Қазақ тілі сабағында оқушылардың тіл дамыту курстық жұмыс
а туған.
Пушкин, Лермантов, Крылов шығармаларын шет елдің 60 тіліне:
әр оқушының дербестігін ескерген жөн.
өз ойын, толық жеткізе білуіне де мән беру керк.
Ізденімділікке жетелеу, сөздік қорын қалыптастыру. Осының мақсатында оқушылардың логикалық ойлау деңгейін кеңейтуде, қортынды режимде, шығармашылық жұмыс пен ұйымдастыруда «Хат» жазу тапсырмасы жүктеледі. Бұл мақсатта оқушы ойлаған ойын өз деңгейінде жеткізе біледі, сөйлеу машықтары қалыптасады.
Нағыз сабақ ол - әрқашан диолог, іздене, дайындала, үйрене, кеңесе шәкірттер балаларын ойлой жасаған еңбек пен тәжірибенің бірлігі.
Өз тәжірибес
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 30 бет
Пәні: Педагогика
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Баяндама
«Қазақ тілі сабағында оқушылардың тіл дамыту
қабілеттерін арттыру».
Тіл қоғамда қатынас құралы. Қоғам бар жерде тіл
Ахмет Байтұрсынов айтқандай...
Тіл – адамның белгісінің зары,
Жұмсалатын қаруының бірі,
Тілді білу ұстаралық қарым-қатынасты, мәдениетті жақсартады. Әрбір халықтың
Ж.Аймауытов (айтқан екен).
Баланың ынтасын ояту үшін оқытатын нәрседе бір жаңалық
Менің педагогикалық іс тәжірибемнің басты тақырыбы «Қазақ тілі
Менің қазақ тілін оқытудағы алдыма қойған мақсатым: орыс
Мұғалім алдына белгілі бір мақсат қойғанда ғана соған
Тілді дамыту барысында алға қойған мақсатына жету үшін
Кісілік дейгейін
1. Әр тұлғаның
Мүкіншілігін
жетістіктерін
2. Дара тұлға бойындағы
кемшіліктерін
қиындықтарды жеңуге
3. Оқушыға
кемшіліктерінден арылуға
Тілді білу - өмірді билеу деген сөз. Тілді
Ал мен оқушының тілін қалай дамытамын?
Оқушының тілін дамыту:
Ауызша Жазбаша
1. Мәтінмен жұмыс 1. Жаттығулар орындау.
2. Сөздікпен жұмыс. 2. Суретпен жұмыс.
3. Диалог, монолог. 3. Диктант жазу.
4. Сұрақ-жауап. Мазмұндама жазу.
5. Суретпен жұмыс. Шығарма жазу.
6. Мақал-мәтелдер. Эсее жазу.
7. Өлеңдер жаттау. Текстпен жұмыс.
Өз тәжірибемнен байқағаным, бұл бағдарлама дара тұлғаның ойлау
Оқушылар сөздерді өздері аударып, сөз құрап жібереді. Егер
Сөйтіп оқушылардың жаңа сабақта тілдерін дамытуға да болады.
Қазақ Халқының Абай 1845 жылы
Ұлы ақыны
Пушкин, Лермантов, Крылов шығармаларын шет елдің 60 тіліне:
әр оқушының дербестігін ескерген жөн.
өз ойын, толық жеткізе білуіне де мән беру
Ізденімділікке жетелеу, сөздік қорын қалыптастыру. Осының мақсатында оқушылардың
Нағыз сабақ ол - әрқашан диолог, іздене, дайындала,
Өз тәжірибесінде оқушының ауызекі сөйлеу тіліне үйретер барысында
Оқушыларды жүйелі сөйлеуге үйрету үшін мынадай жұмыстар жүргізіледі.
1.Әңгіме оқытып, оның мазмұнын айтқызу.
2.Сурет бойынша әңгіме құрастыру.
3.Көргендері жөнінде әңгіме айтқызу.
Бұл жұмыстарды ұйымдастырғанда алға қоятын мақсат-оқушыларды еркін, өз
Көп тіл білсең көк жиегің кең болар
Құрметтейді кісі екен деп төрге озар.
Қандай елде жүрсең де бұл дұрысы
Мемлекеттік тілді үйренген жөн болар.
Ахметова Ғалия Қабденқызы
1965 жылы 15 тамыз
Арқалық педагогикалық Институтының филиология бөлімі.
№18 орта мектебіндегі қазақ тілі мұғалімі.
Педагогикалық өтімі – 20.
Осы мектепте жұмыс өтімі – 9.
Мазмұны
Жұмыстың қалыптасу жолдары.
Қазақ тілін оқытудағы көкейтестілігі мен маңыздылық жағдайлары.
Қолданылу тәсілдерді өз методикамда қолдану (сабақ жоспарлары).
Тәжірибемнің міндеттері.
«Технология» деген ұғым туралы.
Шығармашылық жұмыстар технологиясы – орыс мектептеріндегі қазақ тілін
«Сын тұрғысынан ойлау» арқылы оқушылардың шығармашылық қабілеттілігін дамыту.
Жалпы қорытынды.
