Атқарушы биліктің орталық органдары курстық жұмыс
Жоспар - www.topreferat.com.kz
КІРІСПЕ 2
1-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК БИЛІКТІҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ ТАБИҒАТЫ 4
1. 1 БИЛІК ЖАЛПЫ ӘЛЕУМЕТТІК КАТЕГОРИЯ 4
1.2. МЕМЛЕКЕТТІК БИЛІКТІҢ ТҮСІНІГІ 8
1.3 МЕМЛЕКЕТТІК БИЛІКТІ БӨЛУ ТЕОРИЯСЫ 10
2-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК БИЛІКТІҢ АТҚАРУШЫ ОРГАНДАРЫ 16
2.1 ҮКІМЕТ 17
2.2. ОРТАЛЫҚ АТҚАРУШЫ ОРГАНДАР 19
2.3 ЖЕРГІЛІКТІ АТҚАРУШЫ ОРГАНДАР 20
Қорытынды 22
Пайдаланған Әдебиеттер 25
27
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: - бет
Пәні: Құқық
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Жоспар
КІРІСПЕ 2
1-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК БИЛІКТІҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ ТАБИҒАТЫ 4
1. 1 БИЛІК ЖАЛПЫ ӘЛЕУМЕТТІК КАТЕГОРИЯ 4
1.2. МЕМЛЕКЕТТІК БИЛІКТІҢ ТҮСІНІГІ 8
1.3 МЕМЛЕКЕТТІК БИЛІКТІ БӨЛУ ТЕОРИЯСЫ 10
2-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК БИЛІКТІҢ АТҚАРУШЫ ОРГАНДАРЫ 16
2.1 ҮКІМЕТ 17
2.2. ОРТАЛЫҚ АТҚАРУШЫ ОРГАНДАР 19
2.3 ЖЕРГІЛІКТІ АТҚАРУШЫ ОРГАНДАР 20
Қорытынды 22
Пайдаланған Әдебиеттер 25
КІРІСПЕ
Атқарушы биліктің орталық органдарының тамыр тартқан тереңі мен
Атқарушы биліктің орталық органдары Қазақстан әкімшілік құқық пәні
Біз бұл еңбегімізде атқарушы билік органдарының түсінігін, түрлерін
Біз осы еңбекті жазарда алдымызға еңселі мақсат қойдық.
Қазақстан Республикасындағы атқарушы билік органдары туралы бір ауыз
Мемлекеттік атқарушы билік органы бұл – күрделі тақырып.
Өскен, өркендеген елдерде атқарушы билік органдары сияқты даңғыл
Біздің бұл еңбегіміз «Атқарушы биліктің орталық органдары» деген
Жалпы, еңбегіміз мемлекеттік атқарушы билік органдарын толық қамтыды.
Жұмыс барысында мемлекеттік атқарушы биліктің бүгінгі көрінісі туралы
1-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК БИЛІКТІҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ ТАБИҒАТЫ
1. 1 БИЛІК ЖАЛПЫ ӘЛЕУМЕТТІК КАТЕГОРИЯ
Мемлекеттік билік органдарын толыққанды талқылау үшін алдымен билікті
Билік болып қоғамда белгілі бір субъектінің (жеке тұлғаның,
Адамзат баласы өмір сүріп отырған қоғамда биліктің көптеген
Осы аталған саяси билік негізгі заңдық мағынада мемлекеттік
К. Маркс «мемлекеттік билікті жүзеге асыратын мемлекет пен
Сонымен қатар Ф.Энгельс «саяси (мемлекеттік) билік ерекше жариялылыққа
Биліктің маңызды белгісінің бірі – күш. Себебі, әр
Билік күші физикалық күш, қару-жарық күші (дубина, қару,
Өз бойыңа арыстан мен түлкінің мінезін қалыптастыр. Арыстан-айбатты,
Иә, әр ғасырлардың, әр қоғамдық құрылыстардың өзіндік билік
Жоғарыда атап өткен «Тақсыр» атты кітапшада, бұған керісінше,
Шығыс филасофтарының көне жазбаларында билік иелерін үш топқа
Біріншісі – кұдайдың өзі туа бітті ақыл
Екіншісі - өзгенің істегенін көріп, әрекет жасайтындар. Бұлар
Үшіншісі - өзі білмейтін және өзгеден тәлім алмайтындар.
