TOPREFERAT.COM.KZ - Қазақша рефераттар

Жоспар

Кіріспе

тақырыптың көкейкестілігі:

Тақырыптың өзектілігі

Ұлттық патриотизм тәрбиелеу ісінде халықтың батыр-қыздарының үлгі-өнегесінің ролі.

Негізгі бөлім

1.Тарих беттерін парақтағанда

2.Ұлтты қыз сақтайды

3.Аңызға айналған арулар, дана аналар

4. Қазақстан және ұлы Отан соғысы. Тарихи деректер

5. Қызы батыр ел-ұлы ел

6. Батырлар мұрасы-ұрпақ қазынасы

А) (мұражайлар, ауыл, мектеп аты, ескерткіштер...

В) педагогикалық практикада қыз балалармен жұмыс жасау бағытындағы жұмыстарым...

Қорытынды

«Ұрпаққа қалдырған батыр арулар тағылымы»

Әдебиеттер тізімі

Қосымша материалдар

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 31 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар

-----------------------------------------------------------------------------------

КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Жоспар

Кіріспе

тақырыптың көкейкестілігі:

Тақырыптың өзектілігі

Ұлттық патриотизм тәрбиелеу ісінде халықтың батыр-қыздарының үлгі-өнегесінің ролі.

Негізгі бөлім

1.Тарих беттерін парақтағанда

2.Ұлтты қыз сақтайды

3.Аңызға айналған арулар, дана аналар

4. Қазақстан және ұлы Отан соғысы. Тарихи деректер

5. Қызы батыр ел-ұлы ел

6. Батырлар мұрасы-ұрпақ қазынасы

А) (мұражайлар, ауыл, мектеп аты, ескерткіштер...

В) педагогикалық практикада қыз балалармен жұмыс жасау
Қорытынды

«Ұрпаққа қалдырған батыр арулар тағылымы»

Әдебиеттер тізімі

Қосымша материалдар

КІРІСПЕ

Әйел атын атағанда ең бірінші, біздің аузымызға «мейірімділік» деген
Бәрінен жоғарысы «ана» сөзі. Әйел өмірге ұрпақ әкеледі, оларға
Бірақ, ХХ ғасырдың ең ауыр да қорқынышты соғысында әйел
Қара жерді дөңбекшітіп, жазықсыз жанын жазылмас жарамен қан жылатқан,
Курстық жұмысымның көкейкестілігі: Сол батыр аруларымыздың рухына ізет, өнегесін
Мақсаты: Осынау олқылықтардың орнын толтыру, ұрпақ тәрбиесін
Жұмыстың болжамы: Егер, мектепте оқушыларға патриоттық тәрбие, оның ішінде
НЕГІЗГІ БӨЛІМ

...Қазақ жеріне соғыс отының шарпуы тиген жоқ. Бірақ сол
Тарих беттерін парақтағанда

Мына бір аңызда, падишаһ бір қаланы жаулап алды. Қаладан
әйелдерге ең құнды, қымбат деген заттарын арқалап шығуға рұқсат
20 -ғасыр айтады:

Кеңес үкіметі әйелдерге теңдік берді. Оларға барлық жағдай жасалды.
«Шеше тұрып қыз сөйлеп, әке тұрып ұл сөйлейтін» заманға
Ол кезде ата-ана жастардың от басына араласпаған, әрі кеткенде
Бұрын қыздарымызды еріксіз күйеуге бердік, қазір өздері ерікті түрде
Біздің бұрынғы, қазіргі тарихымызда осының мәйекті мысалдары да аз
Сара Есова, Зәуре Омарова, Ғазиза Жұбанова Кеңес үкіметі жылдарында
Ұлы сарқылмас дариядай ұлағатты өмірдің үш өзек-тірегі бар.

Олар ошақтың үш тағаны сияқты – От-Ана, Су-Ана, Жер-Ана.
Қай-қайсысы да философиялық терең мән-мазмұнға ие. Айталық, дүлей күш,
Ұлтты қыз сақтайды

Адамзат өзінің сан мыңдаған жылдар бойғы даму тарихында

ақиқат құндылықтарға алуан түрлі көзқараста болып келді. Алайда, бір
Мәселен, ертеде арабтар әйелді төмен етекті деп есептеген. Тек
«Құдайдан басқа құдай жоқ, анаңнан басқа анаң жоқ», «Жаннаттың
Тіршіліктің темірқазығы. Айнымайтын айдай ақиқат сол: әлемдегі бар
Отбасының құты, берекесі, ұйтқысы, ұйымдастырушысы, жарығы да, жылуы да
Халқымыздың бар жақсы қасиетін, тілін, дінін, әдет-ғұрпын, салт-сана, дәстүрін
Екі елді жалғастырушы, бүтіндеуші де әйел-ана.

