Қазандықтағы жылу энергиясының өзіндік құнын есептеу курстық жұмыс
МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz
:
Кіріспе
Бастапқы мәліметер.................................................................................................5
Қазандық бойынша өндірістің жылдық шығындарын анықтау...............6
Отын шығынын анықтау.............................................................................6
Амортизациялық аударымды анықтау.......................................................7
Ағымдағы жөндеу шығынын анықтау.......................................................8
Еңбек төлемі шығынын есептептеу............................................................8
Өнеркәсіптік кәсіпорын персоналының санын және құрылымын есептеу.......................................................................................................8
Жұмысшылардың жалақы қоры...........................................................10
Әкімшілік персоналдрының жалақы қорын есептеу..........................12
Қазандықта жұмыс істеушілердің еңбек төлемі бойынша шығынын есептеу.....................................................................................................13
Басқадай шығындарды есептеу.................................................................14
Қазандық жұмысының тиімділік көрсеткіштерін есептеу......................16
Өнімнің бағасын есептеу...........................................................................16
Пайда алудың қаржы көрсеткіштерін есептеу........................................16
Өндірістің тиімділігін бағалау..................................................................17
Жүйелік график тұрғызу.............................................................................19
Жүйелік графиктің есептік параметрлері................................................19
Жүйелік графиктің графикалық түрі........................................................20
Жүйелік графиктің сандық көрсеткіштері...............................................21
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 23 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ
Экономика және менеджмент факультеті
Кәсіпорын экономикасы кафедрасы
Курстық жұмыс
Тақырыбы : "Қазандықтағы жылу энергиясының өзіндік құнын есептеу"
Мазмұны:
Кіріспе
Бастапқы мәліметер.................................................................................................5
Қазандық бойынша өндірістің жылдық шығындарын анықтау...............6
Отын шығынын анықтау.............................................................................6
Амортизациялық аударымды анықтау.......................................................7
Ағымдағы жөндеу шығынын анықтау.......................................................8
Еңбек төлемі шығынын есептептеу............................................................8
Өнеркәсіптік кәсіпорын персоналының санын және құрылымын есептеу.......................................................................................................8
Жұмысшылардың жалақы қоры...........................................................10
Әкімшілік персоналдрының жалақы қорын есептеу..........................12
Қазандықта жұмыс істеушілердің еңбек төлемі бойынша шығынын есептеу.....................................................................................................13
Басқадай шығындарды есептеу.................................................................14
Қазандық жұмысының тиімділік көрсеткіштерін есептеу......................16
Өнімнің бағасын есептеу...........................................................................16
Пайда алудың қаржы көрсеткіштерін есептеу........................................16
Өндірістің тиімділігін бағалау..................................................................17
Жүйелік график тұрғызу.............................................................................19
Жүйелік графиктің есептік параметрлері................................................19
Жүйелік графиктің графикалық түрі........................................................20
Жүйелік графиктің сандық көрсеткіштері...............................................21
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе
Кәсіпорынның іс-әрекетіндегі басты көрсеткіштердің бірі - өнімнің өзіндік
Өзіндік құнның экономикалық мазмұны – жұмсалған шығындардың орнын
Сонымен қатар, кәсіпорын бір уақытта басқа да шығындарды
Өзіндік құн тиімділіктің мынадай маңызды көрсеткіштері: пайда және
1. Өзіндік құн өнім құнының кең бөлігі болып
2. Өзіндік құн көтерме сауда бағасын қалыптастырудың негізі
3. Өзіндік құнның негізінде пайданы, кейбір бұйымдардың
Бұл айтылғандардан өнімнің өзіндік құнына деген көзқарасты төмендетуге
Өнімнің өзіндік құнын құрайтын шығындар екі негізгі белгілермен
шығындардың бастапқы элементерімен;
пайда болу және міндет жүктеу сипатымен.