Наршахи деген ақылман: «Халқың, қара нан жесе, сен
Біздің пікірімізше, қоғам рахаты тек мемлекет басшысына тәуелді.
Алды-артыңды болжаудан қалдырады. Осының салдарынан халқыңды ұмытасың.
Афина патшасы Амасиске ғұлама Солон: «Менің пікірімше үкімет
Олай болса, билік тізгінін ұстаған ақылмандардың кемеңгерлігі -
«Әр адам өз ісін адалдықпен атқара білсін. Билеуші
Конфуцийдің қағидаларын Қытай көсемдері әлі күнге басшылыққа алып
Жалпы, билік иесі болу бақытына алуан салалы қызметтің,
Еліміздегі мемлекеттік атқарушы билік органдарының алшаң басуы -
«Бақ пен сордың арасы - бір-ақ қадам» депті
Жалпы тілмен айтсақ билік - айбалтаның басы да,
Ал жоғалғанды тауып бермек түгілі, қолыңдағыны жұлып алатын
Ежелгі заң реформаторы Солон өз билігі хақында былайша
Демек, біздегі билік иелері өз дәуірінде де, болашақ
1.2. МЕМЛЕКЕТТІК БИЛІКТІҢ ТҮСІНІГІ
Сонымен, мемлекеттің бірден-бір орталығын құрайтын саяси (мемлекеттік) билік
Билік бұл - бір жеке тұлғаның немесе
Табиғи теңсіздік негізінде пайда болатын билік қашанда жеке
Әлеуметтік теңсіздікке негізделген билік өзінің персоналдық нысанын жоғалта
Яғни, билік әлеуметтік теңсіздік негізінде пайда болады, бірақ
деп айта аламыз.
Қоғамда биліктің айрықша түрі бар. Оның басты белгісі
Мемлекеттік биліктің негізінен әлеуметтік теңсіздіктің ерекше түрі енеді
Әлеуметтік теңсіздік қоғамды басқару үшін мүмкіндік туғызады. Себебі
Демек, қоғам тарихы – саяси теңсіздікті жою
Саяси (мемлекеттік) билік қатынастарын реттейтін нормаларды сақтау саяси
Мемлекеттік биліктің пайда болуы және институализациялану үрдісі мемлекеттің
Мемлекеттік билік органдары – мемлекеттік биліктік өкілеттерге ие
Мемлекеттік билік органдары оның лигитимдігінің заңды қайнар көзі
Конституциямен, республикалық заңдармен мемлекет қызметін және міндетін тікелей
Жоғарыда аталған мемлекеттік органдардың түрлерінің өкілеттіктерін орындауды қамтамасыз
Мемлекеттік билік органдары мемлекет механизмін қамтиды.
Мемлекеттік механизмі түсінігі «мемлекеттік аппарат» категориясымен тығыз байланысты.
Ендеше, мемлекет механизмі (аппараты) бұл – Қазақстан Республикасының
1.3 МЕМЛЕКЕТТІК БИЛІКТІ БӨЛУ ТЕОРИЯСЫ
Билікті бөлу теориясы осыдан үш жүз жылдар бұрын
Мемлекеттік билік бөлудің маңыздылығы мен қажеттіліктері жөніндегі Джон
Мемлекеттік биліктің кеңестік концепциясының негізін қалаушылар К.Маркс, Ф.Энгельс
Алайда уақыт өте келе билікті бөлу теориясы кең
Мемлекеттік билікті бөлу қағидасының тарихы ежелден бастау алған.
