Бастауыш мектеп оқу жұмысындағы көрнекілік принципінің талаптарын жүзеге асырудың дидактикалық негіздері диплом жұмысы
Жоспары
Кіріспе ...............................3
I-тарау. Бастауыш мектеп оқу жұмысындағы көрнекілік принципінің талаптарын жүзеге асырудың дидактикалық негіздері
1.1. Педагогика тарихында оқыту принципінің зерттелуі жайлы.........5
1.2. Бастауыш мектептің оқыту процесінде көрнекілік принципін тиімді қолданудың шарттары.........................13
II-тарау. Бастауыш сыныптың қазақ тілі сабақтарында оқытудың көрнекілік принциптерін жүзеге асыру жолдарының тәжірибесі
2.1. Қазақ тілін оқытудағы көрнекілік түрлері................21
2.2. Қазақ тілі сабақтарында оқытудың көрнекілік принципін жүзеге асыру жолдарының тәжірибесі.......................34
Қорытынды...........................43
Әдебиеттер тізімі...........................45
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Жұмыс көлемі: 48 бет
Пәні: Соңғы қосылған дипломдық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Жоспары
Кіріспе ...............................3
I-тарау. Бастауыш мектеп оқу жұмысындағы көрнекілік принципінің
1.1. Педагогика тарихында оқыту принципінің зерттелуі жайлы.........5
1.2. Бастауыш мектептің оқыту процесінде көрнекілік принципін тиімді
II-тарау. Бастауыш сыныптың қазақ тілі сабақтарында оқытудың
2.1. Қазақ тілін оқытудағы көрнекілік түрлері................21
2.2. Қазақ тілі сабақтарында оқытудың көрнекілік принципін жүзеге
Қорытынды...........................43
Әдебиеттер тізімі...........................45
Зерттеудің өзектілігі. Біздің қоғамдағы нарықтық қатынастарды игеру, алдыңғы
Қазақстан Республикасы жалпы орта білім берудің мемлекеттік жалпыға
Оқу сапасын, оқушылардың танымдық-шығармашылық белсенділігін, логикалық және абстрактылы
Зерттеу нысаны. Бастауыш сыныптың қазақ тілі сабақтарында
Зерттеу пәні. Бастауыш сыныптың қазақ тілі сабақтарында көрнекі
Зерттеу жұмысының мақсаты. Бастауыш сыныптың қазақ
Зерттеу міндеттері.
1. Психология, педагогика, әдістеме саласындағы әдебиеттерді талдау.
2. Бастауыш сыныптағы оқыту үрдісінде көрнекіліктің маңызын
3. Көрнекілік ұғымын ғылыми негіздеу, оның сабақтағы
4. Бастауыш сыныптың қазақ тілі сабақтарында қолданылатын көрнекі
5. Қазақ тілі сабақтарында оқытудың көрнекілік принципін жүзеге
Зерттеу болжамы. Бастауыш сыныптың қазақ тілі сабақтарында көрнекі
Зерттеудің жетекші идеясы. Бастауыш сыныпта қазақ тілін оқыту
Зерттеу әдістері:
– Зерттеу тақырыбы бойынша жазылған ой-пікірлерге, психологиялық,
әлеуметтік-педагогикалық әдіс (озат мұғалім тәжірибесін зерттеу); эксперимент әдісі
Зерттеу жұмысы кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан және пайдаланылған
Кіріспе
Ең алғашқы әлем туралы түсінікті адамдар сезіну арқылы
Адамның қоршаған ортаны сезімдік тануына сезіну, қабылдау, елестету,
Елестету барлық уақытта бейне түрінде болады, ал есте
Елестету адам өмірінде бірнеше арнайы міндеттер атқарады. Нақтылықты
Оқушының байқау, көру қабілеттерінің ерекшеліктерін ескеріп, дамытатын- көрнекілік.
Көрнекілік - оқытуда заттар мен құбылыстардың өзіне тән
«Қазақ жастары ғылым, өнерді кітап сөзі деп қарамай,
Жас бала не нәрсені де болса білуге құмар,
Бастауыш сыныптарда оқу үрдісінде көрнекілік құралдарын тиімді
Себебі бастауыш сынып оқушылары қызыққыш еліктегіш келеді, және
Көрнекілік әдістерінің тәсілдері пайдаланатын көрнекіліктің түріне қарай өзгеріп
Педагогика тарихында оқыту принципінің зерттелуі жайлы
Оқу теориясының негізгі құрылым бірліктері – бұл ғылым
Дидактика – оқыту мен білім беру теориясы. Дидактика
Оқулықтарда дидактиканы оқыту мен білім берудің теориялық
Дидактика оқыту мен білім берудің негізгі құралы ретінде
Мектептің тағылымдық, дағдылық, білімділік іс - әрекеттерінде қалыптасқан
Қоғам мен саяси дамудың нәтижесі мен білім беру
Ғылымилық принципі.
