Глобализация және ұлттық қауіпсіздік курстық жұмыс
Жоспар - www.topreferat.com.kz
Кіріспе 3
1-тарау. Глобализация: мәні мен бастаулары 6
1.1 Глобализация ұғымы және оның қазіргі заман теориялары 6
1.2 Глобализацияның негізгі қасиеттері, оң және теріс әсерлері 14
2-тарау. Ұлттық қауіпсіздік немесе Қазақстанның мемлекеттік тұтастығы 16
2.1 "Қауіпсіздік" ұғымы 16
2.2 Қауіпсiздік мәселесі: Қазақстан ұлттық қауіпсіздік факторлары 19
Қорытынды 26
Қолданылған әдебиеттер тізімі 27
2
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: - бет
Пәні: Саясаттану
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
ЖОСПАР
Кіріспе 3
1-тарау. Глобализация: мәні мен бастаулары 6
1.1 Глобализация ұғымы және оның қазіргі заман теориялары
1.2 Глобализацияның негізгі қасиеттері, оң және теріс әсерлері
2-тарау. Ұлттық қауіпсіздік немесе Қазақстанның мемлекеттік тұтастығы 16
2.1 "Қауіпсіздік" ұғымы 16
2.2 Қауіпсiздік мәселесі: Қазақстан ұлттық қауіпсіздік факторлары 19
Қорытынды 26
Қолданылған әдебиеттер тізімі 27
Кіріспе
Глобализация мәселесі күрделі де жан-жақты талдауды қажет ететін
Тақырыптың өзектілігі
Глобализацияның елеулі қасиеттерінің бірі адамзат өмірінің барлық салаларына
Әсіресе осы тұрғыдан глобализацияның ұлттық қауіпсіздікке әсері жөнінде
Сонымен қатар глобализация кезеңінде ұлттық қауіпсіздік мәселесі жаңа
Глобализация тамырымен ғасырлардың немесе тарихтың тереңіне кетеді, дегенмен
Глобализацияда конфликтінің күшті ұшқындары болады. Бұл жерде, мысалы,
Жұмыстың мақсаты мен міндеттері
Бұл жұмыстың негізгі мақсаты глобализация процесінің ұлттық қауіпсіздікке
Бұл мақсатқа қол жеткізу үшін өзара байланысты бірнеше
Қарама-қайшылығы мол глобализация құбылысының ұғымын айқындау, негізгі теорияларын
Ұлттық қауіпсіздік ұғымын қазіргі глобализация процестері арқылы анықтау;
Қазіргі замандағы мемлекеттердің ұлттық қауіпсізідігін қамтамасыз етудегі негізгі
Глобализацияның біздің ұлттық қауіпсіздігімізге әсер етуін зерттеу;
Біздің мемлекетіміздің ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жолындағы іс-шараларын
Зерттеу объекті
Зерттеу объектісіне глобализация процесіне ұлттық қауіпсіздіктің қатынасы жатады,
Зерттеу пәні глобализация процесі мен қазіргі кезеңдегі ғаламдық
Зерттеу тәсілдері
Зерттеу барысында үш түрлі тәсілдер тобы қолданылды. Бірінші
- тарихи тәсіл «глобализация» және «ұлттық қауіпсіздік» анықтамаларының
- институтционалды талдаудың элементтері ұлттық қауіпсіздікті қарастыруда маңызды
Екінші топ тәсілдеріне – жалпылогикалық тәсілдер – зерттеліп
Үшінші топ тәсілдеріне – эмпирикалық зерттеу тәсілдері –
Тақырыптың зерттелу дәрежесі
Бұл жұмыстың тақырыбы бірнеше ғылымдардың түйісуінде жатқаны айқын,
Тарихнама
Бұл тақырып бойынша тарихнаманы екіге бөлуге болады: глобализация
Глобализация жөнінде осыдан жарты ғасыр бұрын жаза бастады.
Ресей зерттеушілерінің арасынан «Глобализация: процесс и осмысление» атты
Қазақстандық авторлар қатарында біздің Елбасымыз Н.Ә. Назарбаевты, И.Н.
