Іс - әрекет түсінігі және адам іс-әрекетінің түрі курстық жұмыс
Мазмұны
І Кіріспе......................... 3
ІІ Негізгі бөлім.
1. Іс - әрекет түсінігі және адам іс-әрекетінің түрі
1.1 Іс-әрекет туралы жалпы түсінік................. 5
1.2 Адам іс-әрекетінің түрі мен дамуы............ 8
2. Баланың іс - әрекеті және психиканы дамытудың биологиялық шарттары
2.1 Баланың іс - әрекетінің психикалық дамуының биологиялық және әлеуметтік факторлары................
10
2.2 Психиканы дамытудың биологиялық шарттары.............. 20
Қорытынды................... 30
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 30 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Мазмұны
І Кіріспе......................... 3
ІІ Негізгі бөлім.
1. Іс - әрекет түсінігі және адам іс-әрекетінің түрі
1.1 Іс-әрекет туралы жалпы түсінік................. 5
1.2 Адам іс-әрекетінің түрі мен дамуы............ 8
2. Баланың іс - әрекеті және психиканы дамытудың
2.1 Баланың іс - әрекетінің психикалық дамуының биологиялық
10
2.2 Психиканы дамытудың биологиялық шарттары.............. 20
Қорытынды................... 30
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Зерттеу жұмысының өзектілігі: Адам әрекеттерінің барлығы бір мақсатқа, бір
Тақырыптың жаналығы: Мативтер өсу, өзін-өзі сақтау, организімін дамуымен байланысты.
Зерттеу мақсаты: Адамның іс-әрекетін функционалдық мотиві түрлі мәдени формадағы
Зерттеу міндеттері:
баланың іс-әрекетін бақылау;
баланың іс-әрекетін басқа балалармен салыстыру, талдау;
баланың іс-әрекетіне әсер ететін факторларды ашу.
Зерттеу нысаны: Іс-әрекет.
Зерттеу пәні: Адамның іс-әрекетін ерекшеліктері мен диагностикасы.
Зерттеу әдістері: Адамға қатысты іс-әрекеттерді және психологиялық теорияларды
Зерттеудің теориялық және практикалық мәні: Балаға теориялық жағынан
1. Іс - әрекет түсінігі және адам іс-әрекетінің
1.1 Іс-әрекет туралы жалпы түсінік
Іс әрекеттің органикалық мативі организімнің табиғи қажеттілігін қанағаттандыруға бағытталады.
Іс-әрекеттің функцияналдық мативі түрлі мәдени формадағы белсенділігі қанағаттандыруға арналады.
Іс-әрекеттің материалдық мативтері – тұрмыстық қажеттіліктерді атқаруға арналады. Тұрмыс
Іс әрекеттің әлеуметтік мативі – қоғамда белгілі бір ортаға
Іс -әрекеттің рухани мативі – адамның өзін-өзі білімін әрекеттендіруіне
Іс-әрекеттің мақсаты ол жүйесінің немесе нәтижесінің болуы. Іс-әрекет мақсаты
Заттық іс-әрекет дегеніміз – ол белгілі бір іске тікелей
Кез келген іс-әректтің құрылымы болады. Олардың құрылымына: Әрекет пен
Кез келген адам іс-әрекетінің ішкі және сыртқы компоненттері болады.
Ішкі компонент – іс әрекетті басқаруға қатысатын орталық жүйке
Сыртқы компонентке – іс-әрекетті тәжірбиелік орындауда болатын түрлі
Іс-әрекеттің ішкі және сыртқы компоненттері үнемі арақатынасы
Іс-әрекеттің дамуы мен қайта құрылуына байланысты сыртқы компонент, ішкі
Экстериоризация ішкі қайтадан сыртқыға айналады, саналы бақыланады, қысқа автоматтанған
Іс-әрекет бұл таным мен шығармашылыққа бағытталған адамның өзінің өмір
Адам іс-әрекет тұтынушылық сипаты үшін ғана емес, жемісін беретін
Адам іс-әрекеті өзге тіршілік иелерімен ерекшеленеді.Жануар белсенділігі жаратылыстық қажеттілікке
Адам іс-әрекеті күрделі қимыл қозғалыстық біліктілік пен дағдыға байланысты.
Адам іс-әрекетінің басқа тіршілік иелері мен айырмашылығын белгілеп көрейік.
Адам іс-әрекеті жемісті шығармашылықты, жасампаздыққа ие.
Ал жануарлар белсенділігі тұтынукшылық негізде болады.
