Қытайдың Орталық Азиядағы сыртқы саясаты диплом жұмысы
Жоспары:
Кіріспе.
Негізгі бөлім:
1-тарау. Қытай және Орталық Азия: бейбітшілік пен қауіпсіздікті нығайту
2-тарау. Қытай мен Орталық Азия елдері арасындағы экономикалық байланыстары.
3-тарау. Қытай мен Орталық Азия елдерінің сауда және мәдени қатынастары.
ҚОРЫТЫНДЫ
Әдебиеттер.
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Жұмыс көлемі: 50 бет
Пәні: Соңғы қосылған дипломдық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Тақырыбы: Қытайдың Орталық Азиядағы сыртқы саясаты
Жоспары:
Кіріспе.
Негізгі бөлім:
1-тарау. Қытай және Орталық Азия: бейбітшілік пен қауіпсіздікті нығайту
2-тарау. Қытай мен Орталық Азия елдері арасындағы экономикалық байланыстары.
3-тарау. Қытай мен Орталық Азия елдерінің сауда және мәдени
ҚОРЫТЫНДЫ
Әдебиеттер.
КІРІСПЕ
Жұмыстын жалпы сипаттамасы. Дипломдық жұмыс Қытайдың Орталык Азиядағы сыртқы
Дипломдық жұмыстың өзектілігі. Кеңес Одағының ыдырауы нәтижесінде тәуелсіздік алған
Ежелгі өркениет елі болып табылатын Қытай - ұлы мемлекет.
Шығыстағы көршіміз - Қытайдың бүгінгі ғаламдасу заманында жүргізіп отырған
Қытай басшыларының пікірінше, олар жүргізіп отырған сыртқы саясаттың Орталық
Қытайдың Орталық Азиядағы саясатындағы мақсаттардың тағы бірі аймақтағы саяси
Жалпы, дипломдық жұмыстың тақырыбы болып табылатын Орталық Азия мен
Қытайдың тәуелсіз Орталық Азия республикаларына қатысты жүргізген сыртқы саясатын
Дипломдық жұмысының мақсаты. Дипломдық жұмыстың негізгі мақсаты Қытайдың тәуелсіз
1. Қытайдың сыртқы саясатының қалай қалыптасатынын теориялық негізде
қадағалау.
2. Орталық Азия мемлекеттерінің әрқайсысының Қытайдың сыртқы
саясатында алатын орны мен ролін айқындау.
3. Орталық Азия еддерінің әрқайсысының Қытаймен қарым-қатынасындағы
ерекшеліктері мен ортақ жақтарын ашу.
Қытай мен Орталық Азия арасындағы байланыстардың болашағын сипаттау.
Қытайдың Орталық Азия елдерімен интеграция деңгейін анықтау.
Қытай мен Орталық Азия елдері арасындағы байланыстар процесінің негізгі
Дипломдық жұмыстың хронологиялық шеңбері Зерттеу 1990-шы жылдардың басынан бүгінгі
Дипломдық жұмыстың деректік негізі. Зерттеу көздерінің бірінші тобын дипломатиялық
Дипломдық жұмыс сүйенген зерттеу көздерінің екінші тобына ел басыларының,
Ал үшінші топқа қазақ, орыс, қытай тілдеріндегі отандық және
Зерттеу жұмысында пайдаланылған деректердің төртінші тобын Қазақстан мен Орталық
Жоғарыда аталған деректердің барлық топтары диплом жұмысының деректік негізі
Тақырыптың зерттелу деңгейі. Бүгінгі таңда Орталық Азияның тәуелсіз мемлекеттерінің
Диплом жұмысында пайдаланылған еңбектер қатарында Қазақстан басшыларының еңбектерін айтуға
Қытай мен Қазақстан арасындағы байланыстар саяси қайраткер, дипломат Қ.
Сонымен қатар дипломдық жұмыстың тақырыбын айтуда Орталық Азияның басқа
Бүгінгі таңда зор жетістіктерге жеткен Қытайдың экономикалық реформасының архитекторы
Қытайдың жалпы сыртқы саяси бағыты мен оның Ресейге және
1990-шы жылдардың басында Қазақстан мен Орталық Азияның басқа мемлекеттері
Орталық Азия өңірінің тәуелсіздік алғаннан кейінгі ұлттық, аймақтық, ғаламдық,
Қытайтанушы-ғалым К.ПІ. Хафизованьщ еңбектері тек бүрынғы кезеңді ғана қарастырмаған
Орталық Азия мен Қытай арасындағы байланыстарға қытайтанушы-ғалым Н. Алдабектің
Қытай мен Орталық Азия мемлекеттері арасындағы қарым-қатынас зерттеуші К.