Курстық жұмыс құрылымы
Курстық жұмыс кіріспеден, негізгі бөлімге кіретін екі тараудан,
1-тарау. Глобализация: мәні мен бастаулары
1.1 Глобализация ұғымы және оның қазіргі заман теориялары
Соңғы екі-үш онжылдықта біздер әлемдегі процестердің жаңа сатыға
Глобализация теориясын бейнелеу мен сараптамастан бұрын, “глобализация” термині
Глобализацияны феномен және ұғым ретінде қарастыру тағы басқа
Халықаралық социологтар Ассоциациясының президенті А.Мартинеллидің пайымдауынша, глобализация
Жалпы, глобализация туралы дискуссияларды төрт дискурсқа шоғырландыруға
Аймақтың немесе өркениеттік дискурсқа, глобализацияға басты көңіл
Қазақстан ғылымы үшін глобализация теориясының өзектілігі неде? Ең
Рональд Робертсонның мәденицентрлік теориясы
Глобализацияның ең танымал теорияларының бірі Рональд Робертсонның (АҚШ)
Робертсон қазіргі заман әлемі глобализацияның келесі стадияларын көрсетеді:
Барлық қазіргі замандық институттар әмбебаптылық жағына қарай өзгереді:
Эммануил Валлерстайнның әлем-жүйе теориясы
Әлем жүйелік анализ теориясын талдауды әлем жүйелік анализдің
Әлем-жүйелік перспектива, “ұлттық мемлекет” уақытта “дамитын”, “салыстырмалы түрде
Ұзаққа созылғандық - әлемдік жүйенің, басы, жалғасы, соңы
Қазіргі замандық әлем-жүйе бүкіл жер шарын алып жатыр
Глобализация процесі модернизациямен бір мезгілде жүреді. Оған мемлекеттер
Жаһандалуға планетада бар барлық индивидуалды байланыстардың жүйелі өзара
Кеңістік тарылып, уақыттық айырмашылықтар азайды. Ғаламдық өзгерістерге кеңістіктің
Планетаны мекендеушілер әлемде деген біртұтас “рефлексивті” бағдарын өңдеді.
Әмбебаптылық пен саяси бейтараптық енді ескірді.
Тәуекел мен сенім ғаламдық деңгейде кеңейді
Глобализация - әлеуметтік өмірдің, әлеуметтік жүйенің прогрессивті
Валлерстайн үшін әлем-жүйе, ең алдымен, экономикалық жүйе екендігіне
Көріп отырғанымыздай, мысалы, Валлерстайн глобализацияны негізінен экономикалық
Мануэль Кастельс: ақпаратты экономика және глобализация процесі
Мануэль Кастельс - қазіргі заман әлеміндегі ең беделді
Соңғы жиырма жылда бір мезгілде қалыптасқан экономиканы Кастельс
Кастельстің ғаламдық экономика туралы көзқарастары ерекше қызығушылық
Кастельстің глобализация процесін сынауындағы тағы бір рационалды
Саяси стратегия инструменты ретінде экономикалық бәсекелестікті белсенді түрде
Жаһандық экономиканы Кастельс басты үш аймаққа бөледі: Солтүстік
Аталған факторлар, бірге әрекет ете отырып, жаңа ғаламдық
Кастельстің пікірінше, Ресей экономикасы, басқа да кеңес республикаларының
Ресейдегі шетел капиталы, ресей экономикасына мүмкіндігінше аз кірісіп,
Ресейдің ғаламдық экономикамен байланысын қоса, оның нарықтық экономикаға
Қорытындысында М. Кастельс ақпараттық/ғаламдық экономика туралы келесідей резюмесін
Бұл айқын архитектура шеңберінде, ғаламдық экономикаға өзгермелі геометрия
Қазіргі заман әлемі – бұл көп жағынан келгенде
Локальды және ғаламдастырылған қоғамдар тұрғысынан келгенде
Интернационализация дәуірінде, ғаламдық қауымдастықтар, элитарлық, социокәсіби топтардан тұрды.
Ақыры, тағы да бір маңызды тақырып - ғаламдық
Әлемдік құрылыстың қазіргі замандық маңызды жүйе құраушы сипаттамасы
Сонымен бірге глобализация факторларын нақты бір формада орнықтыру
Э.Гидденс, Р.Робертсон, М.Кастельс глобализацияның қазіргі замандық социологиялық концепцияларын
Ғаламдық сатыға өту барысындағы өзгерулердің кешенділігі мен тұтас
Ғаламдық құндылықтар жергілікті немесе локальды құндылықтарға қатынаста басым
Глобализация – көпөлшемді процесс: ол өз орбитасына әртүрлі
1.2 Глобализацияның негізгі қасиеттері, оң және теріс әсерлері
Глобализация деп Батыста көбінесе бір елдің екінші елге
Көптеген бастытық емес елдер өз бақытсыздығының басты кесір
Глобализацияның негізгі мәселелерінің бірі мұндай «ашық» әлем кезеңіне
Әлемнің мұндай образы глобализация процесіне ушыға түскен проблемалардың
2001 жылдың 11 қыркүйегіндегі АҚШ-қа террористік шабуыл терроризм
Глобализация Қазақстан Респуликасына біршама мүмкіндіктер беретіні де белгілі.
