TOPREFERAT.COM.KZ - Қазақша рефераттар



МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz

Кіріспе................................................................................................ 3

ІІ-Тарау Оңтүстік Қазақстан облысының экономикалық-географиялық жағдайы мен балық шаруашылығын дамытудың алғы шарттары......................................................................................

4

1.1. Облыс экономикасына жалпы сипаттама.......................... 4

1.2. Су ресурсының шаруашылықтағы маңызы...........................................................................................

7

1.3. Облыста тамақ өнеркәсібін дамыту мәселелері......................................................................................

8

ІІ-Тарау Шардара су қоймасында балық шаруашылығының дамуы…………………………………………….........................

27

2.1. Шардара ауданынан жалпы сипаттама………………………... 27

2.2. Шардара су қоймасындағы балық шаруашылығы және оның даму мәселелері.............................................................................

32

2.3. Шардара су қоймасында балық шаруашылығының даму келешегі.........................................................................................

35

2.4. Шардара су қоймасында суды қорғау мәселелері..................... 36

Қорытынды....................................................................................

46

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі................................................

48

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Жұмыс көлемі: 44 бет
Пәні: Соңғы қосылған дипломдық жұмыстар

-----------------------------------------------------------------------------------

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ



ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: Шардара су қоймасында балық шаруашылығын дамытудың облыс экономикасындағы
МАЗМҰНЫ

Кіріспе................................................................................................
ІІ-Тарау Оңтүстік Қазақстан облысының экономикалық-географиялық жағдайы мен балық шаруашылығын
4

1.1. Облыс экономикасына жалпы сипаттама.......................... 4

1.2. Су ресурсының шаруашылықтағы маңызы...........................................................................................

7

1.3. Облыста тамақ өнеркәсібін дамыту мәселелері......................................................................................

8

ІІ-Тарау Шардара су қоймасында балық шаруашылығының дамуы…………………………………………….........................

27

2.1. Шардара ауданынан жалпы сипаттама………………………... 27

2.2. Шардара су қоймасындағы балық шаруашылығы және оның даму
32

2.3. Шардара су қоймасында балық шаруашылығының даму келешегі.........................................................................................
35

2.4. Шардара су қоймасында суды қорғау мәселелері..................... 36

Қорытынды....................................................................................

46

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі................................................

48

Кіріспе

Дипломдық жұмыстың өзектілігі: Балық шаруашылығы – балықты өндіру
Жұмыстың мақсаты: Шардара су қоймасында балық аулаудың тарихы
Жұмыстың міндеті: Оңтүстік Қазақстан облысының экономикасына жалпы сипаттама бере
Шардара су қоймасында балық шаруашылығының дамуы мен қазіргі жағдайы
І-тарау. Оңтүстік Қазақстанның экономикалық-географиялық жағдайы мен балық шаруашылығын
1.1. Облыс экономикасына жалпы сипаттама

Оңтүстік Қазақстан облысы республика территориясының оңтүстігінде орналасқан. Жер көлемі
Оңтүстік Қазақстан облысының көп ғасырлық тарихы бар. Мұнда Ұлы
Оңтүстік Қазақстан облысы ауқымды өндірістік-экономикалық әлеуетімен, еңбек ресурстарының
Оңтүстік Қазақстан облысы әруақытта өнеркәсіп ошақтары мен аграрлық секторы
Оңтүстік Қазақстан облысы экономикалық дамуы жөнінен 2006 жылғы мәлімет
Оңтүстік Қазақстан ежелден өнеркәсібі ерекше дамыған өңір саналады. Химфарм,
Облыстың өнеркәсібі өз өнімдерін әлемнің 37 еліне экспортқа шығарады,
Адам өз қажеттілігін қанағаттандыру үшін көп суды қолданады. Ол
ХХ ғасыр өндірістің күрт өсуімен, әсіресе, суқоймалық салалар мен
Қазіргі жағдайда, әсіресе халық шаруашылығының болашақта дамуын қарастырғанда, су
Су шаруашылық комплексінің мүшелері: сумен қамту, су тарту, гидротехникалық
Қазіргі кезеңде әр су шаруашылық комплексі келесі негізгі шарттарды
судың мөлшері мен сапасына байланысты мүшелердің сұранысын орынды
табиғи жағдайдың күйреуіне және ағынды су мен су қоймаларды
барлық мүшелердің пайдалануына өте үлкен нәтижелікті қамтамасыз ету;