Елдің, халықтың, туыстықтың, достықтың елшісі де әйел-ана.

Махаббаттың символы, әсемдіктің, әдептіліктің, нәзіктіктің, инабаттылықтың үлгісі де, ұясы
Еркектердің байлығы да, бақыты да, берекесі де, мерекесі де,
«Ана» тақырыбын шығармасының өзегіне айналдырған қазақтың классик жазушысы Ғабит
«Сенің іздейтінің бір-ақ жан. Ол – ана. Ол саған
Міне, анаға деген үлкен махаббат сенің құндақта жатқан күніңнен-ақ
Мен білетін қазақ әйелі, қазақпын дейтін қаракөз, қара баланың
Қазақ әйелдерінің көпшілігі қыр мұрынды, ат жақты, кең
«Дәл шығар жерде ғана өзінен бұрын есік ашқан келіншекті
Аңызға айналған арулар

Қазақ халқы басынан өткерген үш жүз жылдық жоңғар
Гауһар – Қабанбай батырдың жары, арғын Малайсарының қарындасы. Өзінің
Айтолқын – Абылай ханның қызы. Талай шешуші шайқастарда ерен
Жандай – найман жұртшылығының батыр қызы.

Мамыр – арғын Байғазының қызы. Қалқаман деген жігітке ғашық
Еңлік – матай Қарабатыр Ысқанның қызы. Қыз алу, қыз
Бегім ана – атаќты әулие Қарабураның қызы, Жанкент қаласының
Айбике – Бұланбай батырдың жары, шолғыншы сарбаздардың басшысы. Айбике
Бопай – Кенесарының қарындасы. 500 сарбазды басқарып, Ресей отаршылығына
Тайқара – Нұралы ханның қызы, Нұрмұхамед қажының әйелі. Кезінде
Әйел патша Томирис ханым (Тұмар ханым). Тұмар ханым, Айша
Зарина – Сақ патшасының қызы.

Есенбике – Олжабай батырдың анасы.

Дана аналар

Домалақ ана (Нұрила) – Бәйдібек бидің әйелі.

Ақбике – ел анасы, Тәуке ханның замандасы. Шаппа бидің
Ақбикеш – 17 ғасырда өмір сүрген көріпкел.

Айғаным - 17 ғасырда өмір сүрген Шоќанныњ әжесі.

Аққыз – 18 ғасырда өмір сүрген күйші, Тәттімбет күйін
Ақтолыс ана – шамамен 1600 жылдары өмір сүрген, есімі
Арықова Нағима – 1902-1956 жылдары өмір сүрген қоғам қайраткері.

Асфандиярова Гүлсім – 1880-1941 жылдары өмір сүрген алғашқы дәрігер.

Әмина – Мұхаммед пайғамбардың анасы.

Айғаным – Шоқанның әжесі.

Зере – Абайдың әжесі.

Дінасыл – Мұхтардыњ әжесі.

Қызтумас – Бауыржанның әжесі.

Бөрте ханым – Шыңғыс ханның әйелі.

Назым – Қабанбай батырдың қызы.

Қалампыр ана – Балуан Шолақтың анасы.

Айша Қабыланқызы – Қожаберген жыраудың жары.

Қарашаш – Жиренше шешеннің жары.

Әйел әлемге өмір себеді

Әбілова Нағима – Батыс Қазақстан Қаратөбе ауданында туған. Филармонияда
Артықова Биби – (1916-1964) – опера әншісі.

Бекешева Эльза – 1914 жылы Теңіз ауданы Забурын ауылында,
Гүлфайруз Мансурқызы Исмайлова – қылқалам шебері.

Айша Ғалымбаева – суретші.

Дина Нұрпейісова (1861-1955) – күй анасы, 30 күйі бар.

Сара Тастанбекқызы (1878-1916) – ақын, әнші.

Базанова Нәйла (1911-1993) – ғалым.

Жамал Қаңлыбаева – тау-кен ғылымы бойынша тұңғыш доктор.

Зағира Күленова – қазақтың тұңғыш парашютші қызы.

Н.Құлжанова – тұңғыш журналист.

Нағима Арықова – Қазақстан Наркомындағы тұңғыш әйел. 30 жылдары
Дәуренова – тракторшы әйел.

Аида Муслимова – шахматтан чемпион.

Шара (Гүлшара) Жиенқұлова (1912-1981) – биші, халық әртісі.

Кџлђш (Гүлбаһрам) Байсейітова Жасынқызы (1912-1957) – әнші.

Бижанова Галина Ержанқызы – физика-математика саласындағы тұңғыш доктор.

Асфандиярова Гүлсім Жафарқызы (1880-1941) – тұңғыш жоғары білімді дәрігер.

Нәзипа Құлжанова – бала тәрбиесі туралы кітап жазған, осы
Алма Оразбаева – (1898-1943) қоғам қайраткері, халық ағарту жұмысына
Нағима Арықова – қоғам қайраткері, еңбектері: «Өкіл әйелдер не
С.Есова – қоғам қайраткері, баспасөз саласының дамуына үлес қосқан
Мәдина Бегалиева – самолет жөндеуші механик.

Аққағаз Досжанова – ұшқыш.

Хиуаз Доспанова – ұшқыш, батыр.

1937-1938 жылдары «Халық жауы» деген жаланың құрбаны болып, ату
Қазақ әйелінің мұңын, жан-дүниесін поэзиясына арқау еткен ақын Ф.Оңғарсынова.

Қазақтың күйші қыздары (Дина, Бақыт, Айгүл).

1959 жылы Москвада өткен бүкілодақтық шабандоз қыздар жарысында 1-ші
Қазақ қыздарының ішінен алғаш киноға түскен (Ш.Жандарбекова, «Амангелді» фильмінде,
Қазақ қыздарының арасынан шыққан тұңғыш публицист-журналист әйел (Н.Құлжанова).

Медицина саласында жоғары білімді қазақ қыздары (1908ж. Гүлсім Асфандиярова
Қазақ қыздарын өнер-білімге насихаттаған ұстаздар (Н.Құлжанова, Ә.Мәметова, Ә.Кемелова, Л.Өтепова,
Қазақстан және ұлы Отан соғысы

Тарихи деректер

Соғыс жылдары Қазақстан жерінде 12 атқыштар дивизиясы, 4 ұлттық
Жауынгерлері жаумен жан аямай шайқасқан қазақстандық бес әскери құрамға
Соғыс кезінде 3,5 мыңдай қазақстандықтар партизан отрядтарының құрамында болып,
Жанқиярлық ерлігі мен батырлығы үшін 96638 қазақстандық жауынгер бірнеше
Соғыстың 4 жылы ішінде Қазақстан мемлекетке 482,8 мың тонна
Қазақстан еңбекшілері майданға 25 миллион дана жылы киім, Отан
Ұлы Отан соғысына барлығы 35 миллион адам қатынасты, Орта
Ұлы Отан соғысы жылдарында Қарулы Күштерде 4 орталық, 19
Батырлық қазақ халқының қанында бар қасиет екенін 1986 жылы
Сондықтан да болар, Ұлы Отан соғысында қазақ халқы өзінің
Мәншүк Мәметова екінші дүниежүзілік соғыста ерлікпен қаза тапқаннан кейін
«Тұңғыштар» айдарының мақсаты – Жеңіс күні қарсаңында қазақтың қос
Алматысын аңсаған қайсар ару

Мәнсия Жеңсікәлі қызы (бір жерлерде Жиенғалиқызы, Жеңісқалиқызы деп те
«Алматыны, әпкетайымды, мамамды сағындым. Шіркін-ай, жасыл желекке бөленген, дүниеде
Қазақ халқының тарихында пулемет тұтқасын тұңғыш ұстаған мерген қыз
Әлия әлемі:Батырлық пен нәзіктік

Әлия – батырлар туған топырақтың перзенті. Ақтөбенің Қобда аймағынан.
Әлияның майдандастарының бірі Лидия Ефимова ол туралы әңгімесінде: «Мәскеу
Әлия 19 жыл ғана өмір сүрді. Жасындай жалт етті.
1944 жыл. Қарлы боранды түнде Нева стансасы маңында үлкен
Ақтөбе қаласында Молдағұлованың мемориалдық мұражайы жұмыс істейді. Мәскеудің №
Шығыстың осынау қос шынарының қаһарман бейнесі ұмтылмақ емес,
ҰЛТ ТАҒДЫРЫ МЕН ҚЫЗ БАЛА ТӘРБИЕСІ – БІРТҰТАС

Қазақ тағылымының ұстанған негізгі бағыты – ата-бабалардың үлгі-өнегесі, ақыл-кеңесі,
Қыз-келіншек, әйел-ана, әже-кейуана тағылымы өшпес із қалдырды. Ол –
Ел басына қауіп төнген кешегі екінші дүниежүзілік соғыста «Ер
Желтоқсан оқиғасының батыл қыздары Ләззат Асанова, Сәбира Мұхаметжанова сияқты
Кезінде атақты философ Платон қыз былайша пайымдаған екен: «Егер
Сондай-ақ, Қазақстанда қаншама этнос өкілдері тұрады. Олар неліктен өз
Олай болса, бүгінгі оқушы қыздарымыздың жай-күйі қандай? Олардың тәрбиесі
Осы орайда, «Шынайы қазақ қызы қандай болуы керек?» дегенде,
Жоғарыда айтылған жәйттің бәрін таразылай келе, тәрбие деңгейі неліктен
Біздің пайымдауымызша, біріншіден, - идеялық тәрбиенің бағыт-бағдарлары айқын болмауы
-осыған тығыз байланысты тағы бір мәселе – ол соңғы
Бұл - әрине, өте жақсы идея - өз мәдениеті
Екіншіден, соңғы жылдары болып жатқан саяси-экономикалық , мәдени, әлеуметтік
Үшіншіден, жаһандану үрдісінің «салқыны» да сезіліп тұр.
Дәл осындай жағдайда ескермеуге болмайтын фактор – жан-жағымыздан
Төртіншіден, мектепте балалар ұйымның ыдырауы, тәрбие үйірмелерінің ақылы болып,
Сондықтан, бұзақылықтың көбеюі, жастардың бос уақыты тиімді ұйымдастырылмағандықтан зиянды
Бесіншіден, соңғы жылдары мектепте де, отбасында да оқушылардың еңбек
Алтыншысы, мектептің тәрбие жұмысы ұйымдастыру, мазмұндық жағынан көп
Жетіншіден, біздің мектептерге де, қоғамда да «Отан қорғауға деген
Сегізіншіден, жоғары оқу орындарындағы мұғалім даярлау дұрыс көзқарас қалыптасқан.

Тоғызыншыдан, тәрбие сапасына мектепте оқитын балалардың, олардың отбасының
Осы тұста Ахмет Байтұрсыновтың сөзі ойға еріксіз оралады: «Балам
Мектеп жастарына патриоттық тәрбие беру күн тәртібінен ешқашан түспейтін
Мысалы, мен 4-сынып оқушыларымен бірге «Түрі
Соңғы кезде қызбала тәрбиесінің нашарлап кетуі, «ар, намыс, ұят»
Осынау олқылықтардың орнын толтыру, ұрпақ тәрбиесін толымды жүзеге асыру
Сөз жоқ мұндай үйілмен ұзақ өмір сүрмейді. Өйткені бойындағы
аяқталатыны анық. Бұл мәселеге немқұрайлы қарау – ХХІ
«Басында бұлағы бар өзен ұзақ ағады» дейді халық даналығы.
«Кішіпейілдіктен кішіреймейсің», «Қыз қылығымен сүйкімді»,»Үлгілі үйдің ұл-қызы ұялтпайды» деген
Қазақ қыздарының өзге ұлттан өзгешелігі аса инабатты, көргенді, тәрбиелігінде
Отбасы мен мектептің арасындағы бірлікті нығайтып, «Ата-ана мектебінің» жұмысын
«Әдеп» курсын жүйелі жүргізу- ұлттық тәрбие берудің негізі болатынына
«Мәңгүрттігің-білмеуіңнен.

Ал елдігің- тарихыңды зерттеуден басталады»-деген Қадыр Мырзалиев.

Осы заманның сыншысы да, тарихшысы болатын болашақтың иелері оқушылармен
Әжеден ұлағат қалған

Халықта қыз баланы «үйдің тұтқасы» деп есептеп, тіршілік әрекетіне
Бес жаста беліне белбеу байлап, «есін білді, етегін жапты»
Ата, ене, қайын ағаларының төсегіне отыру – әдепсіздік.

Күйеуіңнен бұрын төсекке жатпа, төсектің түкпіріне жатпаған жөн.

Жаңа байығаннан қарыз алма.

Жаңа отаумен қоңсы қонбаған қолайлы.

Қарындасына сен деп сызданбай, сіз деп ілтипат қыл.

Азаматына адал жар, перзентіне аяулы ана бола білсең, бағаң
Елдің наразысына ұшырама, ол қате кетпейді.

Жарын күту – әйелге сын.

Атың жаман болса, сатып құтыларсың,

Әйелің жаман болса, қайтіп құтыларсың.

Аттылының алдынан көлденең өтпе.

Аяғы ауыр әйелден ажырасу – күнә.

Жақсы әйел жаман еркекті би қылады,

Жаман әйел жақсы еркекті күң қылады.

Қызға қырық үйден тиым.

Қызы бардың назы бар.

Әйел-анаға жағымсыз қылықтар: орынсыз ашу, көршіге қайырымсыздық, ерін сыйламау,
Әйелді бастан, баланы жастан.

Жақсы әйел – ырыс, нашар әйел – ұрыс.

Атасыз ұл ақылға жарымас, анасыз қыз жасауға жарымас.

Үйдегі келеңсіздікті тысқа шығармас болар.

Көргенді жерден қыз ал, қол тимеген.

Қыз тәрбиесіне ерекше мән беріп мен өз сыныбымда
Осындай бір өзімнің сыныпта өткізген «Әдептілік- тәрбие бастауы» деген
Мақсаты: Оқушыларды адамгершілікке, қарапайымдылыққа, кішіпейілдікке, әдептілікке, еңбексүйгіштікке, өз халқының
1.Ұйымдастыру

2.Әдептілік, адамгершілік туралы:-Әдептілік деген не?

-Әдепті болғың келе ме? -Әдепсіз адам қандай болады?

Тақтаға дөңгелетіп адам басын салып, «мына адам жақсы адам
Ата – ананың тілегі, адам болып өскені.

Адамдықтың тірегі, адал болып өскені.

***

Тәртіпті бала сүйеніш,

Төбең көкке жетеді!

Тәртіпсіз бала күйініш,

Төмендеп басың кетеді!

***

Әдептілік дегенің, әрқашан да керегің.

Әсемпаздақ дегенің, әуре салсаң әлегің.

***

Кім үлкенді сыйласа,

Кім үлкенді тыңдаса –

Сыйлы болмақ өзі де,

Үлкен болған кезінде.

Сұрақ – жауаптар

Суреттер бойынша әңгімелеу. (Адамгершілік, сыпайлық, қарым – қатынастарға бағытталған
«Жалғастыр» ойыны.

А) Не істеуге болмайды?Осы сөз үлкен теіліп көрсетіледі. Мұғалім
Үлкендердің алдынан кесіп өтуге болмайды.

Кішкене баланы жылатуға болмайды.

Құстарды атуға болмайды.

Қыз баланы ренжітуге болмайды.

Сабақтан кешігуге болмайды.

Сыныпта айқайлауға болмайды. Т.с.с. жалғастырып айтады.

Б) Не істеу керек? Деп жазылып көрсетіледі. Бұл сол
- Үлкендерді сыйлау керек.

- Үлкендердің тілін алу керек.

- Кішілерге қамқор болу керек.

- Әдептілікті сақтау керек.

- Оқу – құралдарын күтіп, таза ұстау керек.

- Сабақты жақсы оқу керек.

Концерттік бағдарлама.

«Жорға» биін орындайтын ұлдар тобы.

«Аққулар биі» орындайтын қыздар тобы.

Көрініс. Ана мейірімі.

Құпия хаттарға жауап беру.(Хаттарды қатарынан қойып, бір оқушы шығып,
1 хат. Құрметті достар!

Менің көршімнің бір баласы бар. Өзі өтірікші, көзбе –
2 – хат. Құрметті достар!

Менің бір досым бар. Өзі мақтаншақ, ойнап жүргенде үй
Қорытынды

Сабақты қорытындалай келе, оқушыларды адалдыққа, кішіпейілдікке, ақылдылыққа, инабаттылыққа, шыншылдыққа
Қорытынды

Осы айтылғандардан, Платонның қағидасының айнытпай орындалып отырғанын көріп тұрған
Адамзат ұлтын да, тегін де анасы арқылы анықтайды ғой.
Олай болса, бүгінгі оқушы қыздарымыздың жай-күйі қандай? Олардың тәрбиесі
Пайдаланылған материалдар

«Егеменді Қазақстан» газетінің 2001 жылғы 13 қазандағы санындағы «Бақыт
«Денсаулық» журналының 1986 жылғы 3 санындағы «Қазақтың тұңғыш дәрігер
Д.Дүйсенбаев. Домалақ ана.