Сонымен қатар дамып келе жатқан елдер қатарына кіретін
Бірінші. Тар шикізаттық бағытта дамуымыз бірқатар шетел мемлекеттері
Екінші. Ұлттық мәдениеттің глобализация дәуірінде мәңгүрттене түсуі, өйткені
Үшінші. Глобализацияда мемлекет ролі төмендеп, халықаралық құрылымдардың ТҰК-дың
Төртінші. Глобализация біздің елдің азаматтық потенциалының сапасына да
Бесінші. ТҰК-мен бәсекелестікке ұлттық бизнесіміздің төтеп бере
Алтыншы. Сыртқы күштердің ішкі саяси жағдайға әсерінің өсуі,
Енді, міне төл байрағымызды желбіретіп, еңсемізді көтерген
Глобализация процесіне қарсы бас көтеруші антиглобалистер пайда болды.
Сонымен глобализация барлық елдер мен халықтар үшін жалпы
2-тарау. Ұлттық қауіпсіздік немесе Қазақстанның мемлекеттік тұтастығы
2.1 "Қауіпсіздік" ұғымы
"Қауіпсіздік" ұғымының шығу төркіні адам, қоғам өмірінде олармен
Дегенмен бүл саладағы екінші қарсы ұғымды "қауіпсіздікті" тудырады.
Бүгінгі таңда адамзат үшін өте зардапты алуан түрлі
Қазақстан тәуелсіздік алғаннан бері біздің бұқаралық ақпарат құралдары
Глобализация жағдайында еліміздің экономикалық қауіпсіздігі, ел экономикасының ресурстық-энергетикалық
Бұл ел басшысының қазіргі құбылмалы әлемде өзінің қуатты
Кез келген мемлекет үшін сыртқы қауіпсіздікті қамтамасыз ету
20 ғасырдың аяғында болған жаһандық геосаяси өзгерістер тек
Бұларда ТМД елдерінің өзара ынтымақтастығы, Шанхай ынтымақтастық ұйымы
Қазір Халықаралық Лаңкестік (Әдебиеттерде, террорлық - лаңкестік деп
2.2 Қауіпсiздік мәселесі: Қазақстан ұлттық қауіпсіздік факторлары.
Қазақстанның ұлттық мүдделері деп – қазақстандық әлеуметтік -
Өзінің ұлттық мүдделерін, ұлттық құндылықтар мен өмір салттарын
Мұндай факторлар қатарына мына төменде келтірілген алтауының орындары
І.Географиялық фактор.
Қазақстан Азия мен Еуропа ортасында және екеуі ядролық
Орталық бақылаудан шыққан дамымаған инфроқұрылымдар аясындағы қатынас ұлан
Бай минералды - шикізат кен орны бар болуына
ІІ. Саяси факторлар.
Мемлекеттің геосаяси жағдайы оның мемлекеттік ішкі саяси құрылымындарына
Мемлекеттік шекараның үлкен мөлшері Ресеймен (6032 км) және
Облыс әкімдерінің бәрін президент сайлағанымен және оған адалдық
Қазақстан өз тәуелсіздігін алғалы бері сыртқы саяси қызметіне
ІІІ. Экономикалық фактор.
Бұған халықтың өмір сүру деңгейі, өнеркәсіптегі, ауыл шаруашылығындағы,
Өнеркәсіп секторының жағдайына келсек, мұнда болып жатқан құбылыстарға
Осы кәсіпорындардың кейбіреуінде өндірістік және әлеуметтік жағдай біршама
Республиканың бай және біршама арзан табиғи ресурстары оның
Ауыл шаруашылығындағы жағдай ауыл шаруашылық өнімнің негізгі түрлерінің
Өсімдік шаруашылығындығы келеңсіздіктер Қазақстанның жетекші саласы болған мал
Ресми мәліметтер бойынша, қаржы жүйесінде жағдай жақсаруда. Қор
Қазақстанның дүниежүзілік сауда байланыс жүйесіне кіру мәселесіне келетін
ІV. Әскери фактор.
Бұл мемлекеттің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін ең маңызды факторы
Қазақстан Қаруылы Күштері ең ірі және әскери қабілетті
Қазақстан Қарулы Күштерінің өзара әрекеті, әскери қабілеттілігі және
Қазақстан армиясындағы қазіргі жағдай оның 90-жылдардағы жалпы әлеуметтік-экономиклық
Айранша ұйып тұрып, сабынша бұзыла кететін саясаттың құмар
Шынында да, Қарулы Күштеріміз жыл өткен сайын жаңару
V- Әлеуметтік фактор.
