік бөлімшелер тұтынушыларға жаңа қызмет түрлерін
Қамсыздандырушы- кәсіпорындардан тауар операциялары бойынша (нақты сатушы немесе
Қамсыздандырушы- кәсіпорындардың тауарларға, жасалған қызметтерге, сатып алушылардың уақтылы
Бірінші топтағы операция қызметінің маңыздылығы бөлімше өз қорына
Тауарлық операцияларда фактор дебитор борышын сатып аларда, фактор
Қорытынды

Қорытындылай келе, лизинг және лизингтік операциялардың біздің елімізде
Жақын уақытқа дейін, лизингті салыстырмалы алғанда, тек халықаралық
Лизинг жалға алу мәміле түрінің бірі. Бұл мәміленің
Факторинг қамсыздандырушыға да, сатып алушыға да, факторға да
Сауда-саттық көлемін ұлғайтуға, сатып алушылардың санын көбейтуге және
Қамсыздайтын тауар құнының 90% банктен несие қылып алуға
Сатып алушы:

Тауарлық несие алу мүмкіндігі (сатушы тауарды 3 айға
сапасы нашар тауар қауіпінен арылады,

сатып алу мөлшерін ұлғайтады;

бәсекелесуге қабілеттілігін арттырып, ақша айналымын түзетеді.

Факторға келіп түсетін кіріс:

несиеден пайыз %

қызмет-ақы

Коммерциялық банктер факторинг операцияларын дамыта отырып, қосымша қызмет
Факторингтің бастаңғы экономикалық артықшылықтары:

кірісті, пайданы көбейту, келеңсіздіктерді жою;

дебитор борышын нақты, колма-қол ақшаға айналдыру;

қамсыздандырушы шот төлем-ақысымен есеп айырысқанда иегерім алу мүмкіндігі;

дебитор қарыздарынан (борыш) тәуелсіз болу және төлем ақыны
ақша айналымының көлемін ұлғайту мүмкіндігі;

кірістің деңгейін көтеру,

өздік капиталын үнемдеу;

қаржылық пландастыруды жақсартуы:
Бірақ шет елдерде тәжірибесіне сүйенсек және экспорттық факторингті
Үшіншіден фактор экспорттаушыны потенциалды тұтынушының қаржылық жағдайы жөнінде
Факторинг коммерциялық әрекетте төлем –ақыны қайтаруда, әсіресе дебиторлық
Айқын нәрсе, болашақ- смарт карталар дәуірі. Инфраструктуралық төлем
Мүмкін, ғаламшардағы кейбір нүктелер дәстүрлі даму жүйесінен смарт-технологиясына
Банктік төлем- төлеу карточкаларының мынандай ерекшеліктері болуы мүмкін;

пластик PVC (поливинхлорид) не болмаса өзге де түр;

магниттік белес:

микропроцессор;

енгізілген шифрлау (код) алгоритмі;

ISO және EMV стандартын қанағаттандыруына бұйрықтар.

Біз қазақстандағы интеграциялық кезеңге көп үміт артудамыз: бірігу
Банк санының күрт өсуі халықаралық карточка эмитенттерінің;

Төлем-төлеу жүйесінің дүкендерде және басқа да потенциалды тұтынушыларға
Магниттік карточкаларда банк ішінде технологиялық процессте шотқа жол
«Карточкалық» іс Қазақстанда бүгіңгі таңда жарылыс (бум) үстінде.
Қолданылған құралдар тізімі

Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі 1994 ж. 27 желтоқсаннан
Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі 1999 ж 1 шілдеден
«Қаржылық лизинг туралы» Қазақстан Республикасының Заңы 05.07.2000 №78-
Банковское дело: Оқулық (ред. О.И. Лаврушин – М.:
Банковское кредитование: ред А.И. Ольшанный., - М.: «
Банковские пластиковые карточки: ред. Усоскин В.М.- М: ИПЦ
Банковское дело: Оқулық / ред. О.И.Лаврушин – М:
Деньги, кредит,банки: Оқулық / ред. проф. Алматы:
Деньги, кредит,банки: Оқулық / ред. Мельникова В.Д. «Институт
Курс экономики: Оқулық /ред.Райзберг Б.А. «Инфра -М»
Лизинговые, факторинговые, форфейтинговые операции банков. Оқулық / ред.
Пластиковая карточка как платежный инструмент Завалев В. «Центр
Қалғұлова Р. Екінші деңгейлі банктегі бухгалтерлік есеп. Алматы,
13. Мақыш С.Б. Коммерциялық банктер операциялары, Оқу құралы.
14. «Банки Казахстана» журнал № 5 2003
2

Өндіруші фирма

Қызмет көрсету орталығы

Лизинг алушы

өндіруші – фирма

Қызмет көрсету орталығы

Зауыттың лизинг бөлімшесі

Лизинг алушы

Қызмет орталығы

Зауыт - өндіруші

Банк несиеберуші

Лизинг алушы

Қызмет көрсету орталығы

Лизинг алушы

Зауыт- өндіруші

Банк несие беруші

Еншілес лизингтік компания

Банк- несие-беруші 1

Банк-несие-беруші N

Банк- несие-беруші 2

Қызмет орталығы 1

Зауыт шығарушы 1

Лизингтік компания

Қызмет орталығы 2

Зауыт шығарушы 2

Лизинг алушы

Қызмет орталығы белгісіз

Зауыт шығарушы

белгісіз