Газды тасымалдауға дайындау курстық жұмыс
Жоспар - www.topreferat.com.kz
КІРІСПЕ 3
ТЕОРИЯЛЫҚ БӨЛІМ 4
ГАЗДЫ ТАСЫМАЛДАУҒА ДАЙЫНДАУ 7
Газды механикалық қоспалардан тазарту 8
Газды салқындату арқылы құрғату 11
Газды одоранттау 11
Табиғи газдарды күкіртті қосылыстардан және көмірқышқыл газынан тазарту 12
КОМПРЕССОРЛЫҚ СТАНЦИЯДАН ШЫҚҚАН ГАЗДАРДЫ УТИЛИЗАЦИЯЛАУ 12
Утилизация нормалары 15
ПОМПАЖ ЖӘНЕ ОНЫ БОЛДЫРМАУ 16
ЕСЕПТІК БӨЛІМ 19
ҚОРЫТЫНДЫ 40
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 41
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: - бет
Пәні: Мұнай
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
ЖОСПАР
КІРІСПЕ 3
ТЕОРИЯЛЫҚ БӨЛІМ 4
ГАЗДЫ ТАСЫМАЛДАУҒА ДАЙЫНДАУ 7
Газды механикалық қоспалардан тазарту 8
Газды салқындату арқылы құрғату 11
Газды одоранттау 11
Табиғи газдарды күкіртті қосылыстардан және көмірқышқыл газынан тазарту
КОМПРЕССОРЛЫҚ СТАНЦИЯДАН ШЫҚҚАН ГАЗДАРДЫ УТИЛИЗАЦИЯЛАУ 12
Утилизация нормалары 15
ПОМПАЖ ЖӘНЕ ОНЫ БОЛДЫРМАУ 16
ЕСЕПТІК БӨЛІМ 19
ҚОРЫТЫНДЫ 40
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 41
КІРІСПЕ
Қазіргі уақытта газды жерасты сақтау қоймалары болса да
Компрессорлық станциялардың жабдығы мен байланусылары газ құбырөткізгішінің айнымалы
Компрессорлық станциялардан айдалатын газ мөлшерін жұмыс істеп тұрған
Газқұбырөткізгішінің өткізу қабілетін реттеу үшін кейбір компрессорлық станцияларды
ТЕОРИЯЛЫҚ БӨЛІМ
Компрессорлық станцияның арналуы және сипаттамасы
Газ кәсіпшілігінен шыққан газ тұтынушыға жеткенге дейін құбырөткізгіштің
Сығымдау дәрежесі станциялардағы негізгі жабдықты таңдаудағы негізгі параметрлердің
Газ құбырының соңғы бөлігіндегі қысым компрессордың кірісіндегі қысымды
Қазіргі заманғы компрессорлық станция бұл- табиғи газды дайындау
Компрессорлық станция магистралдық газқұбырөткізгішінің құрылыс кешеніндегі басқарушы
Компрессорлық станциялар атқаратын қызметі бойынша келесі түрлерге бөлінеді:
1) магистралдық газ құбыр өткізгішіндегі компрессорлық станциялар(КС);
2) сығымдау компрессорлық станциялары;
3) газ толтыру компрессорлық станциялары.
Магистралдық газқұбырөткізгіштеріндегі компрессорлық станциялар басты және аралық болып
Басты компрессорлық станциялар тікелей газ кен орнының жанында
Аралық компрессорлық станциялар әдетте 100-150 км сайын орнатылады.