Сонымен қатар, соттық билік заң шығарушы және атқарушы
1990 жылғы 25 қазандағы Қазақ КСР-ының бұрын буржуазиялық
Сондай-ақ, Қазақстан Республикасының Конституциясы Жоғарғы Кеңеске кең өкілеттілік
1993 жылдың қаңтарында қабылданған Конституцияда Президенттік басқару жүйесі
Қазақстан Республикасының «Республикада мемлекеттік билік біртұтас, ол Конституция
Билік бөлу қағидасының маңызды болатын себебі ол мемлекеттің
Қазақстан Республикасында Конституция нормаларын талдау билік бөлу жүйесінде
Конституцияға сәйкес мемлекеттік билікті шығарушылық, атқарушылық билік, сот
Мемлекеттік билікті бөлу біздің дербес және тәуелді мемлекетіміз
Билікті бөлу теориясы көптеген саясат зерттеушілерімен анықталды: идея
Билік бөлу теориясының негізгі ережелері мынадай:
1) Билікті бөлу Конституциямен бекітіледі.
2) Конституцияға сәйкес Заң шығарушы, атқарушы және соттық
3) Барлық, билік тең
4) Ешқандай билік өзге билікке тиесілі құқықтарға ие
5) Соттық билік саяси ықпал етуден тәуелсіз.
Билікті бөлу қағидасының теориялық және практикалық қайнар көздері
Ежелгі Грецияда Солон архонт бола тұра 400 кеңесін
Биліктің бөліну теориясы өзінің теориялық дамуын орта ғасырда
«Мемлекеттік басқару туралы екі трактаттан» кейін жүз жыл
Джон Локктың көзқарасы француздық философ Шарль Луи Монтескьенің
Бұл заңды. Себебі біз қазір өз таңдауымызды жасап
Өздеріңізге белгілі, екі жүз елу миллионнан астам халықты
Бұдан кейін, қоғамдық қатынастың жаңа құрылымында қай бағытта
2-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК БИЛІКТІҢ АТҚАРУШЫ ОРГАНДАРЫ
Атқарушы билік бұл - әмбебап, ұйымдастырушылық сипатқа ие,
Атқарушы билік «Әкімшілік» түсінігінің этимологиясынан шыққан («administrare» -
Атқарушы биліктің бірден бір белгісі болып мыналар шығады:
Атқарушы биліктің қолында ұлы күш шоғырланған, яғни оның
Атқарушы билік мемлекеттік биліктің бірлігінің көрінісі ретінде мемлекеттік
Атқарушы билік тікелей мемлекеттік қызмет болып мемлекеттік басқаруды
Атқарушы билік құрамына Үкімет, министрліктер, Республиканың мемлекеттік комитеттері
Атқарушы билік органдары өз мазмұны бойынша атқарушы және
Мемлекеттік биліктің жоғарғы атқарушы органы – Үкімет;
Мемлекеттік биліктің орталық атқарушы органы - Министрліктер, комитеттер
3. Жергілікті атқарушы органдар - әкімдер, комитеттер, бөлімдер,
2.1 ҮКІМЕТ
Қазақстан Республикасының Конституциясының, 64–бабына сәйкес Үкімет Қазақстан Республикасының
Үкімет кез-келген мемлекетте атқарушы биліктің жоғарғы алқалы органы
«Үкімет туралы» конституциялық заң күші бар Жарлығымен Үкіметтің
Үкімет Республика Президентімен Президент өкілеттігі мерзімі шегінде әрекет
Президент Үкіметті Парламенттің қатысуымен құрады. Яғни, Премьер-министр Парламенттің
Үкімет мынадай құрамда құрылады: Қазақстан Республикасының Премьер–министрі, Премьер-министрдің
Премьер-министр тағайындалғаннан кейінгі бір ай ішінде Үкімет Бағдарламасы
Заңдылық Үкіметтің толық құрамымен немесе жекелеген мүшелерінің қызметінен
Қазақстан Республикасының Үкімет: 1. Мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық саясатының оның
Қазақстан Республикасының Премьер-министрі: 1. Үкімет қызметін ұйымдастырып, оған
2.2. ОРТАЛЫҚ АТҚАРУШЫ ОРГАНДАР
Үкіметпен қатар атқарушы билік органдарының құрылымына арнайы өкілеттікті
Қазіргі уақытта Қазақстанда атқарушы биліктің орталық органдарының ұйымдасқан
Министрлік
Мемлекеттік комитет
Комитет, департамент, агенттік, Республиканы мемлекеттік комитетіндегі, министрлігіндегі өзге
Үкімет құрамына енбейтін комитет, бас басқарма, комиссия, агенттік
Ұлттық Қауіпсіздік Комитеті, Прокуратура сияқты мемлекеттік органдар Республиканың
Жоғарыда аталғандар қос органды есепке алмағанда атқарушы биліктің
Үкімет министрліктердің, мемлекеттік комитеттердің және өзге де орталық,
Өкілетті және функция сипатына қарай атқарушы биліктің орталық
Мемлекеттік комитет – тиісті мемлекеттік басқару салаларында тұтас
Мемлекетті комитеттердің министрлері мен төрағалары мемлекеттік басқарудың тиісті
Мемелекет комитеттерінің министрінде, төрағасында мемлекеттік комитет, министрлік алқасы
Мемлекеттік комитеттермен, министрліктермен қабылданған шешім мемлекеттік комитет төрағасымен
2.3 ЖЕРГІЛІКТІ АТҚАРУШЫ ОРГАНДАР
Жергілікті жерлерде, әкімшілік – аумақтық бірліктерде мемлекеттік басқаруда
Конституция жергілікті атқарушы органдардың Қазақстан республикасы атқарушы органдарының
Облыстардың, республикалық дәрежедегі қалалардың және астананың әкімдерін қызметке
Әкімдер Президент пен Үкіметтің өкілі болып табылады .