Оқу материалының мазмұнын осы заманғы білімдердің жағдайымен толықтырып,
Көрнекілік принципі
Оқушының материалды сезімдік қабылдауы болып табылады.
Жүйелілік принципі.
Оқушының алған білімінің жүйелілігі болып табылады.
Пайымдылық принципі.
Оқушының алған тұрғысынан ойлануына, білімді өз қажетіне жаратуына,
Саналылық принципі.
Оқушының алған білімін саналы меңгеру болып табылады.
Оқушының жеке ерекшеліктеріне байланысты тәрбиелеу принципі.
Оқушының бағдарлылығын, іскерлігін, қызығушылығын арттыру болып табылады.
Ынтымақтастық принципі.
Топтық жұмыс істеу, бірегей мүдделерді қорғау үшін білім
8. Ұжымдық принцип.
Оқытумен тәрбиенің ұжымдық сипаттағы көрінісі.
9. Мәдени бейімділік принципі.
Оқыту мен білім берудің, сонымен бірге тәрбиелеудің әрбір
10. Табиғатқа бой ұсыну принципі.
Экологиялық тұрғыдан білімін дамыту, ой – кеңейту, табиғатты
11. Салауаттану принципі.
Оқушының жек басының тазалығы, өзін - өзі тануы
Тәрбие мен оқытудың беріктігі принципі
Тәрбиелеу мен оқыту әрдайым бірге жүреді, оқыта отырып
Құқықтық принцип.
Оқушының дами отырып өзінің жеке басының құқықтарын жете
Байланыс принципі.
Теория мен практиканы өзара байланыстыру, экскурсия, саяхатқа шығу,
Өнерпаздық принцип.
Баланың жан – жақты, есті, зерек, өнерлі болып
Принциптер нұсқау-көрсетпе (норматив) қызметтерін атқарады. Олар мұғалімге кейбір
Педагогиканың принциптік талаптары ережелер жүйесі арқылы іске асырылады.
Оқу барысында диалектиканың жалпы заңдары мен педагогиканың арнайы
Диалектиканың жалпы заңдары сапына кіретіндер: қарама-қарсылықтар бірлігі мен
Оқу процесінде қарама-қарсылықтар бірлігі мен тай-таласы заңы іске
Сандық жинақтық сапалық өзгеріске түсу заңы да оқу
Санның сапаға ауысуы жоқты жоққа шығару заңы тетіктеріне
Диалектиканың жалпы заңдылықтарымен бір қатар оқу барысында арнайы
Неміс педагогі Э. Мейман бірнеше ерекше заңдарды негіздеп,
- жеке адамның дамуы əуел бастан көбіне оның
- ең алдымен бала тіршілігі мен оның қарапайым
- балалардың жан жəне тəн дамуы əрқилы деңгейде
Теоретиктер мен практиктер ашып, бүгінгі педагогикаға енгізген заңдылықтар
Оқудың əрқилы заңдылықтарын реттестіріп, жинақтауға орай, оларды жалпы
Жалпы заңдылықтар қалаған білім беру процесіне тəн болып,
- оқу мақсаттары. Оқу мақсаты қоғам дамуының деңгейі
- оқу мазмұны. Оқу мазмұны қоғамдық қажеттер мен
- оқу сапасы. Оқу сапасы өткен кезеңдегі оқу
- оқу əдістері. Дидактикалық əдістер тиімділігі əдістерді білу
- оқуды басқару. Оқудың нəтижелі болуы оқу жүйесіндегі
- оқуға ынталандыру. Оқу нəтижесі шəкірттің білім игеруге
Жеке (нақты) заңдылықтар оқу жүйесінің кейбір тараптарына орай
- дидактиканың тек өзіне тəн (оқу нəтижесі қолданылған
- таным теориясына (гносеологиялық) сай (оқу нəтижесі оқушылардың
- психологиялық (оқу нəтижесі шəкірттердің оқу-үйрену мүмкіндіктеріне, зейін
- əлеуметтік (жеке адамның дамуы төңірегіндегі басқа адамдармен
- ұйымдастырушылық (оқу процесінің тиімділігі оның ұйымдастырылу дəрежесіне,
Оқу заңдылықтарының нақты көріністері принциптерде жəне оларға орай
Ережелер мұғалімге қандай да бір жағдайларда нақты əрекеттерді
Оқудың дəстүрлі теориясында аса танымал болғандары келесі дидактикалық
- алдағы жұмыстың мақсаттары мен міндеттерін анық түсіну-
- оқыту барысында оқушы не, неліктен жəне қалай