Магистралдық газқұбырөткізгіштері негізінен 5,5 МПа және 7,5 МПа
Сығымдау компрессорлық станциялары мұнай немесе газ кен орындарында
Газ толтыру компрессорлық станциялары шағын ыдыстарға газды үлкен
Орнатылған жабдығы бойынша компрессорлық станциялар ортадан тепкіш, газомоторлық
Қолданылатын жетек түріне байланысты газотурбиндік, газомоторлық және электрлік
Сығымдалу сатыларға байланысты бір немесе көп сатылы сығымдау
Компрессорлық станцияның құрылыс құрамы:
Бір немесе бірнеше компрессорлық цех;
Электрлік немесе трансформаторлық подстанция;
Газды тасымалдауға дайындау қондырғылары;
Сумен қамтамасыз ету жуйесі (өрт сөндіру жуйесімен қоса
Ішкі және алыс байланыс жүйесі;
Майды регенерациялау қондырғыларын қоса алғандағы майлау жүйесі;
Жанар-жағармай қоймалары;
Механикалық шеберханалар;
Химиялық зертханалар;
Технологиялық құбырөткізгіштер;
Қабылдау және айдау коллекторлары;
Материалдық қойма;
Тұрмыстық- әкімшілік ғимараттар;
Күзет жүйесі;
Бақылау өлшеу аспаптары және автоматика қалқандары;
Магистралдық құбырөткізгішшке жалғану торабы (қырғыштарды жіберу- қабылдау торабы).
Компрессорлық станцияның негізгі техникалық көрсеткіштері :
компрессорлық станцияның шығысындағы қысым және өнімділік;
бір агрегаттың сығымдау дәрежесі;
компрессордың қолданатын қуаты болып табылады.
Компрессорлық станциялардың технологиялық үлгі-сызбалары
Компрессорлық цехтың технологиялық байланыстары келесі мақсаттарға арналып орындалады:
магистралдық газқұбырөткізгішінен технологиялық газды қабылдау;
технологиялық газды механикалық қоспалардан және тамшы түріндегі ылғалдан
сығымдалуға жіберілетін газ ағыстарын үлестіру және ГАА-дың жүктелу
сығымдалған газды ауамен салқындату аппараттарында суыту;
іске қосу және тоқтату кезінде компрессорлық цехты станциялық
газды магистралдық газқұбырөткізгішіне жіберу;
компрессорлық станцияға кіргізбей газды магистралдық газқұбырөткізгішімен транзиттік өткізу;
қажет болған жағдайда компрессорлық цехтың барлық технологиялық құбырөткізгіштерінен
Ортадан тепкіш айдағыштардың түріне байланысты ГАА-ды байланыстырудың екі
толық арынды айдағыштарға арналған параллель коллекторлық байланысу үлгісі;
толық арынсыз айдағыштарға арналған тізбекті-параллель байланысу үлгісі.
ГАЗДЫ ТАСЫМАЛДАУҒА ДАЙЫНДАУ
Газдың физикалық жағдайы оны тікелей пайдалануға мүмкіндік бермейді,
Өндірістен келетін газдың құрамында бөтен қоспалар: қатты бөлшектер
Газдың құрамында қатты бөлшектер компрессордың тетіктерінің тез тозуына
Газды механикалық қоспалардан тазарту
Механикалық қоспаларға ұңғыдан газ ағынымен ілесіп шыққан тау
Жұмыс жасау принципі бойынша газ механикалық қоспалардан тазалауға
Шаңнан құрғақ тазарту принципі бойынша; бұл аппараттарда шаңның
Шаңнан сұйық тазарту принципі бойынша; бұл жерде газдан
Газды тазалау кенорыннан тұтынушыға дейін бірнеше сатыдан өтеді.
Екінші сатыда газ жерүсті сепараторлардан өтеді. Бұл сепараторларда
Бір секционды гравитациондық сепаратор
1-шығыс келте құбыр
2- кіріс келте құбыр
3- люк
4- сепараторды үрлеуге арналған келте құбыр
Газдың циклондағы қозғалысы
1- газ шығысы
2-газ кірісі
3-механикалық қоспалар
Газды тазартудың үшінші сатысы магистралды құбырөткізгіштің сызықтық бөлігінде
Конденсат жинақтағыштардың арасында ең көп қолданылатыны – «кеңею
Олардың жүмыс істеу принципі құбыр диаметрінің үлкеюі кезінде
«Кеңею камерасы» типіндегі конденсат жинақтағыш
1-газ құбыр
2- Кеңею камерасы
3- қаттылық қабырғалары
4- конденсат ағып кетуге арналған құбыр
Газды салқындату арқылы құрғату
Төмен температуралы айыру қондырғыларда газды салқындату газды құрғату
Практикада төмен температуралы айыруды қолданады (ТТА). Бұл айыруда
Поршендік или турбиндік детандер газды жоғары салқындатуға және
Газды одоранттау
Күкіртсутектен тазартылған газ түссіз және иіссіз болып келеді.
Табиғи газдарды күкіртті қосылыстардан және көмірқышқыл газынан тазарту
Көп кенорындардың табиғи газдарының құрамында күкіртті компоненттер мен
КОМПРЕССОРЛЫҚ СТАНЦИЯДАН ШЫҚҚАН ГАЗДАРДЫ УТИЛИЗАЦИЯЛАУ
ГТҚ-ның жану камерасына енгізілетін әрбір килограмм отын, өзімен
ГТҚ-да жылуды кетіп бара жатқан газдармен жоғалту көптеген
Еске алу керек, практика бойынша ГТҚ утилизациялық жылуалмастырғыш
Жағармайдың газ жанулары өнімдерінен тұзсыз су конденсат алуы
ГТҚ-ны күзгі-жазғы пайдалану шарттарында, сыртқы ауа температурасы 0-ден
Қысқы пайдалануда, әсіресе солтүстік газқұбырларының шарттарында, сыртқы ауа
Утилизатордан кейінгі температурасы 1500C деп алынуы 97 т/сағ
Жылуды утилизациялаудың перспективті әдістерінің бірі қуатты арттыру және
Жылуды утилизациялаудың әсерінен компрессорлық станцияда газотурбиналық қондырғыдағы отынның
Газотурбиналық қондырғының жану өнімдерінде ауадағы оттегінің 80%-на дейін
Қосымша жану камераларын орнату арқылы ыстық газдар ағынында
Егер газотурбиналық қондырғының жобалауы кезінде утилизациялау қондырғыларын пайдалану
Қондырғының ПӘК-інің қондырғы кедергісініне тәуелділігі
Суреттегі мәліметтер көрсетуі бойынша қондырғының ПӘК-інің, қысымдардың оптималды
Жылу регенрациясының коэффициентінің мәні 4-5%-ға дейін төмендетілуі керек.
Утилизация нормалары
Газ өңдеу зауыттарынан шыққан зиянды қалдықтарға келесілер жатады:
күкіртсутекті өңдеу қондырғыларынан шыққан газдар;
қондырғыларды авариялық немесе жөндеуге тоқтағанда құбырдан және аппартардан
технологиялық пештерден шығатын түтінді газдар
Қоршаған ортаны қорғау мақсатында құрамында күкіртсутектері бар газдарды
Күкіртті күкіртсутектен бөліп алу деңгейі зиянды заттарды атмосфераға
Қондырғыларды авариялық немесе жөндеуге тоқтағанда құбырдан және аппартардан
ПОМПАЖ ЖӘНЕ ОНЫ БОЛДЫРМАУ
Помпаж компрессор жұмысының ең қауіпті режимі болып табылады.
Помпаждың кенет периодты соққылары, вибрациялары агрегаттың, құрамына компрессор
Компрессор қалақшаларының сынуына помпаж, коррозия және вибрация себепті.
Ағынның ажырауынан бұрыштың үлкен оң компрессордың күрегімен және
Күштің азаюы соңғы сатының алдынғы сатыдағы жұмыстың әсерінен
Помпаждың құбылыс остік компрессорда компрессор сіңіру сызығындағы ауаның
Тоқтатылғанн агрегатта және басында клапан ашық түрде іске
Қыздырғышты помпаждан сақтау үшін КС-да сигнализатор қолданады, конфузорда
Сонымен қатар ГПА жұмысында қалып қойған автоматты қысқа
ГТҚ-ның төмен жүктемелерде іске қосқан кезде және жұмыс
ГТҚ-ны іске қосу сүлбесі
ГТҚ іске қосқанда помпаж аймағына түсуден сақтану үшін,
ЕСЕПТІК БӨЛІМ
15 вариант:
Вариант
№ Q, млрд. м3/жыл L, км Tб, К
15 17,4 575 295 290.3 1,6 1,31-1,33
Газ құрамы, %:
Метан СН4 97,6
Этан С 2Н6 0,1
Пропан С 3Н8 0,03
Бутан С 4Н10 0,01
Пентан С 5Н12 0,01
Көміртегі-нің қос тотығы СО2 0,06
Азот N2 1,6
Күкіртсутегі H 2S жоқ
Газқұбырөткізгішінің диаметрін және компрессорлық станциялар санын анықтау
1. Газ тығыздығы:
,
мұндағы
– i –ші компоненттің көлемдік концентрациясы;
–i- ші компоненттің тығыздығы.
.
2. Газдың салыстырмалы тығыздығы:
,
мұндағы
– ауа тығыздығы (стандарт жағдай үшін
.
3. Газдың молярлық массасы:
,
мұндағы
– i-ші компоненттің молярлық массасы.
.
4. Табиғи газдың газ тұрақтысы:
,
мұндағы
– әмбебап газ тұрақтысы ( ).
.
5. Псевдокритикалық температура:
.
6.Псевдокритикалық қысым:
7. Газ шығынының есептік мәні:
,
мұндағы:
– газқұбырөткізгішінің өткізу қабілетін бағалау коэффициенті.
,
мұндағы
– тұтынушыны есептік қамтамасыз ету коэффициенті (
– экстремалдық температураны ескеру коэффициенті ( );
– газқұбырөткізгішінің орнықтылығын бағалау коэффициенті ( ).
;
8. Ортадан тепкіш айдағыштың және жетектің түрі бойынша
Шартты диаметр ;
КС арасындағы қашықтық ;
Сығымдау дәрежесі ;
Жылдық өткізу қабілеті ;
Тәуліктік өткізу қабілеті ;
Жұмыстық қуат ;
Айдағыш түрі Н-300-1,23;
Жетек түрі ГТ-6-750;
КС-дағы ГАА саны: 3 жұмыстық+1 қосалқы.
Үш толық арынды ГПА-Ц-6,3 айдағыш өзара параллель
9. Газқұбырөткізгішінің желілік бөлігінің басындағы қысым:
,
мұндағы
– компрессорлық станцияның айдау тізбегіндегі қысым;
– компрессорлық станцияның айдау тізбегіндегі қысымның шығындары:
,
мұндағы
– айдау тізбегіндегі қысымның шығындары ( );
– ауамен салқындату аппараттарының байланысындағы қысымның жоғалулары (
;
.
10. Газқұбырөткізгішінің желілік бөлігінің соңындағы қысым:
,
мұндағы
– компрессорлық станцияның сору тізбегіндегі қысым.
,
мұндағы
–сығымдау дәрежесі;
– компрессорлық станцияның сору тізбегіндегі қысымның шығындары (
;
.
11. Газқұбырөткізгішінің желілік бөлігіндегі орташа қысым:
.
.
12. Орташа температура:
,
мұндағы
–топырақ температурасы;
–бастапқы температура.
.
13. Сығымдау коэффициенті:
,
мұндағы
–келтірілген температура;
–келтірілген қысым:
;
;
14.Динамикалық тұтқырлық:
.
.
15.Кинематикалық тұтқырлық:
.
.
16.Жылу сыйымдылығы:
.
.
17. Джоуля-Томпсон коэффициенті:
.