Сонымен бірге зерттеуші М. Лаумулиннің бірқатар басылымы Қытай мен
Орталық Азиядағы қытай факторын талдауға арналған өзбек зерттеушісі А.
Қытайдың тарихы мен оның басқа елдермен және аймақтармен байланыстарын
Қазақстан сыртқы саясатына қатысты әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университетінің
Зерттеу жұмысында қытай ғалымдары мен зерттеушілерінің еңбектері де пайдаланылды.
Қытайдың белгілі зерттеушісі Син Гуанчэннің «Қытай және Орталық Азия»
Дипломдық жұмыстың теориялық және әдістемелік негізі. Зерттеу жұмысының теориялық
Диплом жұмысының ғылыми жаңалығы. Қытай мен Орталық Азия елдері
Отандық ғылымда алғаш рет Орталық Азия республикалары тәуелсіздік алғаннан
Қытайдың Орталық Азиядағы сыртқы саясатының негізі ашылды. Халықаралық жағдайдың
Қытай мен Орталық Азия елдерінің өзара байланыстарының қалыптасу, даму
Қытай мен Орталық Азия республикалары арасындағы ынтымақтастықтың негізгі бағыттары
Диплом жұмысыныц қолданыстық маңыздылығы. Зерттеу жұмысының тақырыбы халықаралық қатынастар
Жұмыстың құрылымы мен көлемі. Диплом жұмысы кіріспеден, негізгі бөлімі
НЕГІЗГІБӨЛІМ
1-тарау. Қытай және Орталық Азия: бейбітшілік пен қауіпсіздікті нығайту.
Орталық Азия елдері мен Қытай арасындағы саяси және қауіпсіздік
Бүгінгі халықаралық ахуалдьщ айтарлықтай тұрақты емес жағдайында мемлекетаралық байланыстарды
Кеңес Одағы ыдырағаннан кейінгі тәуелсіздік алған бес мемлекеттің әлеуметтік-саяси
КСРО ыдырағаннан кейін Орталық Азия ұлы державалар ғана емес,
Қытай Халық Республикасы халықаралық қатынастарды жүзеге асыруда негізгі критерий
Қытай Коммунистік Партиясы Орталық Комитетінің Бас хатшысы Цзян Цзэминь
- тәуелсіз дербес бейбіт сыртқы саясат жүргізу, Қытай халқы
халықтарының мүддесін қорғай отырып барлық халықаралық істерді жүргізу.
- гегемонизмге қарсы тұру, әлемдегі бейбітшілікті сақтау. Даулы
мәселелерді бейбіт жолмен шешуді ұстану, ешқандай сылтаумен басқа
мемлекеттің ішкі ісіне араласуға қарсы күресу.
бейбіт қатар өмір сүрудің бес принципін басшылыққа ала отырып,
-әлемнің көптүрлілігін құрметтеу. Барлық мемлекеттер өзінің қоғамдық құрылысын, даму
Соңғы жылдардағы аймақ қауіпсіздігіне нұқсан келтіретін халықаралық лаңкестік, діни
Орталық Азия мен Қытай арасындағы шекара мәселесінің шешілуі аймақ
Шекараның мығымдығы мен аумақтық тұтастық әрбір мемлекеттің тәуелсіздігі мен
Орталық Азия мен Қытайдың «Шанхай ынтымақтастық ұйымы» шеңберіндегі ықпалдастығын
«Бестіктің» Бішкек және Душанбе саммиттерінде аймақ қауіпсізідігіне қауіп төндіретін
2001 жылдың 15 маусымындағы «Шанхай бестігі» басшыларының кезекті алтыншы
Осы уақыттан бастап атқарылған шаралардың нәтижесінде Шанхай Ынтымақтастык Ұйымы
Шанхай ынтымақтастық ұйымына мүше елдер басшыларының Астанадағы 2005 жылғы
2-тарау. Қытай мен Орталық Азия елдері арасындағы экономикалық байланыстары.
1994 жылдың сәуіріндегі Қытай премьері Ли Пэн Қытай мен
Теңдік пен өзара тиімділік принциптерін ұстана отырып, экономикалық зандарға
Ынтымақтастық түрлерін көбейту.
Бүгінгі шындық тұрғысынан қарағанда, жергілікті ресурстарды толығымен пайдалану.
4. Транспорт пен коммуникациялар жағдайын жақсарту, жаңа «Жібек
Жолын» жаңғырту.
5. Қытайдың Орталық Азия елдеріне көрсеткен кішкентай экономикалық
көмегі достықтың бір көрінісі болып табылады.
6. Көпжақты ынтымақтастықты дамыту, ортақ дамуға жағдай жасау.
Тараптардың экономикалық байланыстары дамуының деңгейін бірлескен
кәсіпорындар жұмысы белгілі дәрежеде көрсетеді. Статистикалық мәліметтерге жүгінсек, 1993
Бүгінде Қазақстанда 670 бірлескен кәсіпорын, 40-тан астам қытайлық компаниялар
Сонымен, Қытай мен Орталық Азия арасындағы экономикалық байланыстардың дамуында
Өзара экономикальгқ ынтымақтастық сапасын арттыруда тараптардың әлі де іске
Қытай мен Орталық Азия арасындағы экономикалық байланыстардың тереңдей түсуіне
Қытайдың мұнайға деген сұранысы жылдан жылға артуда. 1993 жылы
1997 жылдың қыркүйек айында Қазақстан мен Қытай арасындағы мұнай
Аталмыш мұнай магистралінің құрылысының маңыздылығы оның республиканың батыстан шығысқа
Көмірсутек қоры бойынша әлемде алдыңғы қатарлы орындардың бірін иеленетін
Түркменстан мен Қытай арасындағы отын-энергетикалық саладағы ынтымақтастықты
Отын-энергетикалық саладағы ьштымақтастықты Қытай Өзбекстанмен де дамытуды кездеп отыр.
Қытайдың Орталық Азиямен экономикалық байланыстар дамуында трансшекаралық өзендер мәселесінің
Жалпы, Қытайдың экономикалық дамуы оның әр бөлігінде әркелкі. Мысалы
1998 жылдың аяғында Қазақстан тарапына қытайлықтар Орталық Шыңжанды ауыз
Бұл мәселе екі ел ресми адамдарының кездесулерінде әрдайым талқыланып
2001 жылдың қыркүйек айьшда ҚХР Үкіметінің басшысы Чжу Жунцзи
3-тарау. Қытай мен Орталық Азия елдерінің сауда және мәдени
Өзара сауда қатынастары, «Ұлы Жібек жолын» жаңғырту мәселесі, өзара
Қазақстанның Қытайға шығарылатын экспортының 90%-ын шикізат тауарлары құрайды. Оның
Қытай мен Орталық Азия елдері арасындағы сауда қатынастарының қарқынды
Жалпы, Қытай мен Орталық Азия арасындағы сауда көлемі әрдайым
Кезінде сауда керуендері ағыл-тегіл жүріп отырған Жібек жолының бүгінгі
Еуразиялық континентальды көпірдің негізгі байланыстырушы сызығы Қытайдың Алашанькоу станциясы
Жалпы, Орталық Азия аймағы құрлық ішіндегі аймақ болғандықтан темір
Жаңа еуразиялық континентальды темір жол магистралі Тынық мұхитты Атлант
¥лы Жібек жолын жаңғырту ісінде Қырғызстанның да өзіне тиесілі
Жерінің басым бөлігін таулар алып жатқан Тәжікстан сыртқы әлеммен
¥лы Жібек жолын жаңғырту идеясы уақыт озған сайын өзекті
Орталық Азия мен Қытай арасындағы сауда байланыстарында Ш¥АА-ның алатын
Орталық Азияның Қытаймен шектесетін үш мемлекеті де өне бойына
Қытайда табылған 152 пайдалы қазбалар мен минералдық ресурстардың 120-сы
Шыңжаңның орталықазиялық республикаларымен сауда көлемі өте қомақты. Орталық Азия
Шығыс Азия үдемелі экономикалық процестер дамыған, сауда-экономикалық қызметінің ауқымы
Егер азиялық жаңғырудың ерекшелігін қысқаша қорытып айтатын болсақ, онда
Оңтүстік-Шығыс Азия елдері қауымдастығының қызметі (АСЕАН)- аймақтағы интеграцияның көрнекі
1971 жылғы 27 қарашада Куала-Лумпурда АСЕАН-ға мүше мемлекеттердің Сыртқы
1976 жылы Балидегі (Индонезия) АСЕАН-ның тұңғыш саммитінде Қауымдастық мүшелері
Ширек ғасыр бойы осы принциптерді бұлжытпай сақтау-дың нәтижесінде әлемдік
1995 жылғы 15 желтоқсанда осы елдер АСЕАН-ның Бангкогтегі саммитінде
Ұстанымдардың сындарлылығы Қауымдастыққа қатысу-шыларға аймақішілік жанжалдарды болдырмауға, тиісті елдердің
АСЕАН Қытайдан "мәдени ревалюцияны" аймаққа экспорт-тауға ұжым болып қарсы
Оңтүстік Шығыс Азия аймағы барлық әлемдік діндердің -индуизмнің, буддизмнің,
"Батыстық" және "Шығыстық" құндылықтарды салғасты-ру "Азия- Еуропа" форумы шеңберінде
Ауырқаржылықдағдарыстыжәнеоданкейінгі болғанэко-номикалық құлдырауды басынан өткізген Шығыс Азия елдері, қаржылық
Азиялық мемлекет болып табылатын және бай табиғи ре-сурстары бар,
Макроэкономикалықтұрақтануға қолжеткізген Қазақстан экспорттық мүмкіндіктері ұлғайған сайын, сөз жоқ,
Перспективасы және мүмкіндігі бар тағы бір бағыт - ауыл
Әзірге жалпы өсім үрдісіне қарамастан Қазақстанның ай-мақ елдерімен тауар
1996 жылы Банкокте болған Азия-Еуропа (АСЕМ) саммитінде Мемлекеттер басшылары
Қос тарапты әлемдік құрылыс жүйесін күйретудің символы болған XX
Азиядағы, әсіресе оның шығыс бөлігіндегі қазіргі жағдай саяси және
1997 жылғы азиялық қаржылық дағдарыс Азия-Тынық мұхит аймағы (АТА)
Дағдарыстың салдары Азия елдерінің экономикалық стратегиясына, олардың осы заманғы
Аймақтағы әскери-стратегиялық жағдайдың дамуына қатысты Азия-Тынық мұхит аймағындағы бірнеше
Баяндалған факторларды шын мәнінде азиялық мемлекет болып табылатын Қазақстан
Тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстан басшылығының алдында Қытай сияқты ірі
Көршілес державалар арасындағы ресми тікетірес М.Горбачевтің 1989 жылғы мамырдағы
КСРО мен ҚХР арасындағы шиеленісті бәсеңдетуге Н.Назарбаевтың қосқан үлесін
Сондықтан саяси қайраткер және Қазақстанның басшысы ретіндегі Н.Назарбаевтың тұлғасы
Қазақстанда біздің жас мемлекетіміздің қауіпсіздігінің сенімді кепілі ретінде Қытаймен
Қытай басшылығына қатысты айтсақ, оның тарапынан екі елдің арасындағы
Іс жүзінде Қазақстанға көңіл бөлу саяси қатынаспен шектелмейді. Пекинде
Қытайда іс жүзінде әлемнің барлық ірі компанияларының кәсіпорындары орналасқан.
1992 жылы қаңтарда дипломатиялық қарым-қатынас орнатып, Қазақстан мен Қытай
1992 жылғы ақпанда Премьер-Министр С. Терещенко ҚХР-ға ресми сапармен
-Сауда-экономикалық және ғылыми-техникалық ынтымақ-тастық жөніндегі үкіметаралық комиссияны құру туралы
-Қызмет бабындағы істер бойынша сапарға жүретін, барлық түрдегі паспорттардың
-Мемлекеттік шекара арқылы өткізу пункттерін ашу туралы келісім (Қорғас
1992 жылы сыртқы істер министрлері өзара сапарлар алмасты. Тиісті
Жоғары саяси деңгейдегі алғашқы байланыстар, сөз жоқ, сауда-экономикалық қатынастарды
Тараптар барлық даулы мәселелер бейбіт жолдармен шешілетінін, екінші тараптың
1994 жылдың сәуіріндегі Қытай премьері Ли Пэн Қытай мен
1.Теңдік пен өзара тиімділік принциптерін ұстана отырып, экономикалық заңдарға
2.Ынтымақтастық түрлерін көбейту.
3.Бүгінгі шындық тұрғысынан қарағанда, жергілікті ресурстарды толығымен пайдалану.
4.Транспорт пен коммуникациялар жағдайын жақсарту, жана «Жібек Жолын» жаңғырту.
5.Қытайдың Орталық Азия елдеріне көрсеткен кішкентай экономикалық көмегі достықтың
6.Көпжақты ынтымақтастықты дамыту, ортақ дамуға жағдай жасау.