- оқу барысында танымдық іс-əрекеттің барша түрлері мен
- оқушылар əр сөздің, сөйлемнің, ұғымның мəн-мағынасын түсінуі;
- балалардың бірін-бірі оқыту мүмкіндіктерін пайдалану, дұрыс шешім
- оқушыларға белгісіз мəліметтерді бұрынғы белгілілерімен логикалы ұштастыру:
- Есте болсын, оқудағы басты нəрсе –оқытылып жатқан
- оқушының бақылайтын деректері мен игерген білімдері арасындағы
- егер əр ереже тиімді сандағы мысалдармен қамтамасыз
- игеріліп жатқан материалдардағы басты жəне екінші дəрежелі
Көрнекілікпен оқыту принципі. Оның негізінде келесідей ғылыми заңдылықтар
- сөздік формада, ауызша не жазбаша өрнектелген материалдарға
- есте болсын, сəби ойы формалармен, түр-түсті бояулармен,
- оқушылар үшін ең маңызды ереже: мүмкін болғанша
- бір көрнекілікпен шектеліп қалмау: көрнекілік – мақсат
- оқыту жəне тəрбиелеу барысында есіңізде болсын: ұғымдар
- көрнекілікті тек сурет ретінде қолданбастан, оны проблемалық
- көрнекі құралдар сабақта өтіліп жатқан заттар мен
- оқушы бақылауларын жүйелестіріп, себеп- салдарлармен сəйкестендіру;
- көрнекі құралдарды қолдана отырып, алғашқыда балаларды ондағы
- əртүрлі көрнекілікті пайдалану, бірақ көрнекі құралдар санын
Қорытындылай келе, айтарым: принциптер əрқашан белгілі жүйеде, бір
Бастауыш мектептің оқыту процесінде көрнекілік принципін тиімді қолданудың
Есте сақтау қабілеті адам өмірінде маңызды роль атқарады.
Қоршаған ортаны тануда балалардың есте сақтауы мен елестетуі
бейне мазмұнымен алмасу: елестету материалын өз жадысынан алады,
өзара бір-біріне әсер ету: елестету есте сақтауды одан
есте сақтау мен елестету басқа да психологиялық процестерге
Аз уақыт аралығында ақпараттарды есте сақтау қысқа мерзімді
Естігенін есте сақтау дегеніміз әртүрлі музыкалық және сөздік
Баланың есте сақтау процесі оның жас кезінен бастап
Есте сақтаудың филогенетикалық даму түсінігін анықтауда П.П.Блонский үлкен
Ішкі есте сақтау құралдарының қалыптасуында сөз, сөйлеу үлкен
Л.С.Выготскийдің айтуы бойынша, баланың ойлауы оның есте сақтауымен
Танымдық процестер: қабылдау, зейін, елестету, есте сақтау, ойлау,
Адам әңгімелесу, ойлау, оқу, еңбек ету т.с.с. қажілеттіктерін
Оқушылармен жүргізілетін педагогикалық жұмысқа кірісер алдында ең алдымен
Адамның талабының дамуы, оның қабілеттіліктерге айналуы – оқу
Оқушының байқау, көру қабілеттерінің ерекшеліктерін ескеріп, дамытатын- көрнекілік.
Көрнекілік- оқытуда заттар мен құбылыстардың өзіне тән жаратылыс
Көрнекі оқу құралдары оқу мақсаттарына сәйкес жасалатын заттар
Оларды негізгі екі топқа: заттар мен құбылыстарды шынайы,
Көрнекі оқу құралдары көбінесе оларды дұрыс сақтауына байланысты
Әдетте 2-4-6 бетке басылатын қабырғаға ілінетін
Сондықтан оларды толық жабылатын қақпақтары бар картон қораптарға
Көрнекілік оқушыларды берілген білімдерді эмоционалды бағалауға дағдыландыруға
Дидактикалық міндеттерге сәйкес көрнекіліктің келесі түрлерін бөліп көрсетуге
Табиғи көрнекілік (өсімдіктер, жануарлар, пайдалы қазбалар); оның
Эксперименталды көрнекілік (булану құбылысы, мұздың еруі); міндеті –
Суретті және суретті-динамикалық көрнекілік (суреттер, бейнелер, диапозитивтер, кино);
Көлемді көрнекілік (макеттер, нақпішіндер, геометриялық фигуралар); міндеті –
Дыбыстық көрнекілік (грамжазбалар, магнитофон жазбалары, радио);
Міндеті – дыбыстық бейнені жаңғырту.