18. Газқұбырөткізгішінің ішкі диаметрі:
,
мұндағы
– газқұбырөткізгішінің қабырға қалыңдығы:
,
мұндағы
– орнықтылық коэффициенті ( );
– жұмыстық қысым ( );
– есептік кедергі.
,
мұндағы
– құбыр металының және дәнекерленген байланыстардың созылуға (сығылуға)
– газқұбырөткізгішінің жұмыс жағдайының коэффициенті ( );
– материал бойынша қауіпсіздік коэффициенті ( );
– газқұбырөткізгішінің диаметрінен тәуелді орнықтылық коэффициенті (
– газқұбырөткізгішінің сыртқы диаметрі ( ).
;
;
Болат маркасы : 17ГУС-У ([5; кесте 8.1].
19. Рейнольдс саны:
,
мұндағы
– бір айдағыштың секундтық газ шығыны.
.
20. Гидравликалық кедергі коэффициенті:
,
мұндағы
– үйкеліске кететін шығын.
,
мұндағы
– эквиваленттік кедір-бұдырлылық ( );
– гидравликалық тиімділік коэффициенті ( ).
;
.
21. Компрессорлық станциялар арасындағы шамамен алынған қашықтық:
,
мұндағы
– теңдеуге кіретін мәндердің өлшем бірліктерін ескеретін коэффициент
.
22. Компрессорлық станциялар саны:
,
мұндағы
– газқұбырөткізгішінің жалпы ұзындығы.
.
23. Компрессорлық станциялар арасындағы қашықтық:
.
.
Газқұбырөткізгіштерінің нақтыланған гидравликалық және жылулық есебі
1.Соңғы қысым:
.
.
2.Орташа қысым:
.
.
3.Келтірілген қысым:
.
.
4. коэффициенті:
,
мұндағы
– қоршаған ортаға газдан орташа жылу беру коэффициенті
.
5. Орташа температура:
.
6. Келтірілген температура:
.
.
7.Динамикалық тұтқырлық:
.
8.Сығымдау коэффициенті:
.
.
9. Рейнольдс саны:
.
.
10.Сығымдау коэффициенті:
;
.
;
.
11.Соңғы қысым:
.
.
болғандықтан одан ары нақтылау керек емес.
12. Орташа қысым:
.
.
13. Соңғы температура:
.
2.3 Компрессорлық станциялардың жұмыс тәртібін есептеу
Берілгені:
КС-ның кірісіндегі қысым: .
КС-ның кірісіндегі температура: .
Қоршаған ауа температурасы: .
Жетек түрі: ГТ-6-750
Айдағыш түрі: Н-300-1,23
Номиналдық қуат: .
Күштік біліктің номиналдық айналу жиілігі: .
Қоршаған ауаның номиналдық температурасы .
Атмосфералық қысым: .
[5; кесте 5.1]
1.КС-ға кірістегі сығымдалу дәрежесі:
,
мұндағы
–келтірілген температура:
,
–келтірілген қысым:
.
;
;
.
2. Сорудағы газ тығыздығы:
.
.
3. Сығымдау дәрежесі:
.
.
4. Бір айдағыштың өнімділігі:
,
мұндағы
– КС-ның өнімділігі;
– айдағыштардың саны.
.
5. КС-ның кірісіндегі өнімділік:
.
.
6. Күштік біліктің айналу жиілігінің мүмкін мәндері:
.
.
7.Келтірілген айналу жиілігі:
,
мұндағы
, , –
.
8. Айдағыштың келтірілген сипаттамасы [5; сурет 5.16]
- келтірілген көлемдік беріліс: ;
- келтірілген салыстармалы қуат: ;
- келтірілген ПӘК: .
9. Айдағыштың қолданатын ішкі қуаты:
.
.
10. Жетек муфтасындағы қуат:
,
мұндағы
– механикалық шығындар (газотурбиндік жетек үшін
.
