Ауыл шаруашылық өндірісін орналастыруды модельдеу курстық жұмыс
Мазмұны - www.topreferat.com.kz
Кіріспе ................ 3
І бөлім. Ауыл шаруашылық өндірісін орналастыруды
модельдеу
Өнімдердің құнарлылығы, минералдық және
органикалық тыңайтқыштардың әсері ..... 5
Мал азықтандыру рациондарын құруды модельдеу ..... 7
Бастапқы мәліметтерді жинау және дайындау
әдістемесі ........... 10
ІІ бөлім. Компьютерде оптималды рациондар құру әдістері
2.1 Шаруашылықтағы рацион мен оптималды рационды салыстырып талдау ............. 12
2.2 Шаруашылықта пайдаланатын және есептеп шығарылған
рациондардың құрамы, азық өлшемі бойынша есептеу
әдістері ....,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,........... 17
Қорытынды ............... 21
Қосымша
Пайдаланылған әдебиеттер ........... 22
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 20 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Мазмұны
Кіріспе ................................................................................................ 3
І бөлім. Ауыл шаруашылық өндірісін орналастыруды
модельдеу
Өнімдердің құнарлылығы, минералдық және
органикалық тыңайтқыштардың әсері ..................................... 5
Мал азықтандыру рациондарын құруды модельдеу ............. 7
Бастапқы мәліметтерді жинау және дайындау
әдістемесі ................................................................................... 10
ІІ бөлім. Компьютерде оптималды рациондар құру әдістері
2.1 Шаруашылықтағы рацион мен оптималды рационды
2.2 Шаруашылықта пайдаланатын және есептеп шығарылған
рациондардың құрамы, азық өлшемі бойынша есептеу
әдістері ............,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,................................................... 17
Қорытынды ....................................................................................... 21
Қосымша
Пайдаланылған әдебиеттер ........................................................... 22
Кіріспе
Ауыл шаруашылық үрдістерін оптималды ұйымдастыруды жоспарлауда және басқаруда
Экономикалық-математикалық модельдеу негізінде комльютерді пайдаланып, оптималды азықтандыру рационын
Жеке азық түрлерінен және біртектес азықтар тобының рацион
Азықтардың азықтық құндылығы олардың қоректілігіне, яғни малдың тірілігіне
Ғылыми мекемелердің азық жөнінде жүргізген көптегеи зерттеулерінің негізінде
Курстық жобаның мақсаты: Ауыл шаруашылық өндірісін орналастыруды модельдеу,
Зерттеу міндеттері: Мал азықтандыру рациондарын құруды модельдеулердің ерекшеліктерін
Зерттеу объектісі: Ауыл шаруашылық өндірісін орналастыру модельдеулерін қолдану
Зерттеу пәні: Өндірістік және экономикалық процестерді модельдеу.
Зерттеу әдістері: Ғылыми әдістемелік оқулықтар, жаңа ақпараттық технологиялар,
Курстық жобаның құрылымы: Кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан, қосымша
І бөлім. Ауыл шаруашылық өндірісін орналастыруды модельдеу
1.1 Өнімдердің құнарлылығы, минералдық және органикалық тыңайтқыштардың әсері
Қарастырылып отырған есеп құрылымы бойынша күрделі есептердің біріне
Айталық, бір жер ауданы әр түрлі құнарлылықта, яғни
Енді есептің моделін тұрғызайық. Ол үшін тиісті белгілерді
X ij- i-ші жер бөлігінің j-ші дақыл
болмауға тиіс Х>0.
