Негізгі құралдар есебі реферат
Жоспары
Кіріспе 2
Негізгі құралдардың есебі 2
1.Негізгі құралдар, оларды жіктеу және бағалау 2
Негізгі құралдың тозуын және амортизациясын есептеу 8
Негізгі құралдарды жөндеудің есебі 15
Негізгі құралдарды түгендеу, қайта бағалау және есеп берудің мәнін ашу 19
Қолданылған әдебиеттер 22
1
Жұмыс түрі: Реферат
Пәні: Бухгалтерлік іс
Жұмыс көлемі: - бет
-----------------------------------------------------------------------------------
РЕФЕРАТТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Жоспары
Кіріспе 2
Негізгі құралдардың есебі 2
1.Негізгі құралдар, оларды жіктеу және бағалау
Негізгі құралдың тозуын және амортизациясын есептеу
Негізгі құралдарды жөндеудің есебі 15
Негізгі құралдарды түгендеу, қайта бағалау және
Қолданылған әдебиеттер 22
Кіріспе
Негізгі құралдардың есебі
1.Негізгі құралдар, оларды жіктеу және бағалау
Кез келген өндіріс өз қызметіне құрал-жабдықтарын
Негізгі құралдар материалдық өндіріс саласында да,
Осы негізгі құралдарға: жер; үйлер; ғимараттар;
Кәсіпорында негізгі құралдардың есебі №6 БЕС
Инвентарлық объектілер негізгі құралдың есеп бірлігі
Өндіріс процесіне қатысу сипатына байланысты негізгі
Негізгі өндіріс құралдарына өндіріс процесіне тікелей
Өндірістік емес негізгі құрал-жабдықтар – тұтынуға
Иелігіне қарай негізгі құралдар меншікті және
Меншікті дегеніміз – субъектіге тиесілі және
Пайдалану сипатына қарай негізгі құралдар жұмыс
Заттық құрамына қарай негізгі құралдар мүлікті
Әр субъектіде негізгі құралдар пайдалану мақсатына
Келтірілген негізгі құралдардың әрқайсынының құрамына енетіндер:
Жер – субъект меншігіне сатып алынған
Үйлер – халыққа еңбек етуге, тұруға,
Ғимараттар – еңбек заттарын өзгертуге қатысы
Өткізгіш тетіктер(қондырғылар) – электр, жылу немесе
Машиналар мен жабдықтар – күш беретін
Күш беретін машиналар және жабдықтар –
Жұмыс машиналары мен жабдықтар – еңбек
Өлшеу және реттеу приборлары, қондырғылар және
Есептеу техникасы – процестерді жылдамдату және
Басқадай машиналар мен жабдықтар – машиналар,
Көлік құралдары – адамдар мен жүктерді
Құрал – сайман – қол еңбегінің
Өндірістік мүлік және соған жататын заттар
Шаруашылық мүлік – кеңсе және шаруашылық
Жұмысқа пайдаланылатын және өнім беретін мал
Көп жылдық өсімдіктер – қолдан егілген,
Жерді жақсартуға байланысты күрделі шығындар (ғимаратсыз)
Басқа да негізгі құралдар – кітапхана
Негізгі құрал-жабдықтардың бастапқы, ағымды, баланстық, сату,
Бастапқы (тарихи) құны – негізгі құралды
Негізгі құралдардың бастапқы құны мынадай жолмен
Жер учаскелері бойынша меншік немесе тұрақты
Құрастыруды және орналастыруды қажет ететін немесе
Үйлер мен ғимараттарды шаруашылық әдіспен салу
Жерді, үйлерді немесе ғимараттарды біртұтас мүлік
Мердігерлік әдіспен тұрғызылған үйлер мен ғимараттар
Құрылтайшылардың жарғылық капиталына салынған негізгі құралдар
Субъектінің өзі дайындаған немесе төлем арқылы
Тегін алынған негізгі құралдардың объектілері бойынша
Айырбас операциясы нәтижесінде алынған объектілердің –
Жас малдарды негізгі табынға аударған кезде
Негізгі табынды қалыптастыру үшін алынған ересек
Жас өсімдіктер бойынша - өсімдіктерді еккен
Толық төленген және ұзақ мерзімге жалға
Жерді жақсартуға жұмсалған күрделі шығындар бойынша
Негізгі құралдардың бастапқы құны өзгертілуі мүмкін;
Ағымдық құн – бұл негізгі құралдардың
Баланстық құн – бұл бухалтерлік есепте
Сату (өткізу) құны – бірін-бірі жақсы
Жою құны – тиімді қызмет ету
Амортизацияланған құн – негізгі құралдардың бастапқы
- пайдалы кезең қызметі – бұл
- нормативтік қызмет кезеңі – бұл
Негізгі құралдардың есебі 12-ші «Негізгі құралдар»
Сонымен бірге, 126-шы «Аяқталмаған құрылыс» шотында
Негізгі құралдардың бухгалтерлік есебі: негізгі құралдардың
Негізгі құралдың тозуын және амортизациясын есептеу
Негізгі құрал өндіріс прцесіне қатысуымен, жылдар
Негізгі қорлардың табиғи тозуы олардың өндіріс
Негізгі құралдардың сапалық (моральдық) тозуы техникалық
Негізгі құралдардың сапалық (моралдық) тозуын мынадай
Моральдық тозудың әсері нәтижесінде табиғи тозу
Амортизация (латынның «өтеу» деген сөзінен) –
№6-шы «Негізгі құралдардың есебі» бухгалтерлік есеп
Амортизацияланған құн бастапқы құны мен жою
Жаңадан пайдалануға берілген негізгі құралдарбойынша амортизация
Толығымен амортизацияланған негізгі құралдар бойынша амортизацияны
Тоқтап тұрған негізгі құралдар бойынша техникалық
Жалға алынған негізгі құралдар бойынша амортизация
Одан басқа, сына төмендегі негізгі құралдар
Негізгі құралдардың тозуын есептеу үшін есептеу
12-ші бөлімшенің шоттарында (122-125 шоттар) есептелген
Реттік № Шаруашылық операциялардың мазмұны Сомасы,
дебет кредит
1. Қолданыстағы, негізгі құралдар бойынша есептелген
- негізгі өндіріс цехтарында пайдаланған негізгі
- көмекші өндіріс бойынша
540 000
197 000
935
935
131-134
131-134
2. Негізгі құралдар бойынша есептелген амортизациясы:
а) жалпы өндіріс цехтарында есептелген амортизациясы
398 000
935
131-134
б) басқару-әкімшілігіндегі объектілерінде есептелген амортизациясы
293 000
821
131-134
в) әлеуметтік аясындағы
170 000 946 131-134
г)өнімді сату бөліміндегі есептелген амортизациясы
160 000
811
131-134
д) тау-кен өндірісіндегі маусымдық дайынды жұмыстарында
80 000
343
131-141
Жалпы 1 838 000 х х
Ұзақ мерзімге жалