TOPREFERAT.COM.KZ - Қазақша рефераттар

Мазмұны

КІРІСПЕ

Радиоқабылдағыштың бiр бөлiгi радиожиiлiкті алдын ала есептеуiнiң әдiстемесi

2.1 УРЧ енгізудің қажеттілігін тексеру

2.2 Төменгі диапозондардың санын анықтау және кіретін тізбектердің схемасын таңдау

2.3 Детектордың схемасын таңдау

2.4 Детектордан қабылдағыштың кіруіне дейінгі қажетті күшеюін анықтау

2.5 УПЧ каскадтар санын анықтау

2.6 ФСС схемасын таңдау және берілген жиілік талғамдылығын қамтамасыз ету

2.7 Радиоқабылдағыштың каскадтары бойынша жиілік және сызықты емес бұрмалауды бөлу

2.8 Күшейтудің автоматты реттеуін есептеу

2.9 УЗЧ құрылымдық схемасын есептеу

2.9.1 Динамикалық бастардың санын және түрін таңдау

2.9.2 УЗЧ шеткі каскадын алдын ала есептеу

2.9.3 Алдын ала каскадтардың саны мен алдын ала күшейткіштің нығаюін анықтау

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 22 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар

-----------------------------------------------------------------------------------

КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Мазмұны

КІРІСПЕ

Радиоқабылдағыштың бiр бөлiгi радиожиiлiкті алдын ала есептеуiнiң әдiстемесi

2.1 УРЧ енгізудің қажеттілігін тексеру

2.2 Төменгі диапозондардың санын анықтау және кіретін тізбектердің схемасын
2.3 Детектордың схемасын таңдау

2.4 Детектордан қабылдағыштың кіруіне дейінгі қажетті күшеюін анықтау

2.5 УПЧ каскадтар санын анықтау

2.6 ФСС схемасын таңдау және берілген жиілік талғамдылығын
2.7 Радиоқабылдағыштың каскадтары бойынша жиілік және сызықты емес
2.8 Күшейтудің автоматты реттеуін есептеу

2.9 УЗЧ құрылымдық схемасын есептеу

2.9.1 Динамикалық бастардың санын және түрін таңдау

2.9.2 УЗЧ шеткі каскадын алдын ала есептеу

2.9.3 Алдын ала каскадтардың саны мен алдын ала күшейткіштің
Кіріспе

Курстық жобалау дәрісханада (оқытушының кеңес беруі негізінде) да, өз
Жоба стандартты көлемі (297*210 мм) 25-30 беттен тұратын түсініктемеден
Курстық жобалаудың міндеті - есептеу жұмыстарын жүргізген кезде жаттығу
Жобамен жұмыс аяқталған кезде студент оны тексеріске жібереді. Курстық
Методикалық нұсқауларда тек амплитудалық-модульденген сигналдардың радиоқабылдағыштарын есептейді.

Курстық жобаның кіріспесінде төмендегілерді бейнелеу керек:

Есептелетін радиоқабылдағыштың мәліметтеріне талдау жасау. ГОСТ-5651-82 (ҚОСЫМША 1) талаптарына
Кіріспенің соңында радиоқабылдағыш түрінің болашақта жобалау кезінде негізге алынатын
2. Радиоқабылдағыштың радиожиіліктік бөлігін алдын-ала есептеу әдісі

Алдын-ала есептеуге арналған ақпарат:

қабылданатын жиілік диапазоны fmin - fmax , [7,01-7,36] МГц;
қабылдағыштың сезімталдығы Еа=75, мкв,мВ/м;

көршілес канал бойынша талғаулық Sеск=29, дБ;

айна (қарама-қарсы) канал бойынша талғаулық Sезк=30, дБ;

УЗЧ–нің шығысындағы дыбыстық жиіліктің диапазоны Fн – Fв,

95-3000 Гц;

Сигналдың жиіліктік бұрмалануы, М=16, дБ;

Сигналдың сызықтық емес бұрмалануы Кг=7, %;

Күшейткіштің автоматты реттеу көрсеткіштері;

кірістегі сигналдың өзгеруі В=42, дБ;

детектор шығысындағы сигналдың өзгеруі Д=8, дБ;

УЗЧ –нің шығысындағы қуат Рвых=0.5, Вт;

ток көзінің кернеуі Еи=9, В;

антенна түрі - ША;

элементтік база - ТМС;

Жұмыс барысында радиожиіліктік күшейткіштің каскады, талғаулық жүйелердің саны мен
Алдын-ала есептеу нәтижесінде радиоқабылдағыштың РЧ-бөлігінің құрылымдық электрлік сұлбасы және
Радиоқабылдағыштың алдын-ала есебі берілген ретпен жасалынады.