X ij- i-ші жер бөлігінің j-ші дақыл өндіруге
- барлық жер бөліктерінен алынатын j-ші дақылдың
Yj=
- өнімдердің әр алуан тауар түрлерінің ең
- тауарлар ассортименттерінің әр түрлер саны максималды
мұндағы і - әр түрлі жер бөліктерінін индексі,
j – дақылдар түрлерінің индексі, (у = 1.2
е – j-шы дақылдың өнімділігі;
а – і- ші жер бөлігінен
Жоғарыда құрылған модельді тек ауыл шаруашылық есептері үшін
Ауыл шаруашылық үрдістерін отималды ұйымдастыруды жоспарлауда және басқаруда
1.2 Мал азықтандыру рациондарын құруды модельдеу
Мал азығын оптималды пайдалануда құрылатын экономикалық-математикалық модель сызықтық
Мал азығын оптималды пайдалану оларға тиімді азықтандыру
Есептің математикалық моделін құру үшін төмендегідей шартты белгілер
і- қоректік заттар (элементтер) индексі (і = 1,2,3,
j- азық түрінің индексі (j = 1.2,3, ...,п);
к – бір тектес азықтар тобының индексі (к
Жиындар:
М – рациондағы қоректік заттар жиыны;
Мк - рациондағы азық топтарының ара қатынас жиыны;
N - азық түрлерінің жиыны.
Шартты белгілер:
Xj - ізделіп отырған айнымалы шама j-түрлі азықтың
Сj -j-түрлі азықтың бір өлшемінің бағасы;
а - j-түрлі қоректік заттың j-түрлі азықтағы
g - k-тобына жататын j-түрлі азықтың бір өлшеміндегі
bк тin, bк тах - k-топтағы азықтың рациондағы
Wi Wj -азықтардың арақатынастық коэффициенттері;
Еi- i- түрлі коректің заттың қарастырылып отырған
Вjmin Вimax-j- түрлі азықтың рациондағы минималды және максималды
Есептің мақсаты малдың түрін, жасың өнімділігін тірідей салмағын
Есептің математикалық моделі төмендегідей түрде жазылады:
L=
сонымен катар төмендегі шарттардың орындалуы қажет:
1. Қоректік заттардың рациондағы шамасы нормадан кем болмауы
2. Рациондагы азықтар тобының мөлшері зоотехникалық мал азықтандыру
3. Жекеленген азық түрінің үлесі қажетті шамада болуы
4. Жекеленген азық түрінің рациондағы мөлшері биологиялық талап
Экономика түрғысынан карағанда / - азьіқ мөлшері теріс
Оптималды рационды есептегенде шаруашылықтардың ерекшелігіне және басқа да
1.3 Бастапқы мәліметтерді жинау және дайындау әдістемесі
Экономикалық-математикалық модельдеу негізінде комльютерді пайдаланып, оптималды азықтандыру рационын
Малдардың құнарлы заттарға деген тәуліктік қажеттігін анық-
тайды. Малдың түріне және басқа да жағдайларға байланысты
Азықтандыру рационының құрамына енетін азық түрлері анықталады. Бұл
Ғылыми мекемелердің азық жөнінде жүргізген көптегеи зерттеулерінің негізінде
3. Әр малдың түрі мен топтарына жекелеген азық
(мәселен, рационда құрама азық мөлшері көбейсе, соған байланысты
Жоғарыдағы келтірілген мәліметтерге қосымша малдардың физиологиялық ерекшеліктеріне байланысты
Жеке азық түрлерінен және біртектес азықтар тобының рацион
4. Азықтың бір өлшемінің құнын немесе өзіндік құнын
ІІ бөлім. Компьютерде оптималды рациондар құру әдістері
2.1 Шаруашылықтағы рацион мен оптималды рационды салыстырып талдау
Қойылған есептің шарты бойынша орта салмағы 450 кг.