Оқушылардың білім көрсеткіштері.
Баяндамалар.
Пайдаланылған әдебиеттер.
Қосымша.
Зерттеу болжамы
Қазақ тілі сабағында оқушылардың ойлау қабілеттерін айту, әр
Зерттеу объектесі:
Білім беретін ұстаздар мен оқушылардың біріргіп жүргізетін жұмысы.
Зерттеу пәні: Қазақ тілі.
Тәжірибенің мақсаты.
Қазақ тілі сабағында Тіл дамыту жұмыстары арқылы оқушыларды
Сөйлей білу машықтарымен қалыптастыру.
Тәжірибе міндеттері:
Қазақ тілі сабағында оқушылардың қабілеттілігі мен қызуғушылығын арттыру.
Жеке тұлғаны ауыз екі сөйлей білуде,шығармашылық жұмысқа
Оқушылардың даму деңгейіндегі оқу методикасын жете меңгеруде әр-түрлі
Қазақ тілі пәнін оқыту арқылы әр жас ұрпақты
Оқушылардың білім сапасы
№
Аты-жөні
оқу
жазу
диалог
монолог
түсініп тыңдау
қорытынды
деңгей
1 Агапова А. 5 3 4 4 4
2 Алтаева Д. 5 5 4 4 4
3 Гульфанов Т. 4 3 4 4 4
4 Давыдов Д. 3 3 4 4 4
5 Капаров Н. 4 4 4 4 4
6 Ахмедина Д. 5 5 4 4 4
7 Дениско О. 5 5 5 5 5
8 Сейтжанова 5 5 5 5 5
9 Сидоренко В. 5 5 5 5 5
10 Курочкин Е. 3 3 4 4 4
11 Зубрилкина В. 4 4 4 4 4
І – тоқсан 2007-2008 жыл
Коммуникативті дағдыны қалыптастыру – бұл оқушы мен ұстаздың
Қазақ тілінде ауызекі тілде сөйлеуде материалды игеріп, белгілі
Коммуникативті технолгиямен оқытудағы
мақсаттың құрылымы
Тілдік қатынас.
Бағыттылық (функционалдық).
Жағдай туғызу.
Жаңашылдық.
Жеке айқындау (бағыттылық).
Ұжым бойынша өзара іскерлік.
Моделдеу.
Коммуникативті оқыту технологиясының классификациялық ерекшелігі (негізгі белгілері)
Қолдану аясы: ішінара-пәндік
Мазмұны мен құрылымына қарай: үйретуші, адамдық қасиеттері.
Басқару түрлері. Жаңаша дағдыда оқыту.
Ұйымдастыру түрі: барлық формалар.
Негізгі әдіс-тәсілі: диалог+ойын
Қызығушылыққа бағыттау: оқушылардың іскерлігі мен белсенділігі негізінде.
САБАҚ
ӨЗІМ ТУРАЛЫ СҰХБАТТАСУ
Сабақтың мақсаты: Білімділік: отбасы, туыстық тақырыптарына қатысты сөздерді
Дамытушылық: тілді үйрену белсенділігін арттыруға түрлі әдіс-тәсілдер арқылы
Тәрбиелік: Ұлттық дәстүрмен таныстыру, туыстық қарым-қатынасты сақтау, үзбеу
Сабақтың түрі: Білімді бекіту, жүйелеу сабағы.
Әдіс-тәсілдері: аралас (аударма, натуралды) -коммуникативті, ойландыру, анализ, синтез.
Пән аралық байланыс: қазақ әдебиеті.
Сабақтың көрнекілігі: кесте, ұлттық киім, қиықшалар.
Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру мезгілі:
а) сәлемдесу
ә) бала санын түгендеу
б) сабақ мақсатын айту
II. Мұғалім сөзі:
Құрметті балалар, ту сонау Америкадан, (ит өлген жерден)
(Осы кезде шетел қызы кіреді).
- Наllо. Сәлеметсіздер ме?
- Сәлем. Қош келдің. Кел, танысайық. Менің
- Менің атым Сюзанна.
- Өте жақсы. Мынау менің отбасым. Менің отбасым
Отбасымда 5 адам бар. Олар: әкем, шешем, інім
- Нағашы апа дейтін кім?
- Ол шешемнің сіңлісі. Ол өте әдемі,
- Иә, өте әдемі әйел екен.
- Мынау менің дос қызым. Танысып қой.
- Наllо. Сәлем. Менің атым Женя. Ал сенің
- Менің атым Сюзанна.
- Танысқаныма қуаныштымын.
- Мен де.
- Қалай, саған Қарағанды ұнады ма?
- Иә, шағын қала екен.
- Жақында қаланың 70 жылдық тойы болады.
- Ол қайда тұрады?
- Ол басқа қалада, Алматыда тұрады. Нағашы атам
(Осы кезде әже мен ата кіреді).
- О, нағашы атам, нағашы әжем келді
- Сәлеметсіздер ме, ата, әже!
- Қош келдіңіздер, төрге шығыңыздар, отырыңыздар, тамақ алыңыздар.
Ата: - О, жиен немерелерім... Амансыңдар ма? Деңдерің
- Ата, бәрі жақсы. Мынау Америкадан келген
Ата: - Қызымның талабы жақсы екен. Онда қазақша
- Сюзанна, қазір біз саған "Жеті ата"
- "Жеті ата" деген не?
- Қазір көрсетеміз.
Осы кезде 7 оқушы кіреді. Кеуделеріне әке, бала,
Олар кезекпен мен әкемін,... мен туажатпын деп айтып
- Міне, бұлар 7 буын.
Мысалы: Бір әкенің екі баласы бар дейік.
(Тақтада плакат ілулі тұрады. Плакатта 7 ата көрсетілген.)
2. Ортақ буынды табу:
шөп? ара
келін? ара бау?
құда?Марат
3. Сөзді дұрыс жазып, сөйлем кұрау:
Б м н а к - ?
(Бүгін менің нағашы атам келді).
М с, і, а, аб - ?
Менің сіңілім, інім, апам, ағам бар.
Стбм-?
Сенің туыстарың бар ма?
4. Сұрақтарға жауап беру:
Сен әкеңнің әкесіне және шешесіне кімсің?
Сен шешеңнің туыстарына кімсің?
Сен өз отбасыңда кімсің?
Шешеңнің туыстары саған кім болады?
- Сюзанна, Қазақстанға келгеніңе ризасың ба?
- Иә, өте ризамын. Қазақстан халқы өте қонақжай
- Иә, дұрыс. Қазақ деген халық осы.
(Бір оқушы өлең оқиды).
Қ.Мырзалиев.
"Қазақ осы."
Қазақ осы: Дала дейтін, күн дейтін.
Қазақ осы "Өнер алды - тіл" дейтін.
Қазақ осы "Қарасың ба, ақсың ба, қызылсың ба,
Қазақ осы ашық-жарқын қабағы.
Қонақ келсе, шабылып бір қалады.
Байқа да тұр, саған да ол кетерде.
Ат мінгізіп, жібек шапан жабады.
(Орысша мағынасын түсіндіреді)
- Қазақ салты бойынша қонаққа шапан, көйлек, орамал
(Сюзаннаның иығына мата жабады)
- Көп рақмет. Мен сіздерге өте ризамын. Шын
III. Мұғалім:
1. - Сонымен біз бүгін не білдік?
(Оқушылар тақтаға шығып жазады)
туыстық атауларды
сақтау үшін үшін
ұрпақ сау болуы үшін
дені, санасы сау болуы үшін
адамзат сау болуы үшін
бақытты өмір сүру үшін
2. "Жеті атаны" білу кімге керек?
- Маған керек. Өзім туралы айту үшін.
жас
дос
құштарлық
нағашы әже, ата
қарындас
апа
аға сіңлі
іні
ӘКЕ
Бірінші ұл баласы Екінші ұл
Немере немере
Шөбере шөбере
Шөпшек шөпшек
Немене немене
Туажат туажат
жүрежат
жұрағат
Осы буындардың балалары бір-бірімен үйлене алмайды, бір-біріне ғашық
- That’s very interesting.
- О, қандай қызық. Мен түсіндім.
- Қазақта "Жеті атасын білмеген - жетесіз",
"Жеті атасын білген ер, жеті жұрттың қамын жер"
- Қаңдай әдемі сөздер.
- Сюзанна, сен енді өзің туралы айтып
- Мен 1987 жылы Америкада тудым. Әкем
Менің де сіздерше нағашыларым бар.
Мен олардың жалғыз жиенімін. Мен қазақ тілін үйреніп
Мұғалім сөзі: Сен енді демал. Басқа балалар өз
Қиықшалармен жұмыс:
1. Анаграмманы шешу:
ижне-
3. - Қандай жалғауларды қайталадық, қолдандық?
- Тәуелдік жалғауын қолдандық. (Оқушы тақтаға шығып; тәуелдік
4. Оқушылар осы схема бойынша өзі туралы
IV. Бағалау.
V. Үй жұмысы:
1) Өзі туралы әңгімелеу.
2) Нағашы = 98
Әке = 24
Шеше = 84
БАЯНДАМА
САБАҚТА ОҚУШЫЛАРДЫҢ СӨЙЛЕУ БІЛІКТЕРІ МЕН
ДАҒДЫЛАРЫН ДАМЫТУ
Орыс тіліңде білім беретін мектептерде қазақ тілін үйретудің
Осы қойылған мақсаттар сабақтың ұйымдастыру тәсілдерін анықтайды. Қазіргі
4-сыныпта "Отбасы" тақырыбы бойынша берілген сабакта алған білімдерін,
Бұл сабақтың ерекшелігі – негізгі коммуникативті бағытты ұстанып,
5-сыныпта этномәдениеттік материал бойынша " Домбыра" тақырыбына өткізілген
8-сыныпта "Суырып-салма ақындар" тақырыбына өткізілген сабақ оқушылардың өз
Бұл жинақта 11-сыныпқа арналған "Жерлес ақын -әншілер" тақырыбына
Тақырып: Отбасы.
Сабақтың мақсаты: 1. Тақырып бойынша білімдерін жинақтап жүйеге
2. Біліктіліктері мен дағдыларын дамыту (сөйлеуі, әңгіме айтуы,
3. Отбасына деген дұрыс көзқарас қалыптастыру, ата-аңаға, үлкенге
Сабақтың түрі: сайыс сабағы.
Әдістері: сұрақ-жауап, әңгімелеу, жазу сауаттылығы, пәнаралық байланыс: әдебиет,
Сабақтың көрнекілігі: суреттер, мақал, карточкалар, домбыра техникалық құрал:
Сабақтың барысы:
Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілерсің
I. Фонетикалық жаттығу.
1. Жаңылтпаштар.
а) Ұя, ұя, ұялар,
в) Шеше неше кесе сыңды кеше?
Қазір қыс мезгілі. Қыс айлары: желтоқсан, қаңтар, ақпан.
1. Ассоциация. "Отбасы" дегеңде қандай сөздер естеріңе түседі?
тату ата
тамаша
жақсы көремін
жақсы
ақылды әдемі жұмыс істейді
а)еске түсіру
б) топтау (адам қандай, не істейді). Әр топ
2. Диалог құру. Әр топ карточка бойынша диалог
1-топ - "Айым" 2-топ
әке туралы
3. Әңгіме-монолог.
"Айым" тобы "Күнім"
"Менің әкем" "Біздің отбасымыз"
III. Шығармашылық жұмыс. (жаңа жағдаятта сөйлеу)
"Айым" "Кунім" "Жұлдызым"
Қазақ отбасы
(әңгіме құрастыру) (әңгіме)
(Қорытындылау)
Қазақ отбасында
әке орны ерекше.
Оны бәрі тындайды. дым. Шешем палау,
Әке-шаңырақ иесі. кәмпит, торт,
Анасы сыйлайды,
Қызды қүрметтейді. жүзім, апельсин,
Қара шаңырақ
кенже балаға қала- пианинода
ды. Қазақ отбасында Біз ән айттық,
жеті атасын үйре-
теді Туған күнім көңілді,
IV. Сөздік жаттау. Аудармасын жазу. Сөйлем құрастыру. Маме,
V. Өнер сайысы.
Әр топ 1 мақал, 1 өлең, ән дайындайды.
Бәрі "Анашым" әнін айтады. Домбырамен күй тартылады.
Мақалдар.
1. Әкеге қарап үл өсер, шешеге қарап кыз
2. Ана тілі ой өсіреді, ана сүті бой
3. Әке-асқар тау, ана-сарқылмас бұлақ.
4. Ағасы бардың жағасы бар, інісі бардың тынысы
5. Отанды сүю отбасынан басталады. Өлендер.
"Кім ардақты?" "Менің әжем"
Ең ақылды - Дана, Менің әжем, ақ
Ең пейілді - Дала, Үл
Ең қымбатты -
Ең ардақты - Ана.
десең,
Айтып берер тағы
әжем.
Шуағы мол, нұр әжем.
Ақ таяққа сүйеніп,
Аман-есен жүр әжем.
Әндер.
"Әкем-әнім"
Жүрекгі тербеп күй сынды,
Биікке ұшсам, сүйсіңдің.
Мойныңа көптен асылмай,
Сағыңдым, әке, иісіңді.
Көңілім бүгін алаң-ды,
Күттің бе, әке балаңды?
Шаттықпен жарқын тойыңа,
Сыйлаймын сазды бұл әнді.
"Анамның тілі".
Өмірге келдім,
Анамды көрдім,
Деді ол "Жаным,
Арайлы таңым".
Самал боп желпіп,
Жырымен ерігіп,
Үйретті тынбай,
Бал тілін, әнін.
Анамның тілі - айбыным менің,
Анамның тілі - ай-күнім менің.
Сүйемін байтақ елімді туған,
Сүйемін мәңгі өмірді думан.
VI. Қорытындылау.
"Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілерсің" дегенді қалай
Енді күй тыңдайық. «Әке толғауы» (магнитафон). Сабағымыз осымен
VIІ. Бағалау.
АУЫЗЕКІ СӨЙЛЕУ
9-сынып.
Сабақтың мақсаты:
1. Тақырып бойынша білімдерін, сөздік қорын, сауаттылығын тексеру,
2. Ауызекі сөйлеу, әңгімелеу қабілеттерін, дағдыларын бақылау, мәнерлеп,
3. Қазақ халқының тіліне, әдебиетіне, қызығушылық тудыру, сөз
Сабақтың түрі: білім, дағдыларын тексеру, ауызекі сөйлеу біліктерін
3. Қазақ халқының тіліне, әдебиетіне, қызығушылық тудыру, сөз
Әдіс-тәсілдер: еске түсіру, сұрақ-жауап, сайыс, әңгіме, тест.
Көрнекіліктер: күй жазылған таспа, портреттер, кестелер, кітап көрмесі.
Сабақтың барысы.
1. Кіріспе.
2. Ой қозғау Ассоциация /еске түсіру/
3. Сайыс. (сұрақ-жауап)
4. Өздігінен жұмыс.
шешен
әділдік Суырып салма
өлең талғау
«Суырып салма ақындар туралы не айта аламыз?»
Топпен жұмыс
І топ ІІ топ
Тұрмағамбет Ізтілеуұлы, Сүйінбай Аронұлы туралы әңгімелеу.
Мәнерлеп оқу.
Диалог құрастырып, айту.
«Кітапханада», «Жамбылмен сұхбат». Шортанбай Қанайұлы, Жамбыл Жабаев туралы
Мәнерлеп өлең оқу.
Диалог құрастырып, айту.
Кітап дүкенінде, Сүйінбай Аронұлымен сұхбат.
5. Пікір айту. Менің алған әсерім
6. Лексико-грамматикалық тест
7. Қорытындылау.
Бағалау.
8. Үй тапсырмасы. Өзіңе ұнаған ақын туралы шығарма
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі. Күй "Қазақ жері"
Пай! Пай! Пай!
Киелі неткен жер!
Тұлпарлар дүбірлеп төккен жер,
Ғашықтар бір-бірін өпкен жер,
Сарылып сал-сері күткен жер.
Бас иіп, иіскеп топырағын,
Тағзым жасамай өтпеңдер!
(Мұқағали Мақатаев)
2. Ой қозғау.
* Еске түсіру сәті
* сұрақ-жауап сайысы. Өздігінен жұмыс.
"Суырып-салма ақындар туралы не айта аламыз"
Топпен жұмыс.
Тапсырманы таңдап алады (топта әр ақын туралы білімдерімен
І-топ
І.Тұрмағамбет Ізтілеуұлы,
Сүйінбай Аронұлы туралы әңгімелеу.
2. Мәнерлеп өлең оқу. (Әркім)
П-топ
Шортанбай Қанайүлы,
Жамбыл Жабаев туралы әңгімелеу.
2. Мәнерлеп өлең оқу.
Жұппен жұмыс /әр деңгейлі тапсырма (топтар өздері бөліп
3. Диалог құрастырып ашу.
а) Кітапханада
ә) Жамбылмен сұхбат
а)Сүйінбай Аронұлымен сұхбат
(Топта өздері бір-бірін бағалайды)
Менің алған әсерім
4. Пікір айту кезеңі
5. Лексико-грамматикалық тест
6. Қорытындылау. .
7. Бағалау.
8.Үйтапсырмасы. Жоспар бойынша шығарма жазу. Маған
әсер еткен ақын.
АШЫҚ САБАҚ
СӘБИТ МҰҚАНОВТЫҢ ӨМІРІ МЕН ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫ
Сабақтың мақсаты: 1. Білімділік: Сәбит Мүқановтың өмірбаянымен, шығармаларының
2. Дамытушылық: Сөз қорын байыту, сөз тіркестерінен, сөйлем
3. Тәрбиелік: шығармашылықпен жұмыс істеуге тәрбиелеу.
Сабақтың ұраны:
Еңбек етсең,
білім, өнер сенікі.
С.Мұқанов.
1. Ұйымдастыру кезеңі:
- Сәлеметсіздер ме!
2. Кіріспе сөз.
- Балалар, 2000 жыл кімге арналган жыл?
- 2000 жыл ЮНЕСКО шешімі бойынша қазақтың атақты
Сәбит Мұқанов - атақты жазушы, ақын, драматург, ғалым.
СәбитМұқановтың алғашқы өлеңдері осы жылдан бастап жарық көрді.
"Кеңес ауылы" газетінің редакторы болды. Осы кезде "Ботагөз"
Сәбит Мұқанов алуан тақырыпқа, повесть, роман, очерктер жазған
ҚазақССР Ғылым Академиясының академигі.
- Балалар, енді Сәбит Мұқанов туралы мәтінмен
3. Жаңа сөздермен жұмыс:
кедей - бедняк
жетім-сирота
қиыншылық - трудность.
бөлім - отделение
жариялана бастайды - начал печататься
шығарма - произведение
а) өзім оқимын;
ә) бір-бірлеп оқу;
б) хормен оқу;
в) тән дыбыстарға сипатгама;
г) сөз тіркестер, сөйлем құру;
Лингафон арқылы мәтінді тыңдаймыз.
- Кім туралы? Не туралы?
- Сәбит Мұқановтың өмірбаяны туралы.
- Мәтіңді бір-бірлеп оқып, аудару.
- Тыңдап бірге оқимыз, хормен.
- Енді мәтін бойынша мен сөйлемнің орысша
- Мәтін бойынша сөйлемдердегі басты сөздерді сызыңдар.
Сәбит Орынбордағы рабфакты 1926 жылы бітірді. 1935 жылы
Сәбит Мұқанов 1973 жылы қайтыс болды.
4. Қорытынды сөздерді оқу. Мәтіннің мазмұнын айту.
- Сәбит Мұқановтың өмірі, әдеби-шығармаларын тереңірек білу үшін
Интервьюді өткізетін:
Тілші: Сайпенов Артем
Өмірбаяншы: Крупская Оксана
Әдебиетші: Зиновьева Елена
Тілші өмірбаяншыға сөз береді.
Өмірбаяншы мәтін бойынша сұрақтар қояды.
1. - С.Мұқанов қай жылы, қайда туған?
2. - Ол неше жасыңда жетім қалды?
3. - Сәбит өмірде қиыншылықты көп көрді,
4. - Қай жылы ол Мәскеудегі профессура
5. –Қай жылы С.Мұқанов қайтыс болды? Тілші:
- Енді әдебиетшіге сөз.
Әдебиетші:
- С.Мұқановтың қандай өлеңдерін білесіңдер? Айтып беріңдер.
- "Бостаңдық", "Кедей баласы" т.б.
- Кім әңгіменің үзіңдісін оқып береді?
- Кім туралы? Не туралы?
- "Өнер биігіне" (Шоқан Уәлиханов) Көрініс.
"Ботагөз" романынан.
- Лента сыры
Тілші: - Рахмет, әдебиетшіге.
- Балалар, С.Мұқановтың өмірбаянымен, шығармаларының үзіңділерімен таныстық.
- Енді С.Мұқанов туралы қаңдай ең жақсы
- Жазған ойларыңды оқып беріңдер.
- Сонымен, бүгін сабақта біз кім туралы
- С.Мұқанов кім?
- Сабақтың ұраны қандай?
- Қайталайық?
- С.Мұқанов өз мақсатына, арманына жетті ме?
- Сабақта бүгін жақсы еңбек еттіңдер.
Үйге тапсырма: Сөздерді жатта, мәтінді оқу. Барлық балаларға
- Сау болыңыздар!
Тіл туралы заң.
Кезекті сабақ жоспары.
"Қазақстанның болашағы - мемлекеттік тілінде"
Н.Назарбаев.
Сабақтың мақсаты: 1. Білімділік: тіл туралы заңның түпнұсқасымен,
2. Дамшушылық: шәкірттердің ой-өрісін кеңейту, мәнерлеп оқуды пысықтау,
3. Тәрбиелік: мемлекеттік тілді құрметтеу, оны үйрену
Көрнекілік: заңның түпнұсқасы жазылған "Ана тілі" газеті, үнтаспа,
Сабақтың барысы. 1. Ұйымдастыру кезеңі.
Мына сұрақтар арқылы тіддік ортаға кіру.
1. Сенің ана тілің қай тіл?
2. Қазақ тілі қандай тілдер тобына жатады?
3. Қазақ тілі қашан мемлекеттік мәртебе алды?
- Иә, қазақ тілі 1989 жылы мемлекеттік мәртебе
2. Сөздік жұмысы.
тарау - раздел
бап - статья
белгілеу - определитъ, отметить
жағдай жасау - создатъ условия
басқару - управление
заң шығару - издать закон
іс қағаздарын жүргізу - делопроизводство
меңгеру - усвоить
парыз - долг
еркін - свободно
тегін - бесплатно
(тең - равно)
ресми - официальный
қолдану - употреблять, применятъ
Өткен сабақ тақырыбын еске түсірсек "Ана тілі", "Қазақ
3. Шағын хабарлама.
Қазақстан Республикасының тіл туралы заңы 1997 жылы шілдеде
- Ал, мен не туралы айттым? 1-2 оқушының
- Жарайсындар, ендеше мемлекеттік тіл дегенімізі не? Соны
4. Тыңдалым - аудирование.
Тіл туралы Заң, 1-тарау, 4-бап. Қазақстан Республикасының мемлекетгік
Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі - қазақ тілі.
Мемлекеттік тіл - мемлекеттің бүкіл аумағыңца қоғамдық катынастардың
Қазақстан халқын топтастырудың аса маңызды факторы болып табылатын
Үкімет, өзге мемлекеттік, жергілікті өкілді және атқарушы оргаңдар:
Қазақстан Республикасында мемлекеттік тілді барынша дамытуға, оның халықаралық
Қазақстан Республикасының барша азаматтарының мемлекеттік тілді еркін және
Қазақ диаспорасына ана тілін сақтауы және дамытуы үшін
5. Мәтін бойынша сұрақтар:
а) Мемлекеттік тіл қайда қолданылады?
ә) Қазақстан халқын топтастарудың аса маңызды факгоры не?
б) "Мемлекеттік тілді меңгеру әрбір Қазақстан азаматының парызы"
в) Үкімет, өзге мемлекеттік органдар тілді оқып үйрену
6. Тақтамен жұмыс.
І-тарау. 5-бап: Орыс тілін қолдану.
Мемлекеттік ұйымдарда және жергілікті өзін-өзі басқару органдарында орыс
- Бұл бапта орыс тілі туралы не
- Енді сіздерге мынандай тапсырма, ол үшін шағын
1-топтарға тапсырма. Әр сөзге сұрақ қоясыңдар.
2-топтарға тапсырма. Сөйлемдегі сөздің құрамын анықтайсыңдар.