су шаруашылық құрылғыларлың (бөгендер, гидростанциялар, насос құрылғылар, каналдар, құбырлар
1.2. Су ресурсының шаруашылықтағы маңызы

Қазір республикада ірі су комплекстері көп. Электроэнергияны өндіруге байланысты,
Су шаруашылық комплекстерді құрғанда әр өзен бассейні бір су
Су пайдалану мен қайтымсыз шығындар үздіксіз өсуде, сондықтан суды
1.3. Облыста тамақ өнеркәсібін дамыту мәселері

Тамақ өнеркәсібі – аграрлық - өнеркәсіптік кешеннің негізгі өңдеуші
Тамақ өнеркәсібінің жеке салаларының орналасуы мен даму ерекшеліктері:

а) қант

б) ет және консерві

в) ұн тарту және жарма

г) балық

д) май шайқау

е) сүт және май өңдеу

ж) жеміс және консервілеу

Шикізат және тұтыну факторларының әсері дәрежесі бойынша тамақ өнеркәсібін
1. Шикізт көздеріне (шикізат жұмсау мөлшері жоғары) жақын орналасқан
2. Дайын өнімді тұтынатын жерлерге жақын орналасқан салалар –
3. Шикізат көзіне де, тұтынушыларға да жақын орналасқан –
Пайдаланылатын шикізатының сипатына қарай тамақ өнеркәсібінің құрамына 20 -
Тамақ өнеркәсібі кәсіпорындары технологиялық процесс сатылары бойынша маманданады. Осы
1. Өңделмеген шикізатты пайдаланатын май шайқау, қант, жарма, шай,
Бұл жағдайда ауылшаруашылық шикізатын алғаш ұқсататын кәсіпорындар сол шикізат
2. Наубайхана, кеспе, кондитерлік бұйымдар жасау, шай өлшеу сияқты
Балық және балық өңдеу өнеркәсібі облыста Шардара су қоймасында
Оңтүстік Қазақстан облысы – республикадағы маңызды және жақсы дамыған
Оңтүстік Қазақстан азық - түлiк және жеңiл өнеркәсiп дамыған
Қазақстан Республикасы егемендігін алған жылдан бастап аграрлы реформалар жасай
Келешекте агроөнеркәсіп экономикасының дамуы жоғарыдағы қабылданған заң құжаттарын іс
Агроөнеркәсіп өндірісін кооперация негізінде дамыту, ауыл тұрғындарының жеке қосалқы
Дамыған шетел өндірістерінде кең тараған кооперативтердің бірі ауыл шаруашылық
- сүт өнімдерін өңдеу;

- ауыл шаруашылық тауар өндірушілер үшін, материалды -техникалық ресурстарды
- астықты жинау және өңдеу;

- ет және ет өнімдерін өңдеу;

Кооперативтер малды сатып алып, етін қайта өңдейді, ішкі және
Жеміс - жидек, жүзім өндіру және оларды өңдеу.

Ауыл шаруашылық коорперациясының өзіне тән ерекшеліктері төмендегі бағыттармен жүзеге
өндірістік кооперативтерге мүше болу еркін және кооператив мүшелерінің экономикалық
шаруашылық кооперативтерін басқару жүйесі тұрғыдағы демократиялық келісушілікке қарай өзін
Коорперация мүшелері қажетті деңгейде табыспен қамтамасыз етіледі.