Символдық және графикалық көрнекілік (сызбалар, схемалар, карталар, кестелер);
Аралас көрнекілік - оқу дыбыстық кинофильм; міндеті
Сабаққа көрнекіліктің түрін таңдамас бұрын оның дидактикалық мүмкіндіктеріне
Көрнекілік формаларының бірін таңдау оқу міндеттеріне байланысты болып
Оқылған материалды жинақтауда, қайталауда әдеттегідей фактілер, құбылыстар немесе
Көрнекілік құралдары шығармашылық, зерттеу өзіндік жұмыстарын ұйымдастыруда білім
Көрнекілік құралы оқушылардан сабақ сұрау кезінде көру тірегі
Сабақта қолданылатын оқыту құралдарының саны сабақтың белгілі білімдік,
Бастауыш сатыда оқушыларда оқытылатын объектілер түсініктері ғана емес,
Түсініктеді қалыптастыруда бейнелік көрнекілік басты орынға ие. Оның
Сурет оқыту құралы ретінде XIX ғасырдан белгілі. Оқу-тәрбие
Суреттердің мектепте жүйелі қолданылуы оның бір ерекшелігімен түсіндіріледі:
Суреттер сабақтарда әр түрлі оқу міндеттерін шешу мақсатында
Бастауыш сыныптарда оқу үрдісінде техникалық құралдар мен көрнекі
Себебі бастауыш сынып оқушылары қызыққыш еліктегіш келеді, және
Әрбір пәнде өтілген тақырыпқа байланысты пайдаланған көрнекілікке сүйене
Көрнекілік әдістерінің тәсілдері пайдаланатын көрнекіліктің түріне қарай өзгеріп
Сондықтан мұғалім көрнекіліктері көрсеткенде сөзбен байланыстырып, толықтырып отыруы
Өзбетінше ойлайтын, дамыған жеке тұлғаны қалыптастыру үшін осы
оны пайдалану мұғалім әрекеттерін оңтайландырады;
қазіргі кездегі видеотехника құралдарын, түсті, графиктерді, дыбысты пайдалану
ол оқушылардың танымдық қызығушылығын арттыра түседі.
Осындай мүмкіндіктерді жүзеге асыру үшін бастауыш сынып мұғалімдерінің
бастауыш сыныпта оқыту процесіне компьютерлік оқыту құралдарын пайдаланудың
бастауыш сыныптағы қазақ тілі сабақтарына компьютерлік оқыту
алынған мәліметтер негізінде қазақ тілі сабақтарында компьютерлік
Осындай міндеттерді шешуге арналған зерттеу барысында
зерттеу тақырыбы бойынша психологиялық-педагогикалық, әдістемелік еңбектерге талдау жасалады;
бастауыш сыныптағы оқу-тәрбие процестеріне бақылау жүргізіледі;
бастауыш сыныптардағы қазақ тілі сабақтарында компьютерді пайдаланып оқытуға
эксперименттік оқыту және алынған мәліметтерді өңдеу тәсілдері қолданылды.
Бастауыш сынып оқушыларының қабілеттері екі түрлі әрекетте дамиды.
Біріншіден, кез келген бала оқу әрекетінде адамзат баласының
Осыған орай, ғалымдар жүргізілген тәжірибе барысында, барлық пәндердегі
Сондықтан да бүгінгі мұғалімдерге қойылатын талаптың жүгі ауыр.
Бастауыш мектеп – оқушыны тұлға етіп қалыптастырудың алғашқы
Осы мақсаттарды жүзеге асырудың негізінде оқытудың жаңа технологиясын
Болашақ маманның ең негізгі міндеті таңдаған мамандығы бойынша
II-тарау. Бастауыш сыныптың қазақ тілі сабақтарында оқытудың
2.1. Қазақ тілін оқытудағы көрнекілік түрлері
Бастауыш сыныптарының басты талабы – сабақтың сапасын арттыра
Бастауыш мектеп оқушыларының қабылдау ерекшеліктері сензитивті кезеңге сәйкес
Қазақ тілі сабағында жиі қолданатын көрнекілік - кесте.
Лексикалық кестелер сөздің мағынасын түсіндіруге, оқушының сөздік қорын
Осындай мақсатта жасалған кестелер оқушылардың сөздік қорын молайтумен
Фонетикалық және орфографиялық кестелер жазылуы және айтылуы қиын
Ұяң дыбыстар Ұяңмен келген сөздер
Ұяң дыбыстармен келген сөйлемдер
б байлық Ел байлығы жылдағыдан арта түсті.
в вагон Бұл вагонда Асқардың ағалары бар еді.
д дала Дала гүлге бөленді.
з зейін Айша сабақты зейін қойып тыңдады.
ж Жаппар Жаппар ағасының сөзін тыңдады.
г Гүлсім Гүлсім оқуға жүріп кетті.
ғ Ғұмар Ғұмардың жолдасы Павел болатын.
һ Аһ,уһ Аһ, - деп демімді алдым.
Бұл кестедегі материал бойынша ұяң дауыссыз дыбыстардың фонетикалық
Ал грамматикалық кесте меңгеруі қиын сөздерді түсіндіру максатында
Морфологияны оқытуға байланысты кесте.
Қосымша
сөз тудырушы
Жұрнақ
септік
сөз түрлендіруші
Жұрнақ
Сөз тудырушы
(
біл ( гіш
гір
тық
бас
шы
Сондықтан бұл кестенің құрылымы IV сынып окушыларының жас
Кесте-схема қазақ тілі сабақтарында жиі пайдаланылады. Әсіресе ол
Қазақ тілін оқытуда көбінесе ауызша жауап алу әдетке
Жазба жұмыстарын, әсіресе диктант жазу кезінде оқушылар мәтінде
Бұл диктанттың түрін күрделендіріп те алуға болады. Мысалы:
Оқушының пәнге қызығушылығын арттыру мақсатында сабаққа проблемалық жағдай
Әр түрлі тақырыптарға сәйкес кестелер, суреттер,
сөзжұмбақ;
ребустар;
үлестірмелі қима қағаздар;
суреттер;
сюжетті суреттер;
үнтаспалар;
дидактикалық материалдар тағы басқа;
Көрнекіліктің оқушыға берері:
Оқитын тақырыпты терең түсінуге, негізгі түйінін ажырата білуге
Тақырыпты жеңіл, тез түсінуге ықпал етеді.
Қайталау кезінде алған білімді жүйелеуге көмектеседі.
Пәнге деген қызығушылығын арттырады.
Көрнекі оқыту – ақыл-ойын, логикалық ойлауын дамыту.
Сабаққа тиімді қолданылған көрнекілік түрлері мұғалімнің түсіндіріп отырған
Тез сергіп, тапсырманы жылдам, дұрыс орындайды.
Ойлау қабілеттерін, ізденімпаздығын арттырады. Сөздік қорларын көбейтуге, өз
Бүгінде елімізде мемлекеттік тілді жаңа инновациялық әдістермен оқыту,
Интерактивті оқыту әдісі арқылы оқушының танымдық-шығармашылық ізденістері
Интерактивті тақтамен жұмыс жасай білуі ақпараттық коммуникациялық технологияның
Бұл бағдарламаның көмегімен оңай да, қарапайым түрде түрлі
Интерактивті тақта –дегеніміз не?
Интерактивті тақта – бұл компьютердің қосымша құрылғыларының бірі
ACTIVboard(Promethean компаниясы) - ACTIVstudio программасы арқылы іске қосылады.
Активті қалам – дегеніміз не?
Aктивті қалам – бұл меңзерді басқару құрылғысы және
ACTIVwandуказкасы
Электронды ACTIVwand указкасының ұзындығы 54 см тақтаның жоғарғы
ACTIVpanelpro
ACTIVpanelpro (Активпанель) үлкен аудиторияларда қолдануға өте қолайлы, онда
ACTIVslate
Радио портты ACTIVslate панель құрылғысы топпен жүргізілетін конференцияға
ACTIVtablet
ACTIVtablet планшет қарапайым тышқанның қызметін атқара алады, презентация
ACTIVote
ACTIVote тестілеу жүйесі конференцияның барлық қатысушыларына сұрақтарға, бірнеше
ACTIVote қолдана отырып:
«Тест дайындау шеберінде» ACTIVstudio бағдарламасында флипчартта мәтіндік немесе
ACTIVstudio программасы
ACTIVstudio PE программасы арнайы презентацияларды өткізуге және оны
қосуға, негізгі кезеңдерді көрсетуге, көрсеткіштерді қосуға, қосымша ақпараттарды
Флипчарт
Флипчарт – бұл бірнеше қажетті беттерден тұратын негізгі
« Активті экран » кешені білім үрдісінде қолданылатын
« Активті экран » бағдарламалық -техникалық кешенінің дидактикалық
Бағдарламалық - техникалық кешеннің құрамына кіретін интерактивтік тақтаны
Интерактивті құралдарды сабаққа пайдаланғанда дидактикалық бірнеше мәселелерді шешуге
-
-
-
-
-
Бұл технологияны оқу материалын хабарлау және оқушылардың ақпаратты
Оқушылардың көпшілігі естігенінің 5 % және көргенін
Қазіргі кезде сабаққа дайындалу барысында мұғалім сабақ
Ғылым ғасырының табалдырығынан аттағалы тұрған қазіргі
Елбасы атап көрсеткендей « Қазіргі заманда
Білім берудің ақпараттандыру процесі пән мұғалімдеріне жаңа ақпараттық
Іс-тәжірибеде интерактивті құрылғылардың барлық мүмкіндіктерін пайдалана отырып, оқушылардың
- Оқушының дайындық деңгейін, ынтасын және қабылдау жылдамдығын
- Оқытудың жаңа әдістері мен формаларын (
- Проблемалық зерттеу , аналитикалық және
- Жаңа ақпараттық технология құралдарын ( жаңа типті
Сабақ материалы Power Point презентациясы немесе мәтіндік
Мұғалім алдыңғы сабақта өтілген материалды ашып, өткен сабақты
Сонымен, интерактивтік тақта сабаққа қатысушылардың барлығының ойын бір
Сабақта уақытты үнемдеу, демонстрациялық материалдар даярлау мақсатында интерактивті
Ақ тақта режимі – ең қарапайым режим. Ақ
Екінші режим – Office режимі. Бұл режим сабаққа
Үшінші режим - тақтаның интерактивті режимдегі жұмысы.
Сабақтарды жүргізуде өткен материалды қайталау қажет, сондай жағдайда
Прожектор және Шторка құралдары экранның белгілі бір кішігірім
Орта білім беру жүйесін ақпараттандырудың негізгі мақсаты оқушылардың
XXI ғасыр – ақпарат ғасыры болғандықтан адамзатқа компьютерлік
Білім беру жүйесін ақпараттандыру білім беру үшін үлкен
Ғылым мен техниканың даму қарқыны оқу –
Мектептердің білім деңгейін көтеру және онда интерактивті құралдарды
« Қазіргі заманда жастарға ақпараттық технологиямен байланысты әлемдік
Компьютер және интерактивті құралдар арқылы жасалып жатқан оқыту
Оқушылардың интерактивті құралдар көмегімен қалыптасатын және
Интерактивті құралдардың келесі ерекшеліктерін атап өтуге болады:
1.Бормен тақтаға жазылған кескінді интерактивті тақтадағы түрлі –
2. Тақта мен бордың көмегімен әр түрлі қосымшалары
3. Слайдтарда, флипчартта қателер жіберілсе, тез арада түзетуге
4. Сабақта ACTIVote тестілеу жүйесі
5. ACTIVwand указкасының көмегімен тақтаның жоғарғы
6. Сабақта көрнекілікті қолдану деңгейі артады.
7. Сабақтың өнімділігі артады.
8. Оқушылардың білім деңгейіне оң әсер етеді
Ғылыми білім беруде интерактивті тақтаның мүмкіндігі мол. Интерактивті
Оқу процесінде, оның ішінде практикалық сабақтарда интерактивті құралдарды
Я.Ф.Коменский : «Алтын ереже-бала сезім арқылы қабылдай алатын
Компьютерлік мультимедиямен өткізілген әрбір сабақтан соң оқушы тест,
Аудио-бейне оқу материалдары магниттік тасымалдауыштарда жазылады,
Қорытындылай келе, интерактивтік тақта сабаққа қатысушылардың барлығының ойын
2.2. Қазақ тілі сабақтарында оқытудың көрнекілік принципін жүзеге
Сабақтың тақырыбы: Зат есім.
Сабақтың мақсаты:
Оқушыларға зат есім жайлы түсінік бере отырып, сұрақтар
Жаңа технология элементтерін пайдалана отырып шығармашылық қабілеттерін дамыту.
Сауатты, көркем жазуға, өзара ынтымақтастыққа, шапшаң ойлай білуге
Көрнекі- құралдар: интерактивті тақта, компьютер, Microsoft PowerPoint
Сабақтың түрі: саяхат сабақ.
Сабақтың әдісі: жұптық әдіс, өз бетімен жұмыс, өзі-өзін
I. Ұйымдастыру кезеңі.
1) Психологиялық дайындық «Ортеке» әнін баян аспабына қосылып
2) Бағалау әдісімен таныстыру.
- Балалар, біз бүгін әр түрлі кәсіп иелеріне
- Балалар, бізді бүгін мұғалім, балықшы, дәрігер,
II. Дыбыстық талдау.
Л –
И –
М –
У –
З –
И –
Н –
III. Өткенді қайталау. Мұғалім тапсырмасы. Тесттің жауабын тауып
Түбір сөзді тап.
а) жаңалық
2. Түбірге жалғанған бөлік не деп аталады?
а) қосымша
3. Қосымшаның неше түрі бар?
а) 4
4. Жұрнақ деген не?
а) сөз бен сөзді байланыстыратын қосымша
ә) сөз мағынасын өзгертетін қосымша
5. Жалғау деген не?
а) сөз бен сөзді байланыстыратын қосымша
ә) сөз мағынасын өзгертетін қосымша
6. Сөз таптарын тап.
а) жұрнақ, жалғау
ә) зат есім, сын есім, сан есім, етістік.
Жұптық жұмыс. Тест кілтіне қарап бір-біріңді бағалаңдар. Әр
Тесттің кілті:
Ә
А
Ә
Ә
А
Ә
IV. Дәптермен жұмыс.
Ақпанның он алтысы
Сынып жұмысы
Зат есім.
Көркем жаз.
Сөздік диктант.
Мұғалім, дәрігер, балықшы.
V. Сергіту сәті:
Күркіреді күн-күн...
Терезелер шың-шың
Жауды жаңбыр топ-топ
Шелек-шелек көп-көп
Жон арқаңды тос-тос
Күнбағыс тез өс-өс.