Алматы, 1981ж. 19-21 беттері.

- Н.Құлжанова. Халқыма деп іс қылдым.

Алматы, Рауан, 1993ж. 11-18 беттері.

Ф.Оңғарсынова. Арулар отты жылдарда.

Алматы, Қазақстан.1975ж.

ҚОСЫМША МАТЕРИАЛДАР

Деректі шығармалар.

Алия туралы

Ж. Жұмақанов. «Әлия Молдағұлова». Алматы.,1965

«Қаһарман қыздар». Алматы., 1965.

«...сражалась за родину» . Москва.,1964

«Помни их имена». Москва., 1960

«Есімізде қанды майдан жорықтар». Алматы.,1968

«Совет Одағының Қазақстандық батырлары». Алматы.,1969

Семен Синицкий. «Белые ночи».1971

«Героини». Москва., 1972

«Қаһарман». Алматы., 1975

Никифирова Екатерина. «Снайперы».Москва.,1976

«Арулар отты жылдарда». Алматы., 1975

«Рожденная войной». Москва.,1985

«Өшпес даңқ». Алматы.,1985

«Әлия жүрегі». Ақтөбе., 1992

Ұзақбай Қауыс. «Алия наша гордость». Алматы.,1994

Ғалымжан Байдербес. «Әлия ғасыр аруы». Алматы.,2000

Ұзақбай Қауыс, Ғалымжан Байдербес.«Девушки ставшие легендой».Ақтөбе., 2003

Асқров Сейілхан. «Әлия». Алматы., 1985

Поэмалар

Хелемский Яков. «Әлия жүрегі»

Сатыбалдин Қалан. «Әлия»

Жиенбаев Сағи. «Әлия»

Молдағалиев Тұманбай. «Әлия әпке»

Оңғарсынова Фариза. «Тірілер, тыңдаңыздар»

Ашықбаев Ертай. «Гүл ғұмыр»

Деркаченко Константин. «Здравствуй, Алия!»

Трофимов Роман. «Алия»

Повестер

Жұмаханов Жәкен. «Әлия Молдағұлова», «Әлия әні»

Нұрмаханова Әзиза. «Шығыс шынары»

Оралбай Әмәр. «Әлия»

Өлеңдер

Аманжолов Қасым. «Әлия қыз»

Хакімжанова Мәриям. «Батыр қыз»

Бердияров Тоқаш. «Әлия»

Мауленов Сырбай. «Әлия мектебінде»

Молдағалиев Жұбан. «Батыр қызға»

Серікбаев Байбота.Роза Рымбаева. «Әлия»

Құрманалин Мұхтар. «Әлия ескерткіші жанында»

Әндер

«Әлия». Б.Тәжібаев, С.Байтереков.

«Әлия-ән». С.Жұмағұлов, А.Сәндібаев.

«Он тоғыз жас». Е.Ашықбаев,Б.Жұмалин.

«Песни матери Хобды». А.Өтегенов, В.Семченко.

«Ару қыз, ержүрек қыз, Әлия қыз». Қ.Қоржанбаев.

«Сағыныш». Г. Аймаханова.

«Қазақ қызы». И.Сапарбаев.

«Әлия-Мәншүк». М.Ерімбаев. М.Бөрібаев.

Фильмдер

«Мергендер». Көркем фильм. Б. Шәмшиев. Әлия ролін ойнаған Айтұрған
«Алия». Деректі фильм. Режиссері Ю. Пускунов.

«Бросок в бесмертие». Деректі фильм. Авторы А.Толочков. Ақтөбе.

Балет

«Әлия». Композитор Мансұр Сағатов. Балетмейстер Жанат Байдаралин. Абай атындағы
Пьеса

«Колыбельная для Адама». Әкім Тарази.

Картиналар

«Әлия». Сағынтай Әлімбетов.

«Әлия». Гобелен. Марат Нартов.

«Шаг бессмертие». Владимир Ануфриев

«Аул Булак». Алксандр Корват.

«Мерген Әлия». Әбілден Сапугов

«Әлия». Сериялық суреттер. Әнуар Өтеген-Тана.

«Соңғы көктем». Таймас Телеушев

«Әлия» Вячеслав Щукин.

1