Экономикалық элементтердің шығыстарын топтастыру өндіріс шығындар сметасын дайындағанда
материалдық шығындар (қайтарылма қалдықтар құрамынан шегеру);
еңбекақыға жұмсалған шығындар;
әлеуметтік сақтандыруға аударым;
зейнетақы қорына аударым;
жұмыспен қамтылу қорына аударым;
амортизация;
басқа да шығындар.
Қазандықтағы жылу энергиясының өзіндік құнын есептеу
Кесте 1 – Есептеулер үшін бастапқы мәліметтер
№ п/п Көрсеткіштер Белгіленуі Өлшем бірлігі Саны
1 Отын түрі - -
Көмір
2 Отын бағасы Цт тг/т 1800
3 Отынның төменгі жану жылулық қабілеттілігі
4 Қазандықтың нетто ПӘК ηкн % 80
5 Бекітілген жылу қуаты Qуст Гкал/сағ 100 Qуст
6 Максимум жүктемені пайдалану сағатының саны
τуст Сағ/жыл 5200 τуст = 5000+α1*100, мұнда α1
20 = 2 + 0 = 2
=> α1 = 2
7 Меншікті күрделі қаржы салымы Куд млн.тг.
Гкал
6,2 Куд = 6 + 0,1* α2, мұнда
8 ӨКП меншікті саны nшт адам
Гкал/час 0,3 ÷ 0,35 0,3
1 ҚАЗАНДЫҚ БОЙЫНША ӨНДІРІСТІҢ ЖЫЛДЫҚ ШЫҒЫНДАРЫН АНЫҚТАУ
Отын шығынын анықтау
Отын шығынының құны отынның жылдық қажеттілігі және ҚҚС-сыз
Ст = Вт * (Цт+Цтр.т) (1)
Ст =231984,3*(1562,2+106)=386996209,3 тг
мұнда Вт – отынның жылдық шығыны, мың
Цт – отынның ҚҚС-сыз бағасы;
- отынды тасымалдау тарифі.
(2)
мұнда Цндс – баға ҚҚС-мен (тапсырманы қараңыз),
n – ҚҚС ставкасы, % (15%).
Көмірдің прейскуранттық бағасында тиелген өнімді жөнелту станциясына дейін
,
мұнда: - темір жолдың кең
мың тенге
мұнда βну – тұрақсыз режимді ескеретін коэффициент, βну
αпот – көліктік жоғалтуларды ескеретін коэффициент (αпот =
Qотп - қарастырылған кезеңдегі тұтынушыларға жіберілген жылу
Qотп = Qуст * τуст
Qотп =140*5500=770000 Гкал
мұнда Qуст - бекітілген жылу қуаты, Гкал/сағ;
τуст - максимум жүктемені пайдалану сағатының саны,
1.2 Амортизациялық аударымды анықтау
Негізгі қорлардың құнын шартты түрде келесі формула арқылы
Соф = Куд * Qуст
Соф= 6,1*140=854 млн.. тенге
мұнда Куд – меншікті күрделі қаржы салымы, тг/Гкал
Негізгі қор топтарының меншікті салмақтар бойынша негізгі қордың
Амортизациялық аударымдар негізгі қордың әрбір топтары бойынша мына
(7)
мұнда Соф – негізгі қорлардың баланстық құны, мың
На - амортизацияның жылдық нормасы, %
Есептеулер нәтижесін кесте 1 толтыру керек.
Кесте 1 - Амортизациялық аударымдар есептеулері
НҚ түрлері Менш. салм., % Соф,
млн.тг Амортизация нормасы, % Амортизац. ауд. сомасы,
Ғимараттар 13 111,02 1,2 1332,2
Үймереттер 17 145,18 5 7259
Беріліс қондырғылары 34 290,36 4,0 11614,4
Машиналар (күштік, жұмыстық), жабдықтар 33 281,82 15 42273
Құрал-саймандар, инвентарь 2 17,08 20 3416
Көлік құралдары 1 8,54 15 1281
Барлығы: 100 854 60,2 67175,6
Ағымдағы жөндеу шығындарын анықтау
Қазандықтағы элементтердің ағымдағы жөндеу шығындарын олардың амортизациясынан нормативті
Срем = βрем * Сам,
Срем = 0,3*67175,6=20152,68 мың. тг
мұнда βрем – жөндеуге аударылатын жарнаны ескеретін коэффициент,
βрем = 0,2 ÷ 0,3.
Еңбек төлемі шығынын есептеу
Өнеркәсіптік кәсіпорын пресоналының санын және құрылымын есептеу
Жұмысшылардың санын еспетеудің бірінші кезеңі жұмыс кестесін таңдау
F = [Dk – (Dв + Dn +
F=(365-(52+10+22+10+3+2))*7=1862 сағ
мұнда Dk – жоспарланған кезеңдегі күнтізбе күндерінің
Dв – демалыс күндерінің саны;
Dn – мереке күндерінің саны (10 күн);
Doo – негізгі демалыстың ұзақтығы (22 күн);
Dдo – қосымша демалыс күндер саны (10 күн);
Dб – ауруға байланысты жұмысқа келмеген күндер саны
Dго – мемлекеттік және қоғамдық міндеттерді орындау күндер
τсм – ауысым ұзақтығы (6 ÷ 12сағат).
Еңбек төлемі шығынын есептемес бұрын студент кәсіпорында жұмыс
Өнеркәсіптік-өндірістік персоналдар санатында жұмыс істеушілер саны тәжірибеде қалыптасқан
Кесте 2 – Санат бойынша жұмыс істеушілердің құрылымы
1 Негізгі жұмысшылар (қазандық машинистері) 30 ÷ 35
2 Көмекші жұмысшылар (отынберу, күлді шығару, ағымдағы жөндеу)
3 Техникалық қызметкерлер (лаборанттар, табельші, сыпырушыжәне т.б.)
10
4 Мамандар (экономистер, бухгалтерлер және т.б.) 5
5 Басшылар 12 ÷ 15 % 6
Негізгі жұмысшылар санын еңбек шартының әртүрлі деңгейін ескере
а) қалыпты (н.у.) – техникалық қызметкерлер, мамандар және
б) зиянды (в.) – көмекшы жұмысшылар;
в) өте зиянды (о.в.) – негізгі жұмысшылар.
Разряд бойынша бөлуді студент өз бетінше жүргізеді (еңбек
Кесте 3 – Жұмысшыларды разряд және еңбек шарты
Разряд Жұмысшылар саны, адам Қалыпты Ауыр және
I 3 0 1 3
II 3 0 1 2
III 1 0 2 3
IV 4 0 2 2
V 2 0 4 3
VI 5 0 1 0
Барлығы 18 18 11 13
1.4.2 Жұмысшылардың жалақы қоры (негізгі және көмекші)
Бұл санаттағы жұмысшылардың жалақы қоры тарифтік ставкалар негізінде
Әрбір санат шегіндегі орташа тарифтік ставка мына формула
мұнда Кjт – жұмыс санттары бойынша орташаөлшенген
Кjтi – i–ші разрядты жұмысшының тарифтік коэффициенті;
n – разрядтар саны;
Nji – i–ші разрядты жұмысшылардың тізімдік саны.
Еңбек төлемінің категориялары еңбек шартына байланысты. Ауыр және
Кесте 4 - Орташа өлшенген тарифтік ставкалар
Еңбек шарты Адам саны, Nji адам Разрядтар
Кjт
I II III IV V VI
Тарифтік коэффициент
1,0 1,09 1,2 1,33 1,49 1,78
1. Қалыпты 0 0 0 0 0 0
2. Зиянды
3. Аса зиянды kов = 1,24
мұнда kj – еңбек шартын ескеретін коэффициент.