Адам іс-әрекеті заттық материалдық, рухани мәдениетпен
Бұларды өз дамуы үшін пайдаланады. Ал жануарлар өз биалогиялық
Адам іс-әрекеті адамның өзін өмір жағдайын қажеттілігі мен қабілеттілігін
Адам іс-әрекеті түрлі форма мен оның әр түрлі құралдар
Адамға заттың іс-әрекеті туа берілмейді. Ол тәлім тәрбие қалыптасуы
Қиял творчества жалғыз ақындарға тән емес, ғылымның мәдениеттің барлық
Шабыт – адамның барлық қабілеттіктерінің жіберлі түрде әрекет етуінен
Дағдылану еңбектің түрлі салаларында өте үлкен орын алады. Адам
Дағдылардың педагогикалық процесте алатын орны ерекше. Егер оқушы
оқу процестерінде оқуға , озуға, есеп шығаруға т.б. машыұқтанбкаса
1.2 Адам іс-әрекетінің түрі мен дамуы.
Адам іс-әрекет үш түрлі параметрлерде: Қажеттілік күші, саны мен
Іс-әрекет бұл қажеттілікке байланысты болады. Ал оның қажеттілік күші
Саны – туындап отырған әр түрлі қажеттіліктердің уақыт өткен
Іс-әрекет түрлеріне: қатынас, ойын, оқу, еңбек, жатады.
Қатынас – адам дамуы, оның жеке дамуы процесінде туындайтын
Қатынас іс-әрекет түрі ретінде қарастырылады, ол адамдардың өзара мәлімет
Онда ұстанатын мақсат: Өзара түсінісу іскерлік ,жеке қатынасты достықты
Адам бір-бірі мен тілдік және тілдік емесмәліметтер мен алмасады.
Адамның іс-әрекетінің даму жүйесін сөз еткенде, біз оның мына
Адам іс-әрекетінің филогенетикалық даму жүйесі .
Адам түрлі іс -әрекеттер процестер араласа отырып өзінің онтогенезде
Іс-әрекет түрлерінің өзгеруі және ішінара өз ішінде алмасу .
Іс-әрекет диференциялциясы. Бір іс-әрекеттің әлсіреуінен өзге жекелеген дербес
Психиканың негігі үш қызметі: Айналадағы қоршаған әлемнің бейнелеуімен әсер
Психологияның жаратылыстану пәндерімен байланысты: Биалогиялық ғылымдар- физалогия, адам анатомиясы,
Психология ғылымында жаратылыстану негізінің ролі: мыналарды қамтамассыз етеді.Жаратылыстану пәндері
Психологияның ерекшелігі – адамзатқа белгілі ең күрделі құбылыстарды қарастырады,
2. Баланың іс - әрекеті және психиканы дамытудың биологиялық
2.1 Баланың іс - әрекетінің психикалық дамуының биологиялық
Баланың психикалық дамуы жас ішінде бала қимылқозғалыстарының дамуы
Жармасу әрекетінің калыптасуымен қатар заттармен сілкілеу, тақылдату, лақтыру т.
Баланың психикалық белсенділігінің сипаты өзгереді. Әдейі іс-әрекет жасау тенденциясы
Балалық шақтың соңына қарай балалар үлкендердің көптеген іс-әрекеттерін қайталай
Ерте сәбилік шақтың аса маңызды жетістіктері (бір жастан үш
Үш жасар бала өзін-өзі күтуге қабілетті, айналасындағы адамдармен өзара
Бір жастан үш жаска дейінғі балаңың психикасының дамуы бірнеше
Баланың психикалық дамуына тік жүруді үйрену едәуір ықпал жасайды.
Қозғалып жүруге қабылеттілігінің (дене қимылының табысы бола отырып) псыхологиялық
Баланың психикалық дамуына заттық әрекеттердің дамуы едәуір дәрежеде әсер
Заттың бекітілген мазмұны балаға өзінен-өзі берілмейді. Ол шкафтың есігін
Ерте- сәбилік шақтың соңына қарай (үш жасқа карай) іс-
Заттық іс-әрекеттен алынып, жииақталған әсерлер баланың тілін дамытудың негізі
Үлкендермен бірлескен іс-әрекет үстінде бала ерте сәбилік шақта-ақ айтылған
Ерте сәбилік шақтағы баланың ақыл-ойының дамуы. Ерте сәбилік шақтың
Адам мен жануарлардың психикасы үздіксіз даму күйінде болады. Алайда
Адамның жоғары формалардағы психикалық іс-әрекеті жанама сипатта болады. Адамдар
Адамзат тарихында іс-әрекетті жүзеге асыру құралдары ғана дамып коймай,
Мектеп жасына дейінгі бала дамуынында әлеуметтік ситуация ерекшеліктері оған
Мектеп жасына дейінгі баланың іс-әрекетінің негізгі түрлері.
Айтылып өтілгендей, мектепке дейінгі шақта жетекші іс-әрекет ойын болып
Балалардың ересек адамдармен бірлесіп өмір» сүруге ұмтылуы бірлескен еңбек
Сонымен, егер ойынның сюжеті балаға үлкендердің іс-әрекетімен және өзара
Мектепке дейінгі шақта, балалардың құрбыларымен өзара іс-әрекет процесінде дамып
Құрбыларымен бірлесіп іс-әрекет жасау жағдайында баланың басқаларға өзін таныту
Ойын үстінде бала шынайы затты ойыншықпен немесе кездейсоқ нәрсемен
Сонымен, ойын бұл кезеңде өзінің мәнісі жағынан символикалық болады.