2.1 УРЧ каскадының кіріс қажеттілігін тексеру

Преселектор контурдың қажетті минимал беріктілігі айна (қарама-қарсы) канал бойынша
Qэк.зк = ((Sе.зк(fзк/fmax))1/nc) / [fзк/ fmax - fmax/ fзк]
мұндағы Qэкзк – контурдың эквиваленттік беріктілігі;

nс=2(тек кіріс тізбек, УРЧ-сыз) сигнал жиілігіне бапталған, контур саны;

Sезк – айна (қарама-қарсы) канал бойынша салыстырмалы бірлік шамасында
fmax= 7,36 МГц қабылданатын сигналдардың максимум жиілігі

fзк – айна (қарама-қарсы) каналының жиілігі, кГц.

Айна (қарама-қарсы) каналының жиілігін мына формула бойынша есептеледі:

fзк = fmax + 2 fпр = 8290 кГц,
мұндағы fпр – аралық жиілік (465 кГц), кГц.

Формула бойынша шарт орындалатындай, 2.1 кестеден контурдың құрылымдық беріктілігінің
Qэкзк 26 мұндағы Qкон – контурдың құрылымдық беріктілігі.

2.1 кесте Контурдың құрылымдық беріктілігінің мәні

Толқын диапазоны Qэкв Ферриттік өзекшесі бар Qкон контурдың құрылымдық
КВ 60-120 140-190

Егер (2.1) немесе (2.2) формуламен анықталған Qэкзк мәндері 2.1
Енді формула бойынша қабылдағыштың өткізу жолағын есептейміз:

П = 2Fв +dfc + dfr = 23,2 кГц,
Мұндағы П – радиоқабылдағыштың өткізу жолағы, кГц;

Fв – жоғарыдағы қайта жаңғыртылатын жиілік, кГц;

dfc – контурдың дәл емес түйіндесі, [10-15] кГц;

dfr – гетеродиннің дәл емес жиілігі, кГц.

dfc – нің түйіндесін КВ диапазон үшін 10-15 кГц
Гетеродиннің тұрақты емес жиілігін осы формуламен анықтауға болады:

dfr = (0,5 -1,0) 0,001 fmax = 5.152 кГц,
мұндағы fmax - жұмыс диапазонының максимал жиілігі, кГц.

Берілген өткізу жолағын қамтамасыз ететін эквивалентті контур беріктілігін табамыз:
Qэкп = (fmin (√Mn2 – 1))/П = 1389
= 7,16 МГц диапазонның минималды
Мп - өткізу жолағының шетінде сигналдың преселектормен
П - (2.4) формула бойынша есептелген мән

Мп сигнал үшін жиіліктік келесі бұрмалануларды алуға болады. ҚТ
,
- (2.3) шартынан алынған эквивалентті біріктіліктің мәні.

1389 > 26

Егер (2.7) шарты орындалғандықтан, онда есептелген мән болады, сондықтан
2.2 Поддиапазон санын анықтау және кіріс тізбегінің схемесын таңдау.

Жиіліктік диапазонының максималды және минималды мәнін анықтау үшін ГОСТ
2.2 кесте Айнымалы сыйымдылықты конденсатордың параметрлері

блок типі секция саны секция сыйымдылғы, пФ

Cmin Cmax

Ауа диэлектрикпен

1.КПЕ 2 12 495

2.КПЕ 2 10 365

3.КПЕ 2 9 260

4.КПЕ 3 10 430

қатты диэлектрикпен

5.КПЕ-3 2 7 180

6.КПЕ-3 2 7 240

7.КПТМ 2 4 220

8.КПЕ 3 9,5 518

КПЕ – ні таңдағанда, КПЕ №1 және КПЕ №
Осы шартты қанағаттандыратын 2.2 кестеден айнымалы сыйымдылықты конденсатордың мәнін
,
- айнымалы сыйымдылықты конденсатордың диапазонность коэффициенті

- жиіліктің жұмыс диапазонның жауып қою коэффициенті

Жиіліктің жұмыс диапазонының жауып қою коэффициентін осы формула бойынша
(2.11)

Айнымалы сыйымдылықты конденсатордың диапазонность коэффициенті мына өрнек арқылы шығады:

=4,07
Cmax, Сmin - 2.2 кестеден алынған максимум
- схеманың суммарлы немесе жалпы сыйымдылықтары, ол өзінің катушка
мәндерін беруге болады: ҚТ үшін =15-20пФ. Подстроечный конденсатор көбінесе
4,07>1,07

(2.10) шарты орындалдалды, сондықтан қабылдауыш бір поддиапазонға ие болады.
2.3. Детектор мен диод типінің схемасын таңдау

Амплитудалық модуляцияланған сигналды детектрлеу үшін диодтық детектордың тізбектей де,
2.3-кесте Диодтық детекторлардың жұмыс көрсеткіштері

Детектор түрі, жұмыс істеу режимі Кірісіндегі сигнал амплитудасы, В
Сызықты диод

Квадраттық диод

0.3-0.4

0.1-0.2 0.4-0.6

0.2-0.3

Детектор шығысындағы кернеуді табамыз:

Uвыхдет=Кдет m Uвхдет = 0,06, В
мұнда, Uвыхдет – детектордың шығыс кернеуі, В;

Кдет - 2.3-кестесіндегі детектордың беріліс коэффициентінің мәні;

m- модуляция коэффициенті, 0.3;

Uвхдет - детектордың кіріс кернеуі, В.

Детектордың шығыс кернеуі ультрадыбыстық жиілік үшін кіріс кернеуі қызметін
2.4. Қабылдағыш кірісінен детекторға дейінгі қажетті күшейту коэффициентін анықтау

Жиілікті түрлендіргіш схемасын қосылған не бөлек гетеродинмен таңдап аламыз.
Сыртқы антенна жұмыс істегендегі қажетті күшейту коэффициенті табылады:

Кн= Uвхдет1000000/Ea = 5,3*109,
мұндағы Ea = 75 қабылдағыштың реалды сезімталдығы, мына қатынаспен
Кн - күшейту коэффициенті.

Kн1 = (1,5-2) Kн = 10,6*109
мұнда, Kн1 алдынғы есептеулерде қолданылатын күшейту коэффициенті.

2.5 УПЧ каскад санын анықтау

УПЧ каскад санын анықтау үшін, кіріс тізбегінің тарату коэффициентін
Kобщ = Kвц Kурч Kпч Kупчп
мұнда, Kвц - кіріс тізбегінің тарату коэффициенті;

Kурч - УРЧ-ның күшейту коэффициенті;

Kпч - жиілік қалыптастырғыштың күшейту коэффициенті;

Kупч - УПЧ-ның бір каскадының күшею коэффициенті;
n – УПЧ каскад саны.

Кіріс тізбегінің тарату коэффициентін КВ диапазоны үшін Kвц =2-3
Жиілік қалыптастырғыш күшейту коэффициентін мына формуладан анықтаймыз:

Kпч = m1 m2 Kф Y21пч R = 4,8
мұнда, m1 – транзистордың коллектор тізбегіне ФСС контурының қосылу
m2 - УПЧ-ның бірінші каскадына база тізбегіне контурдың қосылу
Kф – фильтрдің тарату коэффициенті, 0,2-0,25;

Y21пч – жиілік қалыптастырғыш режиміндегі транзистордың крутизнасы, жуықтап Y21
R – ФСС контурының резонанстық кедергісі, 10-15 кОм.

УПЧ-ның тұрақты күшейту коэффициентінің мәнін анықтап, Kупч Kуст = 6,3 ((Y21э / (fпр Cк))1/2 =
мұнда, Y21э - транзистордың крутизна сипаттамасы, мСм/мА/В;

fпр – қабылдағыштың аралық жиілігі, МГц;

Cк – транзистордың өту сыйымдылығы, пФ.

Kуст=11,6 болғандықтан Kупч УПЧ-ның қажет каскад мөлшерін анықтаймыз:

n = (1gKн1 – (1gKвц + 1gKурч
(2.23) бойынша Kобщ = Kвц Kурч Kпч
Шарттың орындалуын тексереміз:

Kн 1 2.6. Берілген жиілікті таңдауды қамтамассыз ету және ФСС схемасын
Жиілік таңдау қабылдағыштағы тербелмелі контур арқылы қамтамассыз етіледі. Ал
УПЧ схемасын келесі түрде құрастырамыз: егер n бірге тең
Қабылдағыштың жалпы таңдауын резонансты контурмен бірге жеке-жеке каскадтың таңдауын
Seобщ=Seвц+Seурч+Seпч+Seупч=30 ,
мұнда, Seобщ – қабылдағыштың жалпы таңдауы, дБ;

SeВЦ – тізбектің кірісіндегі таңдау, дБ;

Seурч – УРЧ таңдауы, дБ;

Seпч – жиілік түрлендіргіш таңдауы, дБ;

Seупч – УПЧ таңдауы, дБ.