Әрбір санаттағы жұмстар шегінде орташа сағаттық тарифтік ставка
ЗПвчас = Кjт * Сjчас * kj
ЗПвчас=1,31*150*1,16=227,94 тг/сағ
ЗПовс = Кjт * Сjчас * kj
ЗПовс =1,24*150*1,22 = 226,94 тг/сағ
мұнда Сjчас - қалыпты, зиянды
Бұл жұмысшылар үшін еңбек төлемі мерзімдік-сыйлықты жүйе бойынша
ЗПтар= 227,94*11*1862+226,92*13*1862=10161492,6 тг
мұнда F – бір жұмысшының жеке жылдық жұмыс
Мерзімді-сыйлықты жүйеде негізгі жалақы келесідей анықталады:
(13)
ОЗПповр-прем= 1161492,6+2032298,52+1524223,89= 13718015,01 тг
Қосымша жалақы қорына заңда қарастырылған жұмыспен өтелмеген уақыт
ДЗП = Dдзп ОЗП,
ДЗП = 0,123*13718015,01=1687315,8 тг
мұнда Dдзп – негізгі жалақыдағы қосымша жалақының үлес
Dдзп = Dоо + Dдо + Dб +
Dдзп = 22+10+3/365=0,123
Сонымен негізгі және көмекші жұмысшылардың жалақы қоры мынаған
ФЗП = ОЗП + ДЗП ,
ФЗП = 13718015,01+1687315,8 = 15405330,86 тг
Әлеуметтік салық сомасын барлық төлемдердің сомасынан (негізгі және
Есептеулер нәтижесі төмендегі кестеге толтырылады.
Кесте 5 – Жұмысшылардың жалақы қоры
Төлемдер Сома, мың тенге
Негізгі ЖҚ соның ішінде: 13718015,01
Тарифтік ЖҚ 10161492,6
Үстемелер – 15% 152223,89
Сыйақы – 40% 2032298,52
Қосымша ЖҚ 1687315,8
ЖҚ соның ішінде ЗҚ аударымы 1540533,086
Әлеуметтік салық 2772959,555
1.4.3 Әкімшілік персоналдарының жалақы қорын есептеу
Әкімшілік қызметкерлердің жалақы қорын есептеуде есептеу нүктесі ретінде
Кесте 6 - Әкімшілік қызметкерлердің тарифтік
Көрсеткіштер Басшылар Мамандар Техн. қызметкерлер
Орташа лауазымдық коэффициент - Кjд
3,0 2,5 1,5
Орташа тарифтік коэффициент – Кjтар
3,4 2,75 1,6
ЗПjт = Кjтар * МЗП * Кjд
ЗПБ = 3*10000*3,4=10200 тг
ЗПм = 2,5*10000*2,75 = 68750 тг
ЗПт = 1,5*10000*1,6 = 24000 тг
Кjтар и Кjд коэффициенттері жоғарыдағы кестеден алынады,
Санаттар бойынша әкімшілік персоналдардың ЖҚ анықтаймыз:
ФЗП адм = 102000*12*6+68750*2*12+24000*12*10 = 11154000 тг
мұнда Njадм - штаттық кесте бойынша сәйкес
n – бір жылдағы айлар саны (12 ай).
