Әйтеке би 1
ӘЙТЕКЕ БИ
ӘЙТЕКЕ Байбекұлы (23.03.1644, Өзбекстан, Қазбибі тауы, Қызылша м. - 1700, Өзбекстан, Нұрата ауд. Сейіткұл қорымы) – қазақ халқының бірлігін нығайтуға үлкен үлес қосқан атақты үш бидің бірі, мемлекет қайраткері. Әлім тайпасының төртқара руынан шыкқан.
Әмір Темірдің бас кеңесшісі Ораз қажының бесінші ұрпағы. Бүкіл парсы, өзбек, қырғыз, қазақ, құрама жұрты "Синесоф буа" (жаны пәк жан) атаған Сейітқұл әулиенің – үшінші ұрпағы. Ә. Қоқанға (1622-35) хан болған Ақшаның немересі, Самарқан әмірі (1622-56) Жалаңтөс баһадүрдің немерелес туысы.
Әйтеке бес жасында ауыл молдасынан сауатын ашқан. Шешендік қасиетінің ерте танылуына әкесі Байбек пен Қосуақ бидің айрықша ықпалы тиеді. Алайда жеті жасынан бастап аталары Ақша хан мен Жалаңтөс баһадүр Әтекені өз тәрбиесіне алады. Ол әуелі Самарқандағы Ұлықбек медресесінде, кейін Жалаңтөс баһадүр салдырған, сән-сөулетімен әйгілі "Тіллә-кари" (Алтынмен апталған), "Шердор" (Арыстанды) медресесінде оқиды. Дін, құқық, аспан әлемі, жағырапия, тарих, математ
Жұмыс түрі: Материал
Пәні: Тарихи тұлғалар
Бет саны: -
Интервалы: -