Облыстық әкімшіліктері бөлімдерінің, басқармалараның және басқа бөлімшелері мен
Бөлімдер мен басқармалар жергілікті әкімшіліктің басқарушы органдары болып
Мемлекеттік басқарудың жоғары органдары бөлімдер мен басқармаларына қатысты
Қорытынды
Біз осы еңбегімізді жаза отырып, көптеген саналы пікірлермен
Атап айтар болсақ, біздің пікірімізше билік иесі болу
Қазақтың біртуар ақыны М. Шаханов айтпақшы:
«Алмас қылыш секілді халық деген
Ұстайтындар аз оны парықпенен
Қайрай білу – бір өнер
Жұмсай білу - бір өнер
Құрай білу – бір өнер».
Ендеше біз осындай «саяси үлестірушілердің» барлығына тәубе келтіруіміз
Қорыта айтқанда, біз биліксіз, басқарусыз өмір сүре алмаймыз.
Тіршіліктің өзі жалқы мен жалпыдан, билеуші мен халықтан
Ал билік иесі дегеніміз - өз елінің тұтқасы,
Арабтың атақты жиһангезі әл-Идрисиі «Әміршінің әйелі билікке араласса,
Иә, билік жүрген жерде қызғаныштың қызыл оты өшпейді,
«Әмірші қашанда ел арасынан шыққан айбатты әрі ақылды
Халқымыз бейбітшілік пен тыныштықта өмір сүріп, ауздарынан ақ
Перзиденттік лауазым – ілуде біреудің маңдайына бұрар тағдырдың
Міне, біз осылайша талғам – түсінігіміздің шеңберінде мемлекеттік
Сөзіміздің соңын билік туралы әр дәуірде үн қатқан
Пифагор: «Ақымаққа – қылышты, ұятсызға – билікті сеніп
Ш. Монтескье: «Зорлықпен іргетасы қаланған билік зорлықтың құрбандығына
Ж. Лабрюнер: «Аса мәртебелі орын адамның қадір-парқын арттыра
Иә, тағдыр біздің жолымызды рухани байлықтан іргесін аулақ
Пайдаланған Әдебиеттер
Нормативтік құқықтық актілер
1 Қазақстан Республикасының Конституциясы – Алматы: «Жеті жарғы»,
2 Қазақстан Республикасының Конституциясы – Алматы: «Жеті жарғы»,
3 ҚазССР-нің «ҚазССР-нің мемлекеттік егемендігі туралы» 1990 жылдың
4 «Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі туралы» Қазақстан Республикасының
5 «Қазақстан Республикасының сайлау туралы» Қазақстан Республикасының Президентінің
6 «Қазақстан Республикасындағы Президент туралы» Қазақстан Республикасындағы Президентінің
7 «Қазақстан Республикасында соттар және судьялардың мәртебесі туралы»
8 «Қазақстан Республикасындағы Парламент және оның депутаттарының мәртебесі
9 «Қазақстан Республикасының Үкімет туралы» Қазақстан Республикасының Прездентінің
10 «Қазақстан Республикасының жергілікті өкілді және атқарушы органдары
11 «Мемлекеттік қызмет туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің
12 «Қазақстан Республикасының Президентінің қызметін қамтамасыз ету жүйесі
13 Қазақстан Республикасы Парламентінің Ведомостары – 1996 -
14 Қазақстан Республикасы Парламентінің Ведомостары – 1996 -
15 Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы– 1996 - №
16 Қазақстан Республикасы Үкіметі жұмысының Регламенті – 1996
17 Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сот Пленумының 1997 жылғы
Арнайы әдебиеттер
1 Абдильдин С Парламент Казахстана. От союза к
2 Барабашев Г. В Местное управление М. МГУ
3 Байтин М. Н Государство и политическая власть.