Қазақстан территориясы көлемінің өте үлкендігі, көпұлттылығы жағынан ТМД-ға
Қазіргі кезде Қазақстанда этностың саны жағынан көп болып
Қазақстан тұрғындарының жаппай қоныс аударуының шырқау шегі 1994-95
Тұрғындардың саны ұдайы өсуі үшін әр - бір
Осындай тенденцияның берік орын алу қаупі қазіргі денсаулық
Соңғы жылдары емдеу орындарының саны тоқтаусыз азаюда және
Осыған байланысты Қазақстанның басты міндеті - интеллектуалды ресурстарын
VІ- Ақпараттық қауіпсіздік факторы.
Қазақстанның ақпараттық қауіпсіздігі жоғарыда айтылған факторлардың барлығынанда маңызды.
Сонымен, Қазақстан ұлттық қауіпсіздік факторларына сараптама жасай келе,
Қазақстанның қауіпсіздігінің негізгі мақсаттарын айқындау бүгінгі күндегі саясатшылардың,
Қорытынды
Ал глобализация қарсаңындағы мұндай жағдайдың ел экономикасының дамуына,
- екіншіден, глобализацияның экономикалық астары да Қазақстан үшін
- үшіншіден, қазіргі кезеңнің басты ерекшелігі, Батыстың жас
Бір сөзбен айтқанда, бүгінгі глобализация негізіне ұлт менталитетінің
Біз аса қайғылы қауіп-қатерлерді болдырмай ұлттық қауіпсіздігімізді қамтамасыз
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Монографиялар:
Байдельдинов Л. А. Казахстан как политическая реальность. -
Бек У. Что такое глобализация? / Пер. в
Ващекин Н. И., Мунтян М. А., Урсул А.
Кастельс М. Информационная эпоха: экономика, общество и культура.
Кусман-улы А., Аманбаев А. Ж. Суверенитет Казахстана в
Моджорян Л. А. Субъекты международного права. - М.:
Левин И. Д. Суверенитет. - М.: Юриздат,
Лукашук И. И. Глобализация, государство, право. ХХI век.
Назарбаев Н. А. В потоке истории. - А.:
Назарбаев Н. А. Идейная консолидация общества – как
Назарбаев Н. А. Критическое десятилетие. - А.: Атамура,
Назарбаев Н. А. Пять лет независимости. - А.:
Назарбаев Н. А. Стратегия становления и развития
Нурпеисов Д. Суверенный Казахстан (Вопросы государственной власти и
Руссо Ж. Ж. Трактаты. - М., 1969. -
Сорос Д. Открытое общество. Реформируя глобальный капитализм. Пер.
Тасмагамбетов И. Н. Социально-политическое обновление Казахстана? Тенденции и
Уткин А. И. Глобализация: процесс и осмысление. -
Ушаков Н.А. Суверенитет в современном международном праве. -
Мақалалар:
Есентугелов А. Стратегия безопасного экономического развития Казахстана в
Лигновская В. И. Реформирование власти в дихотомии национальное
Лигновская В. И. Суверенитет и проблемы глобализации. В
Лұқпанов А.И. Егемен Қазақстан және қауіпсіздік мәселесі, Алматы,
Трофимов К. Проблемы экономической безопасности в условиях глобализации.
Ашимбаев М. С., Идрисов А. А. Глобализация: сущность
Кадыржанов Р. Глобализация и национальная безопасность Казахстана. //
Клепацкий А. Глобализация и национальные интересы.
// Международная жизнь, 2001, №3. - С. 87-95.
Машан. М. С. Влияние глобализации и периферизации на
Музапарова Л. М. Казахстан: плюсы и минусы глобализации
Назарбаев Н. А. Безопасность и сотрудничество – глобальные
Назарбаев Н. А. Концепция внешней политики требует адаптации
Соловьев А. В., Иватова Л. М. Принципы исследований
Сорос Д. Будущее капиталистической системы зависит от упрочения
Тасмагамбетова Д. Глобализация – новые горизонты, вызовы и
Токаев К. К. Казахстан в меняющемся мире. //
Шаймаков Г. Н. Национальные интересы РК в условиях
Сорос Д. Будущее капиталистической системы зависит от упрочения
Кастельс М. Информационная эпоха: экономика, общество и культура.
Кастельс М. Информационная эпоха: экономика, общество и культура.
Назарбаев Н. А. Критическое десятилетие. - А.: Атамура,
Лұқпанов А.И. Егемен Қазақстан және қауіпсіздік мәселесі, Алматы,
Н. Назарбаев Бәсекеге қабiлеттi Қазақстан үшiн, Бәсекеге қабiлеттi
2
