Қазіргі радиохабарлау түрлері курстық жұмыс
Мазмұны
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Радиохабардың қоғамық мәні
1.1 Қазақ радиожурналистикасының қалыптасу кезеңдері
2. РАДИОХАБАР ТАРАТУДЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ
2.1 Алтын қор бөлімі
2.2 Қазіргі Қазақ радиосы
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 26 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Мазмұны
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Радиохабардың қоғамық мәні
1.1 Қазақ радиожурналистикасының қалыптасу кезеңдері
2. РАДИОХАБАР ТАРАТУДЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ
2.1 Алтын қор бөлімі
2.2 Қазіргі Қазақ радиосы
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Тақырыптың өзектілігі: Радио — өнер. Радио — ақпарат, шартараптан
Зерттелу деңдейі: Осы курстық жұмыс жазу барысында адамдар арасындағы
Жұмыстың мақсаты мен міндеті: Курстық жұмыс жазу барысындағы ең
Жұмыстың құрылымы: : Курстық жұмыс құрылымы кіріспе, негізгі
Радиохабардың қоғамық мәні
Адамдар арасындағы қарым-қатынаста сөйлеу мен естудің маңызы айрықша. Осы
1.1 Қазақ радиожурналистикасының қалыптасу кезеңдері
Қазақ радиожурналистикасының даму бағыттары 3 кезеңге бөлінеді: 1917-1918 қазақ
Алғашқы радиостанциялардың пайда болуы 1921,1922,1923,1924,1925 жылдарды қамтиды.Орынбор, Семей, Ырғыз,
1931 жылдың 16 тамыз айында «Радио Хабарларды» қабылдайтын, тарататын
1934 жылдың 8 қаңтарында Жергілікті радиохабарларының жәй күйі туралы
Сол жылдары Қазақстан Республикасының Республикалық радио комитеті құрылды. Ол
Сол кездегі радиолардың төрт бағыты болды:
-Саяси ағарту
-Білім
-Көркем әдебиет
-Музыка
1966 жылы Республиқалық комитеті «Шалқар» ақпаратты сазды редакция құрылды.
Қазақ радиосының тарихы осыдан 90 жыл бұрын басталған.
2. РАДИОХАБАР ТАРАТУДЫҢ ҚАЗІРГІ
Бұқаралық ақпарат құралдары халықтың айнасы тәрізді. Ол мемлекеттің тыныс-тіршілігінен,
Қазақстанда 115 телерадио арналары жұмыс істейді. Олардың бәрі атқаратын
Радиохабар тарату құрылымына орай – республикалық, облыстық, қалалық, аймақтық,
Қазіргі кезде аймақтық радиолар жұмыс істемейді. Бірақ бірнеше өнеркәсібі
Қазақ радиосы және облыстық мемлекеттік арналар. Алты миллионнан астам
Республикалық радиохабарлары жоспарлы түрде жүргізіледі. Алдымен тақырыптық жоспарлауға тоқталсақ:
Ұлтымызға тек ақпарат пен музыка ғана емес, оның жер
Дикторлық радиодан журналистік радиоға ауысуы. Қазақ радиосының бұрынғы жұмыс
Жылдық жоспар.
Тоқсандық жоспар.
Айлық жоспар.
Апталық жоспар.
Ал, журналистік радио дегеніміз – алдын-ала жазылып алынбаған, тікелей
Бағдарламаның ауқымдылығы, хабардың көп түрлілігі. Жоғарыдағы Қазақ радиосының хабарлар
Талдамалық яғни сараптамалық бағдарламалардың кең қолданылуы. Бұл ретте «Баспасөзге
алдымен, тыңдарман аудиториясына ықпал жасай алу;
көтерілмек мәселе, айтылар әңгіме жайлы бірден назар аударту тәсілдерін
журналистің көңіл-күйі, эмоциясы тыңдарман аудиторияға кері әсер етпеуі керек;
жігерлі, ойнақы сөйлеу, сөз, ой қайталамау сияқты қасиеттерді меңгеру
сөйлеу мәдениетін сақтау;
дауыс ырғағын таңдау.
«Шалқар» радиосы – радио қызметінің ақпараттар арнасы ғана емес,
рейтингіне қазақ тілді хабарлар ие болары сөзсіз.
Ресей радиосында өздерінің ұлттық эстрадасын насихаттау басым. Қай арнасын
Қазақстанда тәуелсіз арналардың көбейіп отырғандығы алдымен нарық жағдайына байланысты.
Қазақстанның әуе толқынында қызмет атқаратын радиоарналар жұмыс мазмұнына қарай
Біріншіден, ең алдыңғы, алғашқы болу. Кез келген оқиғаны алдымен
Екіншіден, сөйлеушінің уақытын шектеп, оқиға не туралы, не мақсатта,
Үшіншіден, "меніңше", "сөйткенге ұқсайды", "шамасы солай" т.б. деген тіркестерді
Төртіншіден, жан-жақты білім, жеткілікті машық керек.[14]
Радиохабардың басты компоненті — жанды дауыс екені ақиқат. Ал,
Кейде адамдар оқиға жайлы редакцияға өздері телефон соғып жатады.
Журналист сол оқиғаға қатысты немесе жауапты адамдарды іздегені жөн.
Адамдардың кәсіби деңгейлеріне қарау керек. Мысалы, нақты ғылым иелері
Адамдардың психологиялық ерекшеліктеріне көңіл бөлу қажет. Мысалы, біреу сөзшең
Енді журналистің өзіне қатысты талаптарға келсек олар:
а) өз-өзіне сенімділік;
ә) ұстамдылық;
б) жылдам бағамдау;
в) жинақылық, ширақтық.
Міне, осындай жоғарыда аталып өткен міндет-талаптардан кейін журналист дайындап
2.1 «Алтын қор» бөлімі
Дыбыстық деректік ақпараттарды қандай мемлекет болмасын сақтауға, өз еркінше
Ұзақ мерзімге сақталатын (КМС-Д), бес-он жылға арналған (КМС-ДВ) стереомен
Стереомен жазылған концерттік блоктар (БС);
Бес-он жылға арналған моно шығармалар (ДВ);
Ұзақ мерзімге арналған тарихи - құнды шығармалар (Д);
Деректі үндер, құнды дауыстар (ДОК);
Мәскеуден алынған құнды шығармалар (ДКС).
Үнмұра материалдары үш бағытта ұйымдастырылады:
Деректі хабарлар;
Музыкалық хабарлар;
Әдеби-драмалық шығармалар.[16]
Музыкалық хабарлар қордың жетпіс пайызға жуығын қамтиды. Елдің нарықтық
Негізінен "Алтын қор" екі жолмен жиналады:
Қазақ радиосынан тыс (Қазақстанда немесе өзге елде) студияларда жазылған,
Қазақ радиосындағы арнайы дыбыс жазу студиясында дайындалған дүниелер.
Көп жағдайда үнмұра қатары радио ішіндегі австриялық "Сименс" фирмасы
Әлі аты әйгіленбеген жас таланттың шығармаларын не орындауларын үнмұраға
"Алтын қорды" пайданалу фонотека арқылы жүзеге асады. Фонотека екі
Күнделікті эфирді қамтамасыз ететін жұмыс фонотекасындағы пленкалар тізіміне көз
Қазақ радиосы хабарлар рейтингісінің нәтижесі бойынша "Алтын қор" дүниелерінің
2.2 Қазіргі Қазақ радиосы
Ақпарат кеңістігінде оперативтілігімен, шынайылығымен және өміршең өткірлігімен айрықша мәнге
Қоғамдық өзгерістер мен жаңа технологиялар Қазақ радиосына да ақпараттар
Қазақ радиосы басшылығы мынадай бір эксперимент те жасап көрді.
Жаңа сызба бойынша бұл міндетті құйтақандай ғана ұялы телефон
Оның үстіне тікелей эфирдің тыңдарманға әсер ету қуаты әлдеқайда
Сол сияқты халықаралық роуминг мүмкіндіктері мен бүгінгі ұялы байланыстың
Қазір Қазақ радиосының ақпараттық қызметі электронды құжат айналысын қамтамасыз
Сонымен бірге, Қазақ радиосы Интернеттің жаңа мүмкіндіктерін пайдаланып, өзінің
Жаңа технологиялардың тағы бір артықшылығы музыкалық хабарларды дайындаудағы жаңа
Сол сияқты Қазақ радиосында компьютерлік өңдеу жасайтын бірнеше продакшн
Ең ақыры хабар тарататын студияда да компьютерлер жұмыс істеп
Соңғы жылдары Қазақ радиосында осындай технологиялық жаңарулар қолға алынды
Электрониканың радиоға кірігуінің мына бір мысалын да назардан тыс
Радионың форматы туралы сөз болғанда мына үрдістерге де назар
Жоғарыда аталған музыкалық форматтағы радиостанциялардың барлығы дерлік тікелей эфир
Тікелей эфир форматында ауыр жүк журналистің иығына түсіп, оның
Жүз жылдан аса тарихы бар радио бұқаралық ақпарат құралдарының
Қорытынды
Журналист мамандығын өмірге әкелген нәрсе-адам табиғатының жаңалыққа құмарлығы. Адамзат
Болған жайдың дұрысы қайсы, бұрысы қайсы соны айыра отырып,
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Әбдіжәділқызы Ж.Тікелей эфир табиғаты:Оқу құралы.–Алматы: Қазақ университеті, 2003
Бернштейн С.Я. Язык радио. – М., 1977
Гаймакова Б.Д., Макарова С.К., Новикова В.И., Оссовская М.П. Мастерство
Жақан С. Сөйлеу техникасы. – Алматы, Қазақ университеті,
Қабылғазина К. Аудиотехника және радиохабарларының технологиясы, Алматы, 1999
Любосветов Д.И.Позаконам эфира: О специфике творчества радиожурналиста. – М.,
Омашев Н.О. Радиожурналистика. – Алматы, 2005
Омашев Н.О. Қазақ радиожурналистикасы: тарихы, тәжірибесі, теориясы. – Алматы,
Омашев Н.О. Қазақ журналистикасы. 3 томдық – Алматы, 2008
Основы радиожурналистики/Под ред.Э.Г.Багирова,В.Н.Ружникова.М., 1984
Радиожурналистика. Учебник. 2-е издание. Под ред. А.А. Шереля. М.,
Ружников В.Н. Основы радиовещания. Учебное пособие. М., 1993.
Цвик В. Журналист с микрофоном. – М., 2000
Намазалы Омашев, Радиожурналистика 2000
14. Әуе толқынында – Қазақ радиосы. Жинақ. – Алматы,
15.Барабаш Н.С.,ДебабоваА.Л. и др.Отечественное радиовещание на современном этапе: Сб.
16. Выходец А.В. Справочник по радиовещанию. – М., 1981
17. Дубровин. К истории советского радиовещания. – Л., 1972
18. Зарва М.В. Слово в эфире. 2-е изд. –
19. Исакович М.А. Общая акустика. – М., 1973
20.История советской радиожурналистики: Документы. Тексты. Воспоминания/ Сост. Т.М. Горяева.
21. Летунов Ю.А. Время, люди, микрофон. – М., 1974
22. Омашев Н.О. Ақпарат әлемі. – Алматы, 2006.
23. Омашев Н.О. Толқындағы “тотияйын”. – Алматы, Қазақстан, 1987
24. Радиоискусство.Теория и практика. – М., 1981. Вып. 1.;
25. Сағымбеков Р.Алматыдан сөйлеп тұрмыз... – Алматы, Қазақстан, 1979
26.Сарсенбаев А.С.,Сеилов Ш.Ж. Телерадиовещательный комплекс Республики Казахстан (проблемы и
27.Смирнов В.В.Формы вещания:функции, типология, структура радиопрограмм: Учебное пособие. –
28. Смыслов Г. Восприятие речевого общения. – М., 1991
29. Справочник звуковое вещание. Под ред. Ковалгина П.А. –
30. Филд С. Как писать для радио и телевидения.
4