4 Бердияев Н.А Государство // Власть и
5 Венгеров А.Б Теория государства и права
6 Жунусова Ж. Х Республика Казахстан: Президент. Институты
7 Земанов С. З Конституция и Парламент Республики
8 Керимов Д. А Филасовкие проблемы права
9 Котов А. К Суверенный Казахстан: Гражданин, нация,
10 Лившиц Р.З Теория права М. 1994
11 Локк Дж., Двухтрактатов о государственной правлений М.
12 Ленин В. И Полн. Собр. Соч. Т39
13 Маркс К, Энгельс Ф Сочинение Т21
14 Маркс К, Энгельс Ф Сочинение Т4
15 Малиновкий В; Президент Республики а совершенстование государственности
Маккиавелли Н Государь М. 1967
Монтескье Ш.Л Избранное произведение М; 1976
Марченко М. Н Теория государства и права М;
Монтескье Ш. Л Персидеское письмо М; 1985
Назарбаев Н На пароге ХХІ – века Алматы
Назарбаев Н Доклад на 2 – сессии Ассамблее
Лазарев В.В Общяя теория государства и прав. М,
Чердансев А.Ф Теория государства и права. Екатеринбург 1996
Чиркин В.Е Легализация государственной власти // Государство и
Пиголькин А.С Общяя теория права М. 1995
Храпонюк В. Н Теория государства и права М.
Шаханов М, Айтматов Ш, Билік пен рухани байлық
Сапарғалиев Ғ Қазақстан Республикасының конституциялық құқығы Алматы «Жеті-Жарғы»
Соколов А. Н Правовые государство. Идея, теория, практика.
Маркс К., Энгельс Ф. Соч. Т 4 С
Маркс К., Энгельс Ф. Соч. Т 4 С
Барнашов А.М Теория разделения властей: становление, развитие, применение.
Маккиавелли.Н. Государь М. 1967 Е 74
Айтматов.Ш, Шаханов.М, Құз басындағы аңшынын зары. А.
8Айтматов Ш., Шаханов М. Билік мен рухани байлық
Бердяев Н.А., Государство // Власть и право. Л.
Чиркин В.Е., Легализация, лигитимизация государственной власти // Государство
Алексеев С.С. Теория права. М., 1994. С. 11
Локк.Дж., Двух трактатов о государственном правлений. М 1987.
Монтескье.Ш.Л., Персидское письмо М. 1985
Ленин.В.И. Поли. Собр.
Монтескье Ш Философия права М., 1986. С. 161
Назарбаев.Н.Э. Доклад на 2-сессий Ассамблей народов
Марченко М.Н. Теория государства и права М., 1995
Монтескье Ш.Л. Избранное произведение. М., 1976. Т –
Венгерон А Б. Теория государства и права М.
Сапарғалиев Р.Қазақстан Республикасының конституциялық құқығы. А. «Жеті -
Сапарғалиев Ғ Қазақстан Республикасының конституциялық құқығы Алматы «Жеті-Жарғы»
Сапарғалиев Ғ Қазақстан Республикасының конституциялық құқығы Алматы «Жеті-Жарғы»
Амандыкова С. Конституционное право Республики Казахстан А «Жеті-Жарғы».
Сапарғалиев Ғ. Қазақстан Республикасының конституциялық құқығы А«Жеті-Жарғы».
7
