Сызықтық емес Урысон интегралдық операторының кейбір қасиеттері диплом жұмысы
МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz
Lp кеңістігі және сызықтық операторлар . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Сызықтық емес Урысон интегралдық
операторының кейбір қасиеттері . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Урысон операторының бір классының
үзіліссіздік критерийлері . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Әдебиет . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Жұмыс көлемі: - бет
Пәні: Математика
-----------------------------------------------------------------------------------
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Мазмұны
Lp кеңістігі және сызықтық операторлар . . .
Сызықтық емес Урысон интегралдық
операторының кейбір қасиеттері . . . . .
Урысон операторының бір классының
үзіліссіздік критерийлері . . . . . .
Әдебиет . . . . . . . .
Lp кеңістігі және сызықтық операторлар
1-анықтама. f(x) өлшемді функциясы жоғарғыдай біз функциялардың шектелуін
.
Мұндай функциялар жиыны Lp арқылы белгілеу қабылданған (немесе
1-теорема. f(x) функциясы, р>1 дәрежелі қосындыланатын яғни
Расында да егер E=[a, b], A=E( ), B=E-A
2-теорема. Lp-ға кіретін екі функцияның қосындысы да осы класқа
Шынында да, f(x) және g(x) Lp-ға кіреді делік.
E=[a, b], A=E , B=E-A десек, онда
,
бұдан
екендігі шығады.
Осылайша біз шекті интегралданатынына көз
Мұндағы k – шекті тұрақтылық.
р>1 болсын. саны р-ға
болаиыны себепті q-ға түйіндес көрсеткіш р бар, демек бұл
3-теорема. Егер , ал ,
(1)
теңсіздігі дұрыс.
Дәлелдеуі: 0(0
Оның туындысы болғанда оң, ал
(2)
шығады.
А және В екі оң сан болсын. Егер (2)-ге
.
Теореманың шарттында айтылғандай, p және q – екі өзара
(3)
шығады.
Бұл теңсіздіктер A>0 және B>0 үшін дәлелденген. Осы
Осыдан кейін теоремада айтылғандай f(x) және g(x) функцияларын
Егер бұлардың ішінен тек біреуі нөлге эквивалентті болса, онда
қатал оң деп тұжырымдап, мына функцияларды аламыз:
, .
Егер (3) – ке апарып
,
бұдан f(x)γ(x) көбейтіндінің қосындылануы, ал мұнымен бірге
Сонымен қатар
екенін ескеріп және (4) –ті интегралдап,
,
табамыз, бұдан (1) – ден күштірек
,
L(1) теңсіздігі Гëлдер теңсіздігі делініп, p=2
4-теорема. Егер және
(5)
Дәлелдеуі: Теоремада p=1 екені айқын. p>1 және q
Теоремадағы f (x)+g(x) екі қосынды Lp
(6)
береді. Осы сияқты
.
Бірақ . Демек
.
(6) және (7) – ден шығатыны
,
ал бұдан келіп теорема шығады. [ -
(5) –і теңсіздігі Минковский теңсіздігі деп аталады.
Бұл пайымдаумен Гëлдер мен Минковскийдің теңсіздігі анықталады:
,
.
2-анықтама. болсын.
саны f(x) функциясының нормасы (Lp - ның
Норманың келесі қасиеттері айқын:
І. және
ІІ. және дербес жағдайда
ІІІ. .
Норманың кіріспесі Lp және L2 үшін
Элементтердің жүйелі жинақтылығы - ден
.
Жинақтылықтың бұл түрін орташа ретті жинақтылық деп атайды. Осылайша
Бұл жерде біз жаңа идеялық моменттің болмағаны себепті сөйлемнің
Жинақтылықтың әлсіз түсінігі p>1 болғанда былай болады:
(10)
Lp- дағы g(x) – функциясының кез келген орнын
Гëлдер теңсіздігін пайдалана отырып орташа жинақталу жүйелілігінің (сол шекке)
Егер p=1 болса, түйіндес көрсеткіш болмайды. Мұндай жағдайда
Қорытындылай келе талдауда кеңістігінде қолданылатын (мұндағы
нақты санының Lp кеңістігінде жиынның барлық жүйелілігін x=(x1, x2,
саны элементінің нормасы деп
Норма енді әдеттегі қасиетке ие.