Бұл санаттар бойынша демалыс төлемі жеке жоспарланбайды және
1.4.4 Қазандықта жұмыс істеушілердің еңбек төлемі бойынша шығынын
Қазандықта жұмыс істеушілердің еңбек төлемі бойынша шығын барлық
Сзп = ФЗПраб + ФЗПадм
Сзп = 15405330,86+11154000 = 26559330,86 тг
Жүргізілген еспетеулер негізінде еңбек және жалақы бойынша жиынтық
Кесте 7 – Жалақы қорының жиынтық кестесі
Персоналдар санаты Саны, адам Негізгі ЖҚ, мың тенге
1 Негізгі жұмысшылар 13 7415,28 912,08 8327,36
2 Көмекші жұмысшылар 11 6302,7 775,23 7078
3 Техникалық қызметкерлер 10
2880 288 432 24
4 Мамандар 2
1650 165 247,5 68,75
5 Басшылар 6
7344 734,4 1101,6 102
Барлығы: 42 13717,98 1687,31 27279,36 2727,93 1091,9 301,75
Басқадай шығындарды есептеу
Жалпы қазандық және басқадай шығындарды курстық жұмыста шартты
Спр = βпр * (Сам + Сзп +
Спр = 0,3*(67175600+26559330,86+13435000) = 32150979,26 тг
мұнда βпр – суға, қосалқы материалдарға, жылуландыруға, желдетуге,
(βпр = 0,3 ÷ 0,35).
Жіберілген жылу энергиясының өзіндік құнын есептеу
Қазандықтағы жылу энергисының толық өзіндік құны келесідей көрсетуге
Спол = Ст + Сам + Срем +
Спол = 387692287,5+67175600+13435000+26559330,86+32150979,26 = 527013197,6 тг
мұнда Ст - отын шығ ыны;
Сам – амортизация;
Срем – жабдықты жөндеу;
Сзл – жалақы шығындары аударыммен қоса;
Спр – басқадай шығындар (олар өзіндік қажеттіліктер мен
Алынған мәндерді кестеге толтырып, толық өзіндік құн мен
Кесте 8 – Шығын құрылымы
Шығын баптары млн. тенге %
1. Отын шығыны 387,692287 73,56
2. Амортизация 67,175600 12,74
3. Ағымдық жөндну шығындары 13,435000 2,55
4. ӨКП ЖҚ аударыммен бірге 26,559330 5,05
5. Басқадай шығындар 32,150979 6,1
БАРЛЫҒЫ: 527,013196 100
Сурет 1 - Өзіндік құн құрылымы
Отын шығыны
Амортизация
Жөндеуге кеткен шығындар
ӨКП үстемелік еңбек ақысы
5. Басқа шығындар
Қазандықтағы жылу энергисының меншікті өзіндік құны мынаны құрайды:
ҚАЗАНДЫҚ ЖҰМЫСЫНЫҢ ТИІМДІЛІК КӨРСЕТКІШТЕРІН ЕСЕПТЕУ
2.1 Өнімнің бағасын есептеу
Баға – кәсіпорын үшін ең маңызды көрсеткіштердің бірі.
Баға белгілеу – кешенді және шиеленіскен үрдіс. Оның
Ц = Sп * (1 + Rз)=706,14*(1+0,1)=776,75 тг/Гкал
Ц = 684,43*(1+0,1) = 752,873 тг/Гкал
мұндағы: Sп – өнім бірлігінің толық өзіндік құны;
Rз – өндірістің пайдалылығының тиімді деңгейін ескеретін коэффициент
2.2 Пайда алудың қаржы көрсеткішін есептеу
Кез-келеген коммерциялық бастаудың негізгі мақсаты жалпы түсім мен
D = Qотоп * Ц=770000*752,873=579712210 тг
мұнда Ц – жіберілген жылу энергиясының бағасы.
Бюджетке түсетін аударымдар, айыптар, несиеге пайыз және басқа
П = Спол * R / 100 *
-30/100)=36890916,83 тг
мұнда Н – табыс салығы (пайдаға салынатын салық),
2.3 Өндірістің тиімділігін бағалау
Кез-келген экономикалық жүйенің мақсаты қолдағы ресурспен барынша мүмкін
Қор кайтарым:
мұндағы: Соф –негізгі қорлардың құны.