Тараптардың экономикалық байланыстары дамуының деңгейін бірлескен
кәсіпорындар жұмысы белгілі дәрежеде көрсетеді. Статистикалық мәліметтерге жүгінсек, 1993
Бүгінде Қазақстанда 670 бірлескен кәсіпорын, 40-тан астам қытайлық компаниялар
Сонымен, Қытай мен Орталық Азия арасындағы экономикалық байланыстардың дамуында
Өзара экономикалық ынтымақтастық сапасын арттыруда тараптардың әлі де іске
Қытай мен Орталық Азия арасындағы экономикалық байланыстардың тереңдей түсуіне
тигізді. . Баршаға белгілі, Орталық Азия аймағының мұнай
Қытайдың мұнайға деген сұранысы жылдан жылға артуда. 1993 жылы
1997 жылдың кыркүйек айыңда Қазақстан мен Қытай арасындағы мұнай
Аталмыш мұнай магистралінің құрылысының маңыздылығы оның республиканың батыстан шығысқа
Көмірсутек қоры бойынша әлемде алдыңғы қатарлы орындардың бірін иеленетін
Түркменстан мен Қытай арасындағы отын-энергетикалық саладағы ынтымақтастықты
Отын-энергетикалық саладағы ынтымақтастықты Қытай Өзбекстанмен де дамытуды көздеп отыр.
Қытайдың Орталық Азиямен экономикалық байланыстар дамуында трансшекаралық өзендер мәселесінің
Жалпы, Қытайдың экономикалық дамуы оның әр бөлігінде әркелкі. Мысалы
1998 жылдың аяғында Қазақстан тарапына қытайлықтар Орталық Шыңжаңды ауыз
Бұл мәселе екі ел ресми адамдарының кездесулерінде әрдайым талқыланып
2001 жылдың қыркүйек айьшда ҚХР Үкіметінің басшысы Чжу Жунцзи
ҚОРЫТЫНДЫ
2001 жылдың қыркүйек айьшда ҚХР Үкіметінің басшысы Чжу Жунцзи
Қытайдың Орталық Азия еңіріндегі рөлінің жылдан жылға артып келе
1. Байланыстарға өзара сенімділік тән. Барлық шекара мәселелерінің толық
шешілуі және олардың заңдық рәсімделуі, әскери сенім шаралары және
ауданындағы әскери күштерді қысқарту туралы келісімдердің жемісті жүзеге
асуы кез-келген күдік пен түсініспеушілікті жоюға мүмкіндік берді. Бұл
аймақтағы бейбіт ахуалды және тұрақтылықты сақтап қалу ісіне маңызды
қана емес, сонымен бірге тарихтан қалған аса күрделі шекара
мен тату көршілік байланыстарды орнатудың шынайы үлгісі болып табылады.
Қауіпсіздік мүдделерінің ортақтығы. «Шанхай бестігі» алғаш рет терроризмге, экстремизмге
Сан-салалы сауда-экономикалық және мәдени ынтымақтастықтың тұрақты дамуы,
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
.Қазақстан Республикасының Президенті Н. Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы //
.Киссинджер Г. Дипломатия. - Москва: Ладомир, 1997. - С.756.
.Бжезинский 3. Великая шахматная доска. - Москва: Международные отношения,
.Назарбаев Н.Ә. Қазақстанның егеменді мемлекет ретінде қалыптасуы мен дамуының
.Токаев К. Под стягом независимости. - Алматы: Білім, 1997.
.Султанов К. Наш сосед - Китай // Казахстан и
.Каримов И.А. О национальной государственности, идеологии независимости и правовой
.Ниязов С. Внешняя политика нейтрального Туркменистана. - Ашхабад 1999.
.Дэн Сяопин. Основные вопросы современного Китая. - Москва: Политиздат,
.Цзян Цзэминьнің Азиядағы өзара ьщпалдастық пен сенім шаралары туралы
.Капица М.С. КНР: три десятилетия - три политики. -
.Лузянин С.Г. Китай, Россия и Центральная Азия. Китай в
.Қожахметұлы К. Үлкен қанжар // Егемен Қазақстан. -1992. -
.Қожахметұлы К. Қазақстан жол торабында тұр, қалай жүреді? //
.Касенов У.Т. Безопасность Центральной Азии: глобальные, региональные и национальные
.Хафизова К. Трансграничные отношения Синьцзян-Казахстан // Цен-тральная Азия и
.Алдабек Н. Тарихы талқыға толы Шыңжаң. - Алматы: Қазақ
.Сыроежкин К.Л. Взаимоотношения Китая с государствами Центральной Азии //