Ойын іс-әрекеті ырықты зейін мен ырықты естің дамуына көмектеседі.
2.2 Психиканы дамытудың биологиялық шарттары.
Адамның психикалық іс-әрекеті — өте күрделі құрылым. Оның ерекшеліктері
Айтып өткеніміздей, адам психикасы дамуының негізгі ерекшеліктерін биологиялық заңдармен,
Бұлай болған жағдайда дамудың биологиялық шарттарының, түқым қуалаушылықтың, бала
Адамның өмірде қалыптасатын күрделі психикалық іс-әрекеті (ойлау, сөйлеу) мен
Ми қызметінің тұқым қуалай берілетін ерекшеліктерінің бірі — жоғары
Сөйтіп, физиологиялық, қарапайым, тұқым қуалай берілетін функциялар психикалық даму
Адамның психикалық дамуының әлеуметтік сабақтастығын түсіну, даму процесін тек
Оқыту мазмұиы және психикалық даму. Балалардың дамуының оқыту процесіндегі
Көптеген зерттеулерде (Л. А. Венгер, П. Я. Галъперин, Д,
Пиаженің есебі бойынша 11 —12 жаска қарай ғана дамиды
Ғылымның белгілі бір пәніне сай келетін білімдер айрықша міндеттері,
Сөйтіп, оқытуда балалар белгілі бір есептерді жәие оларды шығарудың
Сонымен, оқыту мазмұны, балалар игеретін білім мен іс-әрекет тәсілдерінің
Тәсілдер мен білімді қолданудың психологиялық механизмдерінің дамуы. Іс-әрекеттій, жалпы
Психиканың пайда болуы, яғни генезисі және оның дамуы туралы
Атылған проблема бойынша ғылымда бірнеше теориялық бағыт қалыптасқан. Ең
Бұл өте күрделі ақуызды молекулалар, каоцерваттар пайдалы коректер мен
Каоцерваттардың индиферент (қатысы жоқ) әсерлерді елемей, зат алмасу процесіне
Тіршілікке маңызды әсерлерге болған тітіркену процестері, тітіркенудің жоғары маманданған
Мұндай өмір сүрудің енжар (пассив) формасынан тіршілік эволюциясының келесі
Тіршілікке қажет әсерлер туралы хабар (сигаалдар) тиісті мүшеге түсуімен
Алғашқы кезде мұндай
Жоғарыда баявдалған тітіркену, сезу процестері біржасушалылар өмірін қамтамасыз
Көпжасушалылар дөрежесіне өту - тіршілік жағдайын күрделендіріп жіберді:
Мұндай жүйке көрінісін, мысалы, медуза, актини жөне
Құрылықтағы тіршілікке өту өмір жағдайларының едәуір күрделенуін туындатты.
Жануарлардың тума (инстинкттік) әрекет-қылығын
Жүйке жүйесі эволюциясының келесі кезеңін анық (белгілі нүктелерге топтасқан)
Енді қарапайым омыртқасыздардың (қүрт) өздерінде-ақ, өткен кезеңмен салыст
Қорытынды
Адам психологиясының сипаттамасын беру үшін оның іс--әрекетінің басты басты
Іс-әрекеттің материалдық мативтері – тұрмыстық қажеттіліктерді атқаруға арналады. Тұрмыс
Іс әрекеттің әлеуметтік мативі – қоғамда белгілі бір ортаға
Іс -әрекеттің рухани мативі – адамның өзін-өзі білімін әрекеттендіруіне
Баланың психикалық дамуы жас ішінде бала қимылқозғалыстарының дамуы
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
1. Мухина В.С. Мектеп жасына балалардың психологиясы . Алматы,
2. Петровскийдің редакциялығымен « Педагокикалық және жас ерекшеліктер психологиясы».
3. Жарықбаев Қ. Қазақ психологиясының тарихы. Алматы, 1986 ж,
4. Вогословский В. Жалпы психология. Алматы. 1980 ж.
5. Бейсенова Ж. Жоғары сынып оқушыларының кәсіби өзіндік анықтамасы.
6.Жас өсперемдер психологиясы.-Ұлағат,1997.
7.Мектепке дейінгі бала анотомиясы.-Алматы,2001
8. Жарықбаев Қ. «Жантану», Алматы 1996 жыл.
9. Сәбет Бап-Баба «Жантану негіздері», Алматы 2003жыл.
10. Тәжібаев Т. «Жалпы психология», Алматы 1993жыл.
11. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Педагогика
13. Алдамұратов, Рақымбетов, Іргебаева, Нығметов «Жалпы психология», Алматы-1996жыл.
3