Тауар өндірушілердің кооперация негізінде бірлесуі, ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерінің
Алғашқы ауыл шаруашылық кооперативтері Данияда ХІХ ғасырдың соңында басталса,
Дания кооперативтері қазіргі кездерде ауыл шаруашылық өнімдерін өндіру, шикізатты
Ауыл шаруашылық кооперациясы Израил агроөнеркәсіп кешенінде де маңызды орында.
Біріншісі, жеке жанұяға қатысты шаруашылықтардың өндірістік, тұтынушылық, әлеуметтік, қоғамдық
Қазақстанның меншіктіктің көп түрлілігі жағдайында, ауыл шаруашылығын кооперация негізінде
Біздің пайымдауымызша өндірістік кооперативтер басқа да құқықтық ұйымдастыру түрлерімен
Қазақстанның салалық және аймақтық ерекшеліктеріне тән кооперативтік шаруашылықтар арасында
Ауыл шаруашылық кооперативтері, шаруашылық өнімдерін: астық, мақта, сүт, ет
Шаруа (фермер) қожалықтары мен тұрғындардың жеке қосалқы шаруашылықтары өнімділігі
Бұның барлығы, өндірісте қол еңбегі үлес салмағының артуына, өнімнің
Жоғарыда да айтылғандарды қорыта келгенде:

агроөнеркәсіп өндірісінде кооперациялау процесін дамыту, кең көлемде арнайы техника,
тік байланысты өндірістік кооператив құрылымдары өндіріс айналасына тез түседі
Ауыл экономикасын дамыту бағдарламасына сай, мемлекет тарапынан агроөнеркәсіп өндірістеріне
ауыл шаруашылық кооператив құрылымдары, нарық жағдайында, тауар өндірушілерді, монополистерден
агро өнеркәсіп кооперативтік шаруашылықтар, айналасындағы өндірістік құрал - жабдықтарды,
Келешекте Қазақстанның аграрлық саясатында ауыл шаруашылық өндірісінде кооперацияны дамыту,
Елбасының жыл сайынғы Қазақстан халқына жолдауларының барлығында да еліміздің
Бұл саланың дамуына ел Президентінің баса назар аударатыны түсінікті
Президент жолдауында үстіміздегі жылы (2005 жыл) ауыл шаруашылығы өндірісін
Президент жолдауында «Агроөнеркәсіп кешені мен ауылдық аумақтарды дамытуды мемлекеттік
Біздің пікірімізше Қазақстан Республикасының Парламенті аталған заңнан басқа тағы
Президент жолдауында бүкіл дүние жүзілік сауда ұйымына кіруге байланысты
Ауыл шаруашылығы құрылымын қайта құру мен аграрлық реформаның негізгі
Ауыл шаруашылығы саласында шағын аграрлық бизнес шаруа қожалықтарының дамуымен
Облыс жұртшылығының 50 ( астамы ауылдық жерлерде қоныстанған. Демек,
Әлемдік тәжірибеде аграрлық өндірісті кооперация процесі арқылы дамыту кең
Ауыл шаруашылығы кооперативінің кең тарауының мәні жеке жер
Кооперацияның фермерлерді тарту себебі, еркін әріптестік жағдайында олар өздерінің
Еуропа елдерінде фермерлік кооперативтер дайын азық - түлік өнімдерінің
Оңтүстік Қазақстан облысында ауыл шаруашылығы жер көлемі жағынан аз
Сауалнама жүргізілген шаруа қожалықтары иелерімен сұхбаттасқанда олар: «іріленіп, бірінің
Кооперацияға сұралған фермерлердің 81,8 ( оң көзқарас білдіреді, ал
Әртүрлі шаруашылықаралық кооперацияның маңыздылығын шаруа (фермер) қожалықтарының иелерінің бағалауы
Әрине, өз жеке шаруашылығына өзі ие болғысы келетін шаруашылықтарға
Ауыл шаруашылығы экономика мәселелері туралы әдебиеттерді талдай отырып, келесідей
Агроөнеркәсіп кешені салаларының арасындағы өзара координациялық байланысының ажырауының салдары
Сондықтан да ауылдағы экономикалық проблемаларды шешуде ауыл шаруашылығы тауар
Ауыл шаруашылық несие коорперативтері туралы, ауылдық
Ауыл шаруашылық өндірістік кооперативтері және ауыл шаруашылық тұтыну кооперативтерінің
Агроөнеркәсіп кешеніндегі аймақтық деңгейдегі кооперациялық және интеграциялық құрылымдардың дамуына
Сонымен бірге, ауыл шаруашылығы өнімдерін сатып алудың тұрақты деңгейін
Еліміздегі кооперацияны дамытуда кооперациялық қайта құру жолымен өткен елдер
Агроөнеркәсіп кешенінің өндірістік потенциалын және ауылдағы ірі өндіріс технологиясын
Шаруаның рынокка шығуы бойынша шешімдік шаралар қолдану;