3-топтарға тапсырма. Сөйлем мүшелерін талдаймыз. 3-5 минуттан соң
7. Тіл сөзімен ассоциациялық тізбек құру. Тіл туралы
9. Етістіктің шақтарын қайталу. Жұппен жұмыс, мысалы, 1-жұп
2-жұп - сақтау, дамьпу, құрметтеу етістіктерін келер шақта
3-жұп - меңгеру, үйрену, сөйлеу етістіктерін өткен шақта
10. Сөйлемдегі сөздердің орнын таба білу. Карточкада үтір
Карточка 1.
1. Сөйлем. меңгеру, әрбір, парызы, мемлекеттк, азаматтық,
2. Сөйлем. үйренсең, үйренесің, тәуелсіздікке, қазақша.
Карточка 2.
1. Сөйлем. Қазақстанда, болу керек, іс жүргізу, мемлекеттік,
2. Сөйлем. тіл, менің, тілім, мемлекеттік.
Карточка 3
1. Сөйлем. үйренеміз, ғылымды, мемлекеттік, өнерді, тілде, білімді.
2. Сөйлем. халқының, оқып-үйренуге, тілдерін, Қазақстан, мемлекет, жағдай,
11. Шешендік өнер.
Мемлекеттік тілді үйрену қиын ба?
Екі ойыншының бірі тілді үйренудің қиындығын, 2-сі оған
12. Қорытыңды. Тіл тақырыбына шағын тест.
1. Қазақ тілі қашан мемлекеттік мәртебе алды:
а) 1991
ә) 1989
б) 1987
2. "Тіл - мәңгіліктің мәңгіліх мәселесі" деп кім
а) С.Мұқанов
ә) Ә.Кекілбаев
б) Ғ.Мүсірепов
3. Қазақ тілі қандай тілдер тобына жатады?
а) араб
ә) парсы
б) түркі
4. Тіл туралы заң қашан қабылданды?
а) 1997
ә) 1990
5. Ол неше баптан тұрады?
а)30
ә) 22
б) 27
6. Қазақстан Республикасыңда тілдер мерекесі қашан?
а) 18 желтоқсан
ә) 30 тамыз
б) 22 қыркүйек
7. Тіл туралы заңның нешінші бабындаҚазақ тілі туралы
а) 4
ә) 5
6) 7
8. Мемлекеттік тілді неге үйреніп жүрсің?
а) ол бағдарламада бар
ә) менің парызым
б) маған ұнайды
9. Мақалды жалғастыр "Өнер алды - қызыл..."
а) мәдениет
ә) ұлт
б) тіл
10. Қазақ тіл білімінің негізін салушы
а) А. Байтүрсынов
ә) Ы.Алтынсарин
б) А.Құнанбаев
13. Үйге тапсырма. "Мемлекеттік тіл - менің тілім"
АШЫҚ САБАҚ
С.СЕЙФУЛЛИН. "АҚҚУДЫҢ АЙЫРЫЛУЫ"
(қорытынды сабақ)
Сабактың мақсаты: 1. Тақырыпты қайталап-терендету, дастан тақырыптың идеясын
2. Сөздік қорын байыту, молайту, ойлау белсенділігін тереңдету.
3. Табиғатты, қоршаған ортаның бар тіршілігін сүюге, құрметтеуге
Сабақтың барысы: I. Ұйымдастыру кезеңі.
II. Сабақтың мақсаты.
Бүгінгі сабақтың тақырыбы – Сәкен Сейфуллин. "Аққудың айырылуы"
III. Мұғалімнің кіріспе сөзі.
С.Сейфуллин - қазақ халқының көрнекті ақыны, қоғам қайраткері.
IV. Үй тапсырмасын тексеру:
Енді біз ССейфуллиннің өмірбаянын еске аламыз. Сәкеннің өмір
Деректер Дәлелдер
1. XX ғасырдағы дарынды ақын, патриот.
2. Білім - оның өмірінің мұраты болды.
3. Қоғамдық жұмысқа араласады.
1-ші бағанда Сәкеннің өміріндегі деректер жазылған, сендерге 2-ші
V. Жаңа тақырып.
Сәкен Сейфуллин поэтикасында символ дәрежесіне көтерілген бірнеше тұрақты
Тақтада жазылған эпиграфты түсіндіріңдер:
Ұшады аққу көлден ұзай алмай,
Айрылдым ғашық жардан құдай алмай.
Күйігі сүйгеніңнің жаман екен.
Түйіліп қалдым тынып жылай алмай.
/қара өлең/
Қазір біз "Аққудың айырылуы" дастанының идеясын, қысқаша мазмұнын
Поэманың тақырыбы, идеясы-мәңгілік махаббат, осы махаббатты жырлау және
Сюжеті, композициясы
1. Поэманың басында Арқадағы құмы маржан, суы күміс,
2. Аққудың келуімен көлде жаңаша, әсем тіршілік пайда
Қамыс арасында тығылып тұрып, сұрша мерген бір аққуды
Фонограмманы тыңдап, деңгейлік тапсырма жасау.
(поэманы тындау)
Деңгейлік тапсырмалар.
1-топ: Көлдің әсемділігі.
2-топ: Көлдегі құстар.
3-топ: Махаббат мейрамы.