Преселектор (УРЧ мен тізбектің кірісі) таңдауын мына формуламен анықтаймыз:

Seп= Seвц+Seурч=(n+1) 20lg ((1+(2dFQэкв ⁄ fmax )2)0.5 = 22;
мұнда, n - УРЧ каскадының саны;

dF=9кГц – бұрмаланған жиіліктік стандарт;

fmax – жұмыс істеу диапазонының максималды жиілігі, кГц;

Qэкв – (2.6) немесе (2.7) формулаларымен табылған эквиваленттік беріктілік.

КВ диапазонында, преселекторға көршіліес каналдың таңдауы өте аз.

Резонансты каскадтың санына байланысты УПЧ таңдауын былай анықтаймыз:

Seупчобщ=n Sупч = 4 ,
мұнда, Sупч – УПЧ-ғы бірінші каскадтың таңдауы (3-6) дБ;

n = 1 резонансты УПЧ каскадының саны.

Берілген көршілес каналдың таңдауын қамтамассыз еткеннен кейін, жиілік түрлендіргіш
Seпч=Seск-(Sen+Seупчобщ) = 3.
мұнда, Seск = 29 берілген көршілес каналдың таңдауы, дБ;

Sen – преселектор таңдауы ((2.28) формуласы);

Seупчобщ – кең жолақты резонансты УПЧ-ң жалпы таңдауы.

2.4 кестесі бойынша Seпч таңдауына және өткізу жолағына Пф
Жинақталған таңдаулы ФСС фильтрін қолданған кезде фильтрдің α және
Мына формула бойынша коэффициенттің мәнін анықтаймыз:

α = 2df / Пф = 0,97
мұнда, α – коэффициент;

df- бұрмаланған жиіліктік стандарт (9кГц).

Пф ~П/(0.8 – 0.9) = 18521,6
Коэффициент β мына формуламен есептейміз:

β = 2fпр/(Qкон Пф) = 0,3
мұнда, β – коэффициент;

fпр – уақыт аралығындағы жиілік, кГц;

Qкон- контур фильтрдің конструитивтік беріктілігі, Qкон = 180

П ф – жұмыс істеу өткізу жолағы, кГц;

График бойынша сурет 1 Кфсс-ті анықтаймыз,ол үшін ФСС санын
пфсс=Sепч/Sе1= 0,6,
мұндағы,пфсс-ФСС сандары;

Sепч-таңдалмалы,(2.30)формуладан табылған.

Алынған мағынаны үлкен бүтін мағынаға дейін жеткізу қажет. пфсс
2.7 Радиоқабылдағыштың каскадтары бойынша жиілік және сызықты емес
Жиіліктің бұрмалануы ЖЖ(жоғары жиілік)-каскад қабылдағышта жолақ өткізгіштің жетіспеуінен болады,нәтижесінде
Кесте 2.5 Каскад қабылдауышының жиіліктік бұрмалануы

Толқын

диапазоны Жиіліктік бұрмалану,дБ

Преселектор Фильтр

УПЧ,

Мфпч Каскад

УПЧ,

Мупч

Кіріс

тізбегі

Мехц УРЧ,

Мурч

ДВ

СВ

КВ 3

2

0 2

1

0 3-4

3-4

3-4 2-3

2-3

2-3

Жиіліктік бұрмалануының қосындысы барлық каскад қабылдауышқа тең:

Мобщ=Мвхц+Мурч+Мпч+Мупч = 5 ,
мұндағы,Мобш-жиіліктік бұрмалануының барлық қабылдауышы,дБ;

Мвхц-жиіліктік бұрмалануының кіріс тізбегі,дБ;

Мурч-УРЧ жиіліктік бұрмалану,дБ;

Мпч-жиіліктік бұрмалануының фильтрлік жиіліктік құрауышы,дБ;

Жиіліктік бұрмалануының есептеуіштен кейін мына шартты тексереміз:

МобщМұндағы,Мзад-тапсырманың жиіліктік бұрмалануы.