А1 - рациондағы жүгері дәні мөлшері;
А2- рациондағы бидай кебегі мөлшері;
А 3- рациондағы күнбағыс шроты мөлшері;
А4- рациондағы табиғи шабындық шөбі мөлшері;
А5- рациондағы түйежоңышқа шөбі мөлшері;
А6- рациондағы бидай сабаны мөлшері;
А7- рацмонцагы түйежоңышқа пішендемесі мөлшері;
А8 - рациондағы жүгері сүрлемі мөлшері;
А9- рациондағы азықтық қызылша мөлшері;
Зоотехникалық талап бойынша рационның құрылымындағы азық топтары
құрама жем -1-2 кг;
ірі азық - 10-15 кг;
шырынды азық - 15-30 кг.
Шаруашылықта бар азықтарға байланысты ірі азық тобында салмағы
1. Рационның азық өлшемі 8,30 нормадан кем болмауға
1.33x1 +0.65 x12 +0.97 x3 +0.44
2. Рациондағы алмасу энэргиясы 99,5 мөлшерден көм болмауға
тиісті:
12.20 x1 +8.85 x2 -10.60 x3
3. Рациондағы құрғақ зат қажетті 11,5 мөлшерінен кем
0.85 x1 +0.85 x2 +0.90 x3
4. Рациондағы шикі протеин 1215 нормадан кем болмауға
103.0 x1 +151.0 x2 +429.0 x3
5.Рациондағы қорытылатын протеин 790 нормадан кем болмауға тиісті:
73 x1 +97 x2 +388 x3
Осы секілді басқа да құнарлы заттар мен химиялық
6. Рациондағы концентраттар берілген мөлшерде болуы керек,
x1 + x2 + x3≤ 2
7.Рациондағы ірі азық тиісті мөлшерде болуы тиісті, кг
x4 + x5 + x6 +x7
x4 + x5 + x6 +x7≤
8.Рациондағы шырынды азық белгілі мөлшерде болуы тиісті, кг:
x8 +x9 ≥15
x8 + x9 ≤ 20
9.Ірі азықты шөптің үлесі 50 %-тен көп болуы
0,5 x4 +0,5 x5 +0,5 x6+0,5 x7
10.Ірі азықта сабанның үлесі берілген мөлшердөн (30 %)
0,7 x4+0,3 x5+0,3 x6+0,3 x7 ≤0
11. Шырынды азықтар тобында азықтық қызылша үлесі берілген
0,3 x7-0,7 x9≥0
Мақсат функциясы - арзан тәуліктік рацион құру, олай
Z= 4.43x1+0.7 x2+19.4 x3+1.94 x4+2.12 x5+0.18 x6+1.42 x7+1.32
Осы тұрғызылған модельдер арқылы арнайы матрицалық кесте
құрылады да белгілі нұсқау бойынша мәліметтер компьютерге
енгізіледі.
Азықтардың азықтық құндылығы олардың қоректілігіне, яғни малдың тірілігіне
Азықтардың қоректілік сапасының негізгі көрсеткіштеріне: азық өлшемі мен
Сауын сиыр бір бастың орта салмағы-450кг Қысқа маумыс.Күн
Оптималды рационның құрамы (бір басқа тәулігіне,кг)
Жүгері дәні
Бидай кебегі
Күнбағыс шроты
Табиғи шабындық шөбі
Түйежоңышқа шөбі
Бидай сабаны
Түйежоңышқа пішіндемесі
Жүгері сүрлемі
Азықтық қызылша
Барлығы 0,40
0,60
0,40
3,50
3,50
3,00
5,00
18,88
5,06
30,3
Рационда қоректі элементтердің түрлері жеткілікті мөлшерде болуы тиіс.