VI. Жаңа сабақ.
Заттың атын білдіретін сөзді зат есім дейді. Зат
Балықшы тапсырмасы: «Сөзжұмбақты шешіп көр».
Бұл сөздер тобын не деп атайды?
VII. Оқулықпен жұмыс.
300 – жаттығу.
Дәрігердің тапсырмасы: Мақалды көшіріп жаз. Кім? не? сұрақтарына
VIII. Тігінші тапсырмасы: Суреттегі заттардың атын жаз.
Сұрақ қой. Ребусты шешіп, әңгіме құра.
IX. Музыкант тапсырмасы: Кімге не керек екенін табыңдар.
X. Суретші тапсырмасы: Сөздерге –ші жұрнағын жалғап
XI. Аспазшы тапсырмасы: «Сиқырлы кесте» сұрақтарына жауап беріңдер.
10
20
30
Зат есім деген не?
Зат есімнің сұрақтарын ата.
Зат есімге мысалдар келтір.
XII. Оқушыларды бағалау. Оқушыларды жинаған ұпай санына қарай
XIII. Қорытынды. Топтастыру ойыны.
XIV. Үйге тапсырма: 302-жаттығу.
Кім? сұрағына жауап беретін зат есімдерді бір бағанға,
не? Сұрағына жауап беретін зат есімдерді екінші бағанға
Cабақтың тақырыбы: Қыc
Сабақтың мақсаты:
Сабақтың білімділік мақсаты: Модуль бойынша
Дамытушылық мақсаты: «Қыс» тақырыбы бойынша сөздерді пысықтап, меңгерту,
Тәрбиелік мақсаты : жылдың әр мезгілі
Сабақтың түрі: Интерактивті
Көрнекілігі:
1. Интерактивті тақта
2. Электронды оқулық
3. Жыл мезгілдері бейнеленген суреттер, аннимациялар, музыка.
Сабақтың өтілу барысы:
I. Ұйымдастыру кезеңі.
Қызығушылықтарын ояту
– Сәлеметсіңдер ме, балалар! Мен сендермен жүздескеніме қуаныштымын.
Бүгінгі көңіл- күйлерің қалай?
ІІ. Жаңа сабақ
Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: «Қыс»
Сабағымыздың мақсаты: Қыс тақырыбын жалғастырып, алдыңғы сабақта
Мен бүгінгі сабағымды Абай Құнанбаевтың
Тыңдаймыз. Бұл өлеңмен балалар алдағы
IIІ. Жан-жақты тексеру
1. Қазір қай жыл мезгілі?
2. Қыс айларын атаңдар.
3.Қыс та күндер қандай болады?
4.Қыста адамдар қалай киінеді?
5. Қыста қандай мереке болады?
Жаңа жыл мерекесінде
Балалар бүгін біздің сабаққа Аяз атамен Ақша қар
Музыка.
ІҮ. Олар келгенше біз шыршаны безендіріп қояйық.
Мәтінді тында.
Мәтінді оқып, түсін.
Мәтінге ауызша сұрақтар құрастырыңдар.
Бір –біріне сұрақтар қойындар.4 мин.
Зат есімнің тірек сызбасын толтырыңдар.
Берілген зат есімге сипаттама беріңдер.
Зат есімдер: қар, балар, шаңғы.
Балалар интерактивті тақтада шыршамызды безендірдік.
Қандай тамаша біздің шыршамыз.
Сергіту сәті. Ойын
Күнделікті сөздер.
Ү .Қараңдаршы, балалар, бізге аққалалар да қонаққа
Олар шыршаны айналып, бізбен бірге Жаңа жылды
Олар да сендерге өз тапсырмаларын алып келіпті.
Тақтада деңгейлік тапсырмалар.
Кім бірінші таңдайды?
1.Сын есімнің тірек-сызбасын толтырыңдар. 3мин.
2.Дауыссыз дыбыстар дегеніміз не?
3. Әліпби дегеніміз не?
Дыбыс дегеніміз не?
Әріп дегеніміз не?
4 Үндестік заңы.
Екпін.
5.Антоним дегеніміз не?
6 Дауысты дыбыс дегеніміз не?
7 Берілген сын есімдерге сипаттама беріңдер.
8 Омоним дегеніміз не?
Мысал келтіріңдер.
Оқушылар тақтаға шығып, немесе орындарынан сұрақтарға
жауап береді.