11. ГТҚ-ның білігіндегі бар қуат:
,
мұндағы
– қуат бойынша техникалық жағдай коэффициенті (
– жылуды утилизациялау жүйесінің әсерін ескеретін коэффициент (
– ГТҚ қуатына атмосфералық ауаның әсерін ескеретін коэффициент
.
шарты орындалады.
12. Ортадан тепкіш айдағыштың шығысындағы газ температурасы:
.
2-ші саты
1.КС-ға кірістегі сығымдалу дәрежесі:
,
мұндағы
–келтірілген температура:
,
–келтірілген қысым:
.
;
;
.
2. Сорудағы газ тығыздығы:
.
.
3. Сығымдау дәрежесі:
.
.
4. Бір айдағыштың өнімділігі:
,
мұндағы
– КС-ның өнімділігі;
– айдағыштардың саны.
.
5. КС-ның кірісіндегі өнімділік:
.
.
6. Күштік біліктің айналу жиілігінің мүмкін мәндері:
.
.
7.Келтірілген айналу жиілігі:
,
мұндағы
, , –
.
8. Айдағыштың келтірілген сипаттамасы [5; сурет 5.16]
- келтірілген көлемдік беріліс: ;
- келтірілген салыстармалы қуат: ;
- келтірілген ПӘК: .
9. Айдағыштың қолданатын ішкі қуаты:
.
.
10. Жетек муфтасындағы қуат:
,
мұндағы
– механикалық шығындар (газотурбиндік жетек үшін
.
11. ГТҚ-ның білігіндегі бар қуат:
,
мұндағы
– қуат бойынша техникалық жағдай коэффициенті (
– жылуды утилизациялау жүйесінің әсерін ескеретін коэффициент (
– ГТҚ қуатына атмосфералық ауаның әсерін ескеретін коэффициент
.
шарты орындалады.
12. Ортадан тепкіш айдағыштың шығысындағы газ температурасы:
.
3-ші саты
1.КС-ға кірістегі сығымдалу дәрежесі:
,
мұндағы
–келтірілген температура:
,
–келтірілген қысым:
.
;
;
.
2. Сорудағы газ тығыздығы:
.
.
3. Сығымдау дәрежесі:
.
.
4. Бір айдағыштың өнімділігі:
,
мұндағы
– КС-ның өнімділігі;
– айдағыштардың саны.
.
5. КС-ның кірісіндегі өнімділік:
.
.
6. Күштік біліктің айналу жиілігінің мүмкін мәндері:
.
.
7.Келтірілген айналу жиілігі:
,
мұндағы
, , –
.
8. Айдағыштың келтірілген сипаттамасы [5; сурет 5.16]
- келтірілген көлемдік беріліс: ;
- келтірілген салыстармалы қуат: ;
- келтірілген ПӘК: .
9. Айдағыштың қолданатын ішкі қуаты:
.
.
10. Жетек муфтасындағы қуат:
,
мұндағы
– механикалық шығындар (газотурбиндік жетек үшін
.
11. ГТҚ-ның білігіндегі бар қуат:
,
мұндағы
– қуат бойынша техникалық жағдай коэффициенті (
– жылуды утилизациялау жүйесінің әсерін ескеретін коэффициент (
– ГТҚ қуатына атмосфералық ауаның әсерін ескеретін коэффициент
.
шарты орындалады.
12. Ортадан тепкіш айдағыштың шығысындағы газ температурасы:
.
болғандықтан салқындату қажет.
ҚОРЫТЫНДЫ
Бұл курстық жұмыста біз компрессорлық станцияның жұмыс тәртібін
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Березин В.Л., Бобрицкий Н.В. Сооружение насосных и компрессорных
Проектирование и эксплуатация насосных и компрессорных станций. Под
Седых З.С. Эксплуатация газоперекачивающих агрегатов газотурбинным приводом. –
Михайлов А.К., Ворошилов В.П. Компрессорные машины. – М.:
Волков М.М., Михеев А.Л., Конев К.А. Справочник работников
3