4-топ: Қайғы. Өлтірушінің бейнесі.
5-топ: Мәңгілік махаббат.
Махаббат мейрамы
1-шідеңгей
1. Маңғаз құстардың бір-бірін сүйгеңдігі (үзіндіден табу)
2. Аққулардың бір-бірімен қоштасуы.
3.Жұбайын жоғалтқанда, аққудың жан құбылысы (үзіңді). Қайғы. Өлтірушінің
2-ші деңгей.
1. Өлтірушінің бейнесін ашу.
2. Сұр мергенге аққу не деп жалынады? Неліктен?
3. Үзіндіні тауып, оқып шығу.
3-ші деңгей
1. "Аққу - киелі құс" деген ұғымды
2. Аққуды біз ненің белгісі деп қабылдаймыз?
3-ші деңгей
Мына үзіңділерден теңеулерді тап:
Маржан құмы, күміс суы,
Көл еді кең айнадай.
Мұнартқан торғьш буы,
Көк кестелі айнала.
Бейнефильм "Қыз Жібек".
Мәңгілік махаббат өмірде де кездеседі. Мысалы: Қыз Жібек
Фильмдегі үзінді поэмадағы қандай үзіндіге сәйкес? Ұқсастығы бар
Тірек - кестені толықтырындар
Бір-бірін тоқтаусыз көру,
бірге болу.
Сүю, құрметтеу айырылмайды
Жан құбылысы Жанында болмаса,
қайғыру.
Екі жақты күнделік
Дастандағы көңілім қалаған, қызықтырған сөйлем. Менің жеке ойларым
1. Екі маңғаз ғашық жұбай, шын сүйіскен жар
2. Аққу бетін жаспен жуды, көкке шықты күйініп.
3. Алшы жылдам мені де! - деп баурына
4. Суық жүрек шіркін-ай! Мергеннің қатыгездігі ол тас
Сабақтың қорытындысы: дастанның тақырыбы, неде?
Поэманың мәселесі қандай? Мәселені қалай шешу керек? Дастан
Үй жұмысы: "Мәңгілік махаббат" тақырыбына шығарма жазу.
Жоспар 1. Көлдің әсемділігі.
2. Махаббат мейрамы
а) Екі ғашық
б) Сұрша мерген
в) Аққудың қайғыруы
3. Менің жеке ойларым.
БАЯНДАМА
АУЫЗЕКІ СӨЙЛЕУДІ ДАМЫТУ
Сабақ — оқытудың барлық кезеңіңде мұғалім мен баланың
Оқушыларды пәнге қызықтыру арқылы сабаққа ынтасын арттырып, оны
Мұғалім оқытудың әдістері мен тәсілдерін шебер меңгеруі арқылы,
Өзімнің тәжірибемде оқыту барысында алдыма қойған мақсатым -
Мен жасаған сабақтарда туған тіл болып есептелмейтін орыс
- Сабақ жүргізудегі негізгі әдістің материалдары мыналар:
- Ерекше ұйымдастыруды қамтамасыз ететін
- Жоғарғы интенсивті сабақ-ойындар, ұжымдағы жұмыс түрін қолдану
- Өткен сабақ материалдарын бекіту мен сөйлесуге ынта
Осы сабақты жасауда мен көптеген коммуникативті бағыт беретін
- сабақ жөніндегі сөздіктен, фонетика жаттығуынан, қайталау жаттығуынан,
"Мына жағдайларды ойын түріңде көрсетіңіз" жаттығуын орындау барысында,
Түрлі жағдайларды ойнау жаттығуын орындауда (бұл өте қажет)
Сондықтан "Сызғыш жылжыту" әдісін орындауға ұсынылады (интенсивті оқыту
"Әңгімелесу арқылы жаттығу" сатысында ойын тапсырмасы (түрлі жағдайларды
Түрлі ойын тапсырмалары сөйлесуге дағдыландырады (берілген тапсырмалар шегінде
Сабақта тілдік, даярлық, сөйлесу жаттығулары беріледі. Сөйлеу жаттығулары
ҚОРЫТЫНДЫ
Оқушының пәнге деген қызығушылығын арттыру – жауапты міндет.
Ахмет Байтұрсыновтың пікірінше, жақсы мұғалім деген атқа түрлі
Ауызекі сөйлеуде сұраққа дұрыс жауап беру, сұрақ қоя
Сабақта оқушылардың білімін, ептілігін анықтау мақсатында бақылаушы тестерді
Қазақ тілін қарым-қатынастық мақсатта оқыту - өте маңызды
Өйткені бүгінгі танда қазақ тілін іс жүзінде күнделікті
Меніңше, тілдік жағдайды ескере отырып, қарым-қатынаста ауызекі сөйлеуді
Мұндай кез келген оқу процесінде оқушыларды жаттықтыруда, олардың
Ауызекі сөйлеу белгілі бір мақсатта, тілді меңгеруге деген
Осындай ауызекі сөйлеу жағдайда ғана қарым-қатынастық, тілдік қатынастар
отбасы
Мәңгілік
махаббат
"Жеті атаны"не
үшін білу керек?
Өзім