Әрбір кооператив мүшесінің жеке меншік (жер, мүлік және капитал
Шаруашылықтандыру мен меншік формасынан тәуелсіз барлық кооператив мүшелері үшін
Кооперативтерге кірген шаруаларға одан еркін шығуына кепілдік беруі қажет.

Көптеген зерттеушілердің пікірі бойынша, ауыл шаруашылық кооперативтерінің облыстық және
Ауыл шаруашылығының өнімдері тамақ өнеркәсібінің шикізаты екендігі бәрімізге белгілі,
ШАРДАРА АУДАНЫНЫҢ КАРТАСЫ

ШАРДАРА АУДАНЫНЫҢ КІРЕ БЕРІС БЕЛГІСІ

ІІ-тарау. Шардара су қоймасында балық шаруашылығының дамуы

2.1. Шардара ауданынан жалпы сипаттама

Шардара ауданы облыстың оңтүстік - батыс бөлігіндегі аумақтық -әкімшілік
Аудан жері негізінен Сырдария өзенінің сол жағалауын, Қызылқұм құмының
ШАРДАРА БӨГЕНІ

ШАРДАРА СУ ЭЛЕКТР СТАНЦИЯСЫ

Сол жылы Сырдария өзенін бойлай ұзындығы 130 км Қызылқұм
Ауданның тұрғындарының негізгі бөлігі қазақтар - 93,9 %, орыстар
ҰЗЫН АТА КЕСЕНЕСІ

Шардара ауданының штаб құрамы

№ Аты, жөні, тегі Туылған жылы,

айы, күні Білімі,

мамандығы Атқаратын қызметі Штабта атқар

-атын қызметі

1 Ержан Қүдайберген Төлепүлы 07.11.1959 Жоғары Экономист «Шардара СЭС»
бастығы

2 Қалмұратұлы Әбділдә 04.03.1935 Жоғары Инженер-технолог «Шардара-Ет» ААҚ президенті
бастығының орынбасары

3 Құралбаев Үсен Түрысбекүлы 02.12.1955 Жоғары Заңгер «Шардара
тыру

бөлімі

4 Ақберді Оралбай Бердалыұлы 05.02.1945 Жоғары Инженер-қүрылысшы СМП-18
тыру

бөлімі

5 Ағманұлы Тәңірберді 05.05.1939 Жоғары
өкілдермен

жұмыс
және насихаттау бөлімі

6 Мұқанов Жұмабек Сейілханұлы 28.07.1955 Жоғары Журналистика «Өскен өңір»
өкілдермен

жүмыс
және насихаттау бөлімі

7 Қары Нұрмахан Қауысүлы 22.02.1960 Жоғары,
өкілдермен

жұмыс
және насихаттау бөлімі

8 Салықбаев Жаңбырбек Салықбайұлы 29.05.1953 Жоғары Ғалым-агроном «Қазақстан» шаруа
9 Исаев Оразалы Смағұлүлы 10.06.1953 Жоғары
10 Серманизов Бақытжан Қыпшақбайүлы 11.06.1969 Жоғары экономист «Серманизов
11 Қүдайбергенов Серікбай 11.04.1941 Жоғары Физика
дық қабылдау

12 Тұрғынбаев Қасымбай Егемқұлұлы 20.12.1950 Орта арнаулы Механик,ішкі
дық қабылдау