2. Негізгі жұмысшылар үлесіне келетін еңбек өнімділігі:
ПТросн = D / Rосн.раб.сп =579712/10=57971,2
3. Жалпы еңбек өнімділігі:
ПТросн = D / Rобщ.сп =579712/36=16103,111
Өнімнің материал сиымдылығы
мұндағы: Смат – материалдық шығындар.
Өнімнің жалақы сиымдылығы:
мұндағы: Сзп –жұмысшылардың еңбегін төлеуге бағытталған өнімнің өзіндік
3 ЖҮЙЕЛІК ГРАФИК ТҰРҒЫЗУ
Жұмыс кешені бойынша оның кезектілігі мен ұзақтығын көрсететін
Үлгіні тұрғызғаннан кейін барлық жұмыстардың ұзақтығын, сонымен қатар
3.1 Жүйелік графиктің есептік параметрлері
Жұмыстың ерте басталуы ТРН – қарастырылып отырған жұмыстың
ТРНисх.соб=0
Жұмыстың ерте аяқталуы ТРО – жұмыстың ерте аяқталуын
ТРО = ТРН+ti-j
Мұнда, ti-j – жұмыс ұзақтығы
Жұмыстың кеш басталуы ТПН – жұмыстың ең кешкі
ТПН = ТПО – ti-j
Жұмыстың кеш аяқталуы қарастырылып отырған жұмыстың ұзақтығы мен
ТПО=ТПН+ ti-j
Егер қарастырылып отырған жұмыстың екі немесе одан да
Жұмыстың жеке қор уақыты
Zi-j=ТРНпосл.раб-ТРОданная раб
Жалпы қор уақыты
Ri-j=ТПН-ТРН
Ri-j=ТПО- ТРО
3.2 Жүйелік графиктің графикалық түрі
Жүйелік графиктің сандық көрсеткіштері
№ i-j ti-j TPH TPO TПН TПО Zi-j
1 1-2 4 0 4 2 6 0
2 1-5 4 0 4 4 8 2
3 1-3 3 0 3 5 8 0
4 2-4 3 4 7 11 14 0
5 2-7 2 4 6 16 18 5
6 2-5 2 4 6 6 8 0
7 3-8 8 3 11 8 16 0
8 8-9 5 11 16 19 24 1
9 5-8 3 6 9 8 11 2
10 4-6 5 7 12 16 21 0
11 4-7 4 7 11 14 18 0
12 6-12 6 12 18 21 27 0
13 7-12 6 11 17 6 27 0
14 7-10 0 11 11 18 18 7
15 8-10 7 11 18 11 18 0
16 10-9 0 18 18 24 24 0
17 9-11 0 18 18 24 24 0
18 10-12 9 18 27 18 27 0
19 11-12 3 18 21 24 27 0
Қорытынды
Бұл курстық жұмысты өз «өнеркәсіптік жылу энергетикасы» мамандығына
Одан кейін барлық өнеркәсіптік кәсіпорын персоналдарын еңбек жағдайына
Қазандықтың жұмыс істеу тиімділігінің көрсеткішін, негізгі және жалпы
Ал енді курсттық жұмысты қорытындылай келе, кәсіпорында
Шығындарды топтастырған кезде отын шығыны ең үлкен көрсеткішке
Жүйелік графикті тұрғызған кезде сындық жолды, жұмыстың және
Курстық жұмыста жүргізілген есептеулер болашақта кәсіпорынның шаруашылық іс-әрекетін
Қолданылған әдебиет тізімі
Волков А.В. Экономика предприятия – М, 2000
Самсонов В.С. Экономика промышленных предприятий энергокомплекса – М,
Зайцев Н.Н. Экономика промышленного предприятия – М, 2000
Гранецкий В.Н. Организация производства и менеджмента промышленного предприятия
Методические указания по выполнению курсовой работы – Усть
Мескон М.Х. Альберт Н. Основы менеджмента
Макаренко М.В. Производственный менеджмент – М, 1998
Крузне С.Л. Экономика энергетики – М, 1
3