Есептің қорытындысын талдағанда жоғарыдағы келтірілген жағдайларды толық еске
Есеп соңғы уақытта барлық салада көп қолданылып жүрген
Азықтандыру рационын оптималдау 9 түрлі азық пен 22
Оптималды рационның құрамы (%) және мөлшері (кг)
Азық түрлері Кг %
Құрамы жем
Ірі азық
Шырынды азық
Барлығы 1,40
14,00
23,94
39,34 3,6
35,6(23,0)
60,8(73,4)
100,0
оптималды рационның құрамы (%) және азық топтарының рациондағы
2.2 Шаруашылықта пайдаланатын және есептеп шығарылған рациондардың
Азықтар тобы
Шаруашылықтағы рацион өлшемі %
Есептелінген азық рацион азық өлшемі
1.Құрамы жем
2.Ірі азық
3.Шырынды азық
Барлығы
2,94
5,54
3,60
11,99
24,5
45,5
30,0
-
1,31
4,96
4,38
10,63 12,3
46,6
41,1
-
Шаруашылықта пайдаланылатын және есептеп шығарылған рациондар
Азық түрлері Шаруашылықтағы рацион кг Есептелінген рацион кг
әдеттегіне қарағанда
Құрама жем
Жүгері дәні
Бидай кебегі
Күнбағыс шроты
б.Сабан
Пішендеме
Сүрлем
Азықтық қызылша
Барлығы
2,5
-
-
-
-5,0
-
10,0
15,0
5,0
37,5 -
0,40
0,60
0,40
7,00
2,00
5,00
18,86
5,08
39,34 -
100
100
100
140
100
50
125,7
101,6
2
Дербес компьютерде есептеп шығарған рацион құрамында шаруашылықта пайдаланатын
Рациондар құрамындағы азықтар топтарын азық өлшемімен салыстырғанда, есептеп
Рационда барлық дерлік қоректік элементтер талапты мөлшерде. Тек
Оптималды рационның экономикалық тиімділігі келтірілген. Осы кестеден
рационды енгізудің арқасында 1 ц өнім өндіругө жұмсалатын
1995 жылғы бағамен есептегенде оптималды рационда пайдалан-ғанда шаруашылықта
Ал егер оптималды рационды пайдаланғанда мал өнімділігінің де
Келтірілген мәліметтерден шаруашылықта бар азықтардың құрылымында қалайы, кобальт
Шаруашылықтағы және есептелген рациондар құрылымындағы қоректі және нәрлі
Қоректі және нәрлі элементтер-дің түрлері Норма бойынша қажеттілі-лі
Азық өлшемі, кг
Алмасу энергиясы, мдж
Құрғақ зат,кг
Шикі протиен,г
Қорытылатын протнйн,г
Шикі клечатка,г
Қант,г
Шикі май,г 8,30
99,50
11,50
1215,0
790,00
225,0
6226,5
232,50 11,99
141,25
15,17
2590,0
1750,0
3842,5
707,5
497,50 10,65
142,52
16,29
2238,0
1408,33
4693,75
622,50
536,37 +3,69
+41,75
+3,67
+1023
+906
+617,5
+85,0
+256,0
Кестедегі мәліметтерді салыстыру нәтижесінде мынадай жетістіктерді байқауға болады.
Қорытынды
Оптималды рационды пайдаланғанда мал өнімділігінің де артуын есептесе,
Келтірілген мәліметтерден шаруашылықта бар азықтардың құрылымында қалайы, кобальт
Рационда барлық дерлік қоректік элементтер талапты мөлшерде. Тек
Шаруашылықтағы рационда қолайлы, кобальт, йод нормадан кем.
Оптималды рационның экономикалық тиімділігі келтірілген. Осы кестеден
Дербес компьютерде есептеп шығарған рацион құрамында шаруашылықта пайдаланатын
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Аллен Р. Математическая экономика. Из-во иностр. Лит. 1963
Лященко И.Н. Линейное и нелинейное программирования/ И.Н.Лященко, Е.А.Карагодова,
Методические указания для выполнения курсового проекта по дисциплине
Смородинский С.С., Батин Н.зВ. Методы и алгоритмы для
Смородинский С.С., Батин Н.В. Методы и алгоритмы для
Смородинский С.С., Батин Н.В. Анализ и оптимизация систем
Дегтярев Ю.И. Исследование операций. - М.: Высшая
3