13 Бекбутаев Асқар Мүсірұлы 12.02.1961 Орта арнаулы Житомир Авиациялық
14 Байымбетов Танжар Еспенбетұлы 16.03.1961 Орта арнаулы Қылмысты іздестіру
15 Әбдіраманов Әділ Заманұлы 23.02.1973 Аяқталмаған жоғары Заңгер «Қазақстан-Шымкент»
2.2. Шардара су қоймасындағы балық шаруашылығы және оның даму
Шардара су қоймасы Сырдария өзенінің жағалауында Шардара су торабының
2002 жылы Шардара су қоймасында Қазақстан республикасының ең ірі
Шардара су қоймасы республикадағы балыққа ең бай су қойма
Бұл көрсеткіштің мұндай көп көлемде болуын мамандар арнайы балық
70 - жылдардың аяғы мен мен 80 -
2.3. Шардара су қоймасында балық аулау шаруашылығының даму келешегі

Шардара су қоймасында балық аулау шаруашылығының дамуының облыс экономикасында
Егер 90 - жылдардың ортасында бір күнде 4 -
Қазірде Шардара су қоймасын қорғау мақсатында мемлекет 2005 жылы
Егер жұмыс осы қарқынмен жүретін болса, ондағы оңтүстіктегі ең
2.4. Шардара су қоймасындағы суды қорғау мәселелері

Суды қорғау жөніндегі негізгі концепцияларға сәйкес мына бағыттар көрсетіледі:
Мемлекеттің мүддесіне сәйкес елдің әлеуметтік-саяси мақсатын сақтауды қудалайтын
Суды қорғау жолдары 3 - ке бөлінеді: экономикалық, экологиялық,
Бүкілодақтық су қорғау ғылыми зерттеу институтының (ВНИИВЛ) қызметкерлерімен су
Су қорғау критерийлері.

Критерийлер класы Подкласс Критерийлер

І. Экологиялық 1.1.Экожүйе ретіндегі су объектісінің қолайлылық критерийлері Су
Су объектісі жүйесінің шыдамдылығы (толеранттылығы)

1.2. Табиғат ресурсы ретіндегі су сапасының критерийі 1.2.1. Шаруашылық-ауыз
1.2.2. Су объектісінің балық шаруашылығына қолайлылығы.

1.2.3. Су объектілерінің рекрационды қолайлылығы.

1.2.4. Өндіріс үшін судың жарамдылығы

1.2.5. Көлік мұқтажы үшін судың жарамдылығы.

1.2.6. Ауыл шаруашылығы үшін (суару, мал шаруашылығы) судың жарамдылығы.

ІІ. Экономикалық.

2.1.1. Су қорғаудың экономикалық нәтижелілігі.

ІІІ. Арнайы 3.1. Мемлекет ішілік су қатынастарына тәртіп белгілеу
3.2. Мемлекет аралық су қатынастарына тәртіп белгілеу критерийлері. 3.1.1.
Мемлекет мүддесінің қорғалуы.

Халықаралық құқықтың сақталуы.

3.2.3. Аналогиялық даму жолындағы мемлекеттерге ең көп жеңілдіктер жасау.

Қазіргі уақытта су қорғау саласында кестеге сәйкес су объектілерінің
Тұрақтылықты ұзарту (прологотұрақтылық) мен шыдамдылықты (толеранттылық) құратын критерий белгісімен
Су тұтынушылардың талабын қанағаттандыру классификациясы. Су объектісін бір мақсатта
Су объектісінің көп мақсатта пайдалану, оны белгілі бөлімге жатқызуды
Су объектісіне географиялық-әкмшілік бірлестігінің қойған жоғары дәрежесіне сәйкес
Табиғи жағдайындағы белгісі бойынша су объектілерін классификациялау. Бұл жағдайда
Жоғарыда баяндалған жағдай негізгі проблема шеңберін шектейді
Антропогендік өзгерісті табиғи өзгерістен бөліп алу, биосфераның адам іс-әрекетінен
Алынған мәліметтер кезексіз зардаптардың алдын алу және адамның қоршаған
Жалпы мемлекеттік қызметтің негізгі мақсаттары мынандай:

- ластаушы заттардың кеңістік пен уақыт аралығында таралуын анықтау
мүдделі ұйымдарлы шаруашылық іс әрекет немесе гидрометеорологиялық жағдай нәтижесінде
Компонентті ұйымдарды табиғатты қорғау және табиғат ресурстарын орынды түрде
Суқоймалар мен ағын сулардың күйіне, ең алдымен өте қажетті
Стационарлы бекеттер жүйесі бақылау бағдарламаларына байланысты келесі категориялар бойынша
Бірінші категориялы бекеттер- аса қажетті ауыл шаруашылық маңызы бар
Екінші категориялы бекеттер- тұрғындары суды ішу және шаруашылық-тұрмыстық мұқтажға
Үшінші категориялы бекеттер – су сапасына әсері орташа немесе
Төртінші категориялы бекеттер - тікелей әсерге ұшырайтын су
Стационарлық бекеттер жүйесінде судың ингидриенттік және көрсеткіш сапасы негізінен
Қазіргі кезде су қорларының ұдайы өндірісі табиғат процесіне ғана
Осының барлығы су қорларына экономикалық баға беру керектігіне алып
Экономикалық су қорларының бағасын анықтау қажетінше қиын, және осы
осы қормен әкелінетін оны пайдалану ортасында, қай түрдің болсын
ауыл, орман, су шаруашылығы және өндірістің өндіру салаларының өніміне
Халық шаруашылығы көзімен қарағанда келтірілген шығын анық кесілген
Солай болғандықтан пайдалануға арналған су шаруашылығының өнімі ретінде су
Салааралық бағалауда барлық су пайдаланушылар мен су тұтынушылар табиғи
Табиғи өзен ағындысымен қажеттілікті қамтамасыз ете алмаған жағдайда, суды
Жоғарыда көрсетілген шығындар өте жиі көпсалалықты көрсетеді және тек
Шардара су қоймасының сур ресурсының экологиялық жағдайын Қазақстан республикасы
Қорытынды

Қорыта келгенде, Шардара су қоймасында балық өндірудің облыс экономикасында
2002 жылы Шардара су қоймасында Қазақстан республикасының ең ірі
Шардара су қоймасы республикадағы балыққа ең бай су қоймасына
Пайдаланған әдебиеттер тізімі

М.Ш.Ярмухамедов. Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы. Алматы.,1997

Шардара аудандық статистикалық комитетінің мәліметтері

Қазақстан Республикасы балық шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының жылдық есебі. Астана,
К.Б.Ахметова. Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы. -
Е.А. Ахметов и др. География современного мира. Алматы.,2003

Е.А. Туркебаев. Рыночная экономика Алматы.,1998

Регионы Казахстан. Ежеквартальник.

Суверенный Казахстан и социально-экономическая география. Под ред. Увалиева Т.О.-
Нұрын шашқан Оңтүстік. Энциклопедия. Шымкен,2004

Ускенбаев С.И. Чардаринское водохранилище. Шымкент, 2004

http/www. uko.kz. Официальный сайт Южно-казахстанской области

http/www.old. cru. ru.

С.Халимов., А. Эргашев Проблемы развития рыбной промышленности в Чардаринской
Казахстан и его регионы. Ежеквартальник. Алматы,2005 № 1

Ковда В.А. Биосфера, почвы и их использование. М.1974. 124
Боровский В.М. Что нас ждет завтра. газ.Вечерняя Алма-Ата. 22/11-1975.

Урланис Б.И. Народонаселение. Исследования, публицистика. М. Статистика. 1976. 356.

Оңтүстік Қазақстан облыстық статистикалық комитетінің мәліметтері.

Оңтүстік Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық жағдайы. Статистикалық комитет мәліметтері. Шымкент, 2006

Шарадара аудандық ауыл шаруашылығы департаментінің есебі. Шардара, 2006