Егер шарт орындалмаса,онда УЗЧда екі-үш тереңдікпен қарама-қарсы кері байланысты
Каскад қабылдағыштағы сызықты емес бұрмалануы сызықты емес сипаттамадағы транзистордан,диодтардан,микросхемалардан
Кг.общ= Кг.урч+Кг.пч+Кг.упч+Кг.детт = 3
мұндағы,Кгобш-барлық қабылдағыштың гармоник коэффициенті,%;

Кгурч-УРЧ гармоник коэффициенті,%;

Кгпч-жиілікті қайта құру гармоник коэффициенті,%;

Кгупч-УПЧ гармоник коэффициенті,%;

Кгдет-детектордың гармоник коэффициенті,%;

Кгузч-УЗЧ гармоник коэффициенті.

2.6 кестеден бөлек каскад қабылдауыштың гармоник коэффициентін алуға болады.

Кесте 2.6 Радиоқабылдауыш каскадтың гармоник коэффициенті

Каскадтың типі УРЧ

Кгурч ПЧ

Кгпч УПЧ

Кгупч Детектор

Кгдет УЗЧ

Кгузч

Кг,% 0,5-1 1-2 1-3 0,5-1 6-8

Шартты тексереміз:

Кгобш2.8.Күшейткіштің автоматтық реттелуінің есебі

Көп таралған радиохабарламала қабылдағыштарда күшейткіш автоматтық реттелудің режимдік(КАР) схемасын
Сызықты емес бұрмаланудың азаюы үшін,үлкен сигнал қайта жүктемеден болатын,КАР
Аз қуатты ВЧ-транзисторлары үшін күшейткіш коэффициенті 0,1ден 1мА-ге дейін
nH=B-Д = 34, дБ
мұнда, В, Д-тапсырмадан алынған КАР параметрі,дБ;

nH-КАР кернеулігінің өзгеруі,дБ.

УПЧ каскадының санын табу керек,КАР кернеулігіне жіберу керек:

nару=nH/201g n ≈ 2 ,
мұндағы, nару-УПЧ каскадының саны КАРды қамту бойынша;

n-транзистордың күшейту коэффициентінің өзгеруі (6-10 қолданамыз).

Алынған нәтиже бойынша үлкен бүтін санға дейін аламыз.Қорытынды есептеу
Сурет 3. РЧ-қабылдау жолының электрлік құрылымын схемасы

Қосымша

Радиостанциялардың жиілік диапазоны

Толқын диапазоны атауы Қарапайым диапазон Кеңейтілген диапазон

Жиілік , МГц

Минимальды максимальды Мин. Макс.

Ұзын толқын, ҰТ 0,1485 0,405 - -

Орта толқын, ОТ 0,5265 1,606,6 - -

Қысқа толқын, ҚТ 75м

49м

41м

31м

25м

23м

19м

16м

13м

11м 3,950

5,950

7,160

9,500

11,700

13,600

15,100

17,700

21,450

25,670

4,000

6,200

7,360

9,775

11,975

13,800

15,450

17,900

21,750

26,100

-

-

-

9,500

11,650

-

15,100

17,550

21,450

25,670 -

-

-

9,900

12,075

-

15,600

17,900

21,850

26,100

Детектор үшін диод параметрлері

Диод типі Цобр

В I пр

mA Fmax

MГц Rпр

Ом Rобр

К0м Сд

Пф

Д9В

Д2Е

Кд521Г 30

100

30 20

50

50 40

150

50 100

120

20 120

400

300 1-2

0,2

4

Қорытынды

Берілген курстық жұмыста, тапсырмаға сәйкес, аралық жиілік күшейткіштің электрлік
Негізгі параметрлері: қабылданатын жиілік диапазоны, қабылдағыштың сезімталдығы мен көршілес
Электрлік функциональдық схеманы құру барысында жеке блоктармен қатар жалпы
Электрлік функциональды схема негізінде радиоқабылдағыштың электрлік принципиалды схемасы құрылды.
Пайдалынылған әдебиеттер тізімі

Буга Н.Н., Фалько А.И. Радиоприёмные устройства: Учебник для вузов
Курстық жұмыстың орындалуына методикалық нұсқау

Справочник по учебному проектированию приемно-усилительных устройств / М.К. Белкин,
Калихман С.Г., Левин Я.М. Радиоприёмники на полупроводниковых приборах. Теория
Z1

A1

Z2

F1 F2

F3

Z3

Z4

A2

Z4

U2

Z6

G1

УДЖ

ФСС

УПЧ

пфсс=2

U1

АРУ

WA