І. және
ІІ. және дербес жағдайда
ІІІ. .
Алғашқы екі қасиет айқын, ал үшінші (9) – дан
Е және Е1 – екі сызықтық топологиялық кеңістік болсын.
Сызықтық операторда Е Е1 деп
y= Ax,
шартты қанағаттандыратын
айтады.
DA жиынтығы А –
А операторы нүктесінде үзіліссіз болады,
Е және Е1 нормалданған кеңістік болғанда мына анықтама келесіге
бұдан шығатыны
жиыны Ах=0 үшін А сызықтық операторын ядросы деп аталады,
Бұл тараудың басында келтірілген сызықтық функционал ұғымы ол сызықтық
Сызықтық емес Урысон интегралдық
G және F – ақырғы өлшемді кеңістікте екі өлшемді
(1)
Урысон операторы дейді.
1-теорема. R(t,s,u) және R1(t,s,u) функциясы Каратеодори шарттын
(t G, s F, -∞болсын. В1 операторы мен R1(t,s,u) ядросы
Қарапайым түрде В1 операторы алынып, қасиеті белгілі
,
мұндағы K(t,s) – нақты өлшенетін функция (t
1-теорема. К операторы Lp Lq, үзіліссіз
а)
мұндағы =I, егер mesF=I және
б)
Кез келген с1 (-∞, +∞) үшін
Дәлелдеуі. Қажеттілігі. Lp – дан Lq –
мұндағы және mesF=I
Жеткіліктілігі. а) және б) шарты орындалсын. а) –
(3)
(n=1,2,…)
(3) – тің күшімен {uk}k≥0 Lp
(k=0,1,2,…)
ξ саны үшін Fξ жиынын көрсетіп, егер mesF.
мұндағы М – а) шартының саны. Жиын барысында
(3) – тің күшімен n1=n1(ξ) табылады. Мынадай
.
(6), (7) қатынасы а) шартын береді. n=0 және
(8)
Белгілеуі
,
(m=0,1,2,…).
Мұндағы δ – (5) – тің саны
mesF , m=0,1,2,…
аламыз.
Сондықтан un(s) функциясынан u0(s) – тан Lp
Онда Егоров теоремасынан шығады, Fδ
(10) және Fδ жиынынан un(s) тізбегінен u0(s)
(11)
Mұндағы
(9) және (10) – нан шығады, mes(FξLn).
Өйткені {un(s)} жинақтылық тізбегінен u0(s) Fδ-ға бірқалыпты,
s Fδ, n>n0.
(12) және (13) – тен n>n0-де α1 ≤
, n>max(n0, n1).
ξ2-теорема. mesF1) , с1
2) K үзіліссіз,
3) K толық үзіліссіз.
Дәлелдеуі: Жеткілікті келесі имплекацияны дәлелдеу 1)=>2)=>3) өйткені
1) шарт орындалсын. Онда кез келген ξ>0 δ=
.
{un(s)}n≥0 L∞ болсын және
(15)
(15) үшін ε>0 n0=n0(ε). Мынадай
(16)
барлық n>n0-де.
Келесі
.
(14) және (16) теңсіздігінен шығады
, n>n0
1)=>2) орынды екендігін көрсетеді.
K үзіліссіз болсын, K операторы компакт екенін дәлелдейік.
үйір функциясын қарастырайық. Т( ) тізбегі {K(t,cn)} болсын.
.
Сонымен, Т( ) үйір функциясы Lq-де компакт. Сондықтан
1) М=M( ) саны және
.
2) Кез келген ε>0 әсері δ=δ(ℓ,ε)>0
.
3) Кез келген ε>0 әсері N=N(ℓ,ε)>0
(19)
барлық |c|L∞-да шар болсын. Онда
,
,
барлық u(s) үшін, . Сондықтан Рисса теоремасының
Ескерту: Егер mesF=∞, онда K операторы L∞
Урысон операторының бір классының
үзіліссіздік критерийлері
G және F – ақырғы өлшемді кеңістікте екі өлшемді
(1)
Урысон операторы деп атайды, оның өзінің қосымшасы маңызды. (1)
«Мажоранты» операторы [1,2] танымал қасиет. Осы байланыста зерттеу операторы
Lp(F) және Lq(G) операторларын K – да
q – бүтін, K операторы Lp(0,1) –
Оператордың шенелген шартты, осы жұмыста көрсетілген, біздің бірінші теоремадан
Барлық жерде Lp=Lp(A) (1 p ∞)
1-теорема. К операторы Lp Lq
мұндағы =1, егер mesF=1 және
Дәлелдуі: Қажеттілігі. Lp Lq және шенелген
(2)
mesF=1 болсын. Онда (2) -ге
,
мұндағы B=2b.
Жеткілікті шарт.
а) [4] Минковский теңсіздігінен және шарттынан жинақтылығы шығады. а):
болсын. функциясын анықтаймыз.
,
мұндағы - жиынның ішігдегі F жиын,
ал - оның характеристикалық функциясы. Осы
(4)
онда
Енді mesF=∞ болсын. Онда 0 Lp –
а) орындалады. (3) С 0 болсын (mesF=∞ күшінен
Теорема дәлелденді.
1-анықтама. М үйір функциясыдан Lp біршенді абсолют үзіліссіз норма
Лемма. mesF=1 болсын. Онда а) шарты бірінші теореманың пара-пар
Сонда mesD(5)
Кез келген u(s) M үшін.
Дәлелдеуі. а) – дан б) шығатынын көрсетейік. а)
,
мұндағы В – u М-ға тәуелді болмайды. В
санын таңдайық, онда D үшін мынандай mesD.
б) шарты орындалсын. Онда дәлелдеуі оңай, кез келген
үшін .
Сондықтан а) шарты орындалмайды, онда жүйелік нақты санға
(6)
Жалпы шенелмеген, онда ұйғаруға болады.
,
мұндағы және
Lp: -да. Сонымен үйір функциясы un(n
.
Басқа түрде δ үшін n0 номер тәуелді, мынадай
n≥n0.
Сонымен n≥n0 үшін
немесе
(6) теңсіздік қайшылық. Лемма дәлелденді.
2-теорема. Егер q және K(t,u)≥0
Дәлелдеуі. Жеткіліктігі 1-теоремадан шығады. Мынау mesF=1 қажетті шарт
.
Функцияны қарастырайық:
,
мұндағы Fn F осындай mesF=1/(n2
Демек u(s) Lp
(7) және (8) – ден шығатыны
.
Біз қайшылыққа келдік. Теорема дәлелденді.
Салдар. K(t,u)≥0 (t Rn, -∞әсер етеді, - ға Lp(Rn)
(9)
кез келген С (-∞, +∞), мұндағы
Минковский теңсіздігін талдаудан жеткіліктілігі шығады.
Қажеттілігін көрсетейік. К операторы Lp(Rn) →L1(Rn) бейнелейтін болсын. Онда
Демек, оператор Lp(Rn) →
2-теореманың негізінен (9) теңсіздік орындалады.
Әдебиет
Ойнаров Р. Критерий непрерывности одного класса операторов Урысона –
Красносельский М.А., Забрейко П.П., Пустылник Е.И., Соболевский П.Б. Интегральные
Отелбаев М., Суворченкова Г.А. Необходимые и достаточные условия ограниченности
Ойнаров Р. Критерий ограниченности, компактности одного класса интегральных операторов
Данфорд Н., Шварц Д.Ж. Линейные операторы. Общая теория. М.,
Нурекенов Т.К., Калиев С. О полной непрерывности интегрального оператора
22