ҮІ. Қорытынды. Сұрақ-жауап
Сабақ соңында Аяз ата мен Ақша қар
ҮІІ. Үй жұмысы: Оқушылар өз деңгейлеріне қарай
Қорытынды
Көрнекілік мақсатқа бағытталған және оқушыларға оқытылатын құбылыстың заңдылықтарын
Оқытудағы көрнекілікке келесі сипаттар тән:
ол білім алудың көзі және негізі болып табылады;
оқу материалын жетік меңгеру мен оны есте сақтауды
шығармашыл қиял мен ойлаудың негізі;
алған білімнің анықтығының, дәлдігінің белгісі;
оның әр түрлі түйсіктері негізінде есті дамытудың тәсілі
оқушылардың формалар, бояулар, дыбыстар, түйсіктер негізінде ойлау бейімділігіне
сезімдік-бейнелік әсердің, ес бейнесі және шығармашыл қиял бейнесінің
бұлшықет-қозғалыстық көрнекілігі көру, қозғалыс және есту элементтерінен тұратын
Оқытудың көрнекі әдістерін қолдануда бірқатар шарттарға көңіл бөлген
қолданылатын көрнекіліктер оқушылардың жас
көрнекілік шамалап қолданылуы қажет, оны біртіндеп және тек
бақылау көрсетілетін затты оқушылардың барлығы көре алатындай ұйымдастыру
иллюстрацияларды көрсету кезінде бастысын, маңыздысын анық бөліп көрсету
көрсетілетін көрнекілік материалдың мазмұнына сәйкес болуы қажет;
оқушылар көрнекі құралдан немесе демонстрациялық құрылғыдан өзіне қажет
Менің зерттеу жұмысын жазудағы мақсатым –
білімді жете меңгеруді, білімді, іскерліктер мен дағдыларын берік
бастауыш сынып оқушыларының шығармашылық белсендігін дамытады;
оқушылардың абстрактылы ойлауын байытады.
«Еліміздің ертеңі бүгінгі жас ұрпақтың қолында, ал жас
«Әр бала бір жұлдыз, жарқырауына жәрдем бер»
Қорыта айтқанда, әлемдік, отандық тәжірибеде оқушы мектепте алған
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1. Назарбаев Н.Ә. Қазақстан–2030. Барлық қазақстандықтардың өсіп-өркендеуі және
2. Қазақстан Республикасының Білім туралы Заңы. –
3. Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді
4 Жалпы білім беретін мектептің бастауыш сатысындағы білім
5. Жұбанов Қ. Тіл ғылымы жөніндегі зерттеулер.
6. Жиенбаев С. Қазақ тілінің методикасы. Алматы:
7. Рахметова С. Қазақ тілі әдістемесінің теориясы мен
8. Артемов В.А. Психология наглядности при обучении.
9. Баранов С.П. Чувственный опыт ребенка в начальном
10. Зельманова Л.М. Наглядности в преподавании русского языка:
11. Караева С.А. Использование карточек с картинками на
12. Средства обучения и методика их использования в
13. Бағдарламалар. Қазақ тілі. Жалпы білім беретін мектептің
14. Бағдарламалар. 12 жылдық мектептің 1-4-сыныптары (байқау
15. Қазақ тілі: Жалпы білім беретін мектептің
16. Қазақ тілі: Жалпы білім беретін мектептің 3-сыныбына
17. Қазақ тілі: Жалпы білім беретін мектептің 4-сыныбына
18. Қазақ тілі: Жалпы білім беретін мектептің
19. Қазақ тілі: Жалпы білім беретін 12 жылдық
20. Қазақ тілі: Жалпы білім беретін 12 жылдық
21. Қазақ тілі оқыту әдістемесі: Жалпы білім беретін
22. Қазақ тілінен дидактикалық материалдар: Жалпы білім
23. Қазақ тілі. Дидактикалық материалдар: Жалпы білім
24. Қазақ тілі. Әдістемелік құрал: Жалпы білім беретін
25. Қазақ тілі. Дидактикалық материалдар: Жалпы білім беретін
26. Қазақ тілі.Диктанттар жинағы: Жалпы білім беретін 12
27. Жалпы білім беретін 12 жылдық мектептің 3-сынып
28. Жалпы білім беретін 12 жылдық мектептің 3-сынып
29. Жалпы білім беретін 12 жылдық мектептің
30. Бастауыш сыныптарда қазақ тілін оқыту мәселелері //
31. Қазақ тілі сабақтарында оқытудың жаңа технологияларын
32. Сорокин Н.А. Дидактика, Москва. Просвещение /3бет/.
33. Ушинский К.А. Дидактика.
Есипов Б.П. Основы дидактики.
35. Баранов С.П. Чувственный опыт ребенка в
36. Қоянбаев Ж.Б Педагогика / Ж.Б Қоянбаев– Астана.:1998
37. Выготский Л.С. Педагогическая психология/ Л.С. Выготский–
38. Төлегенов Ө. Оқытудың пелагогикалық – психологикалық ерекшелiктерi
39. Майғаранова Ш. Бастауыш сыныпта оқыту мәселелерi /
Ақмола облысы, Көшетау қаласы №2 орта мектебінің қазақ
0
Ақыл – тозбайтын тон,
Білім – таусылмайтын кен.
c
Не?
сурет
ән
тігін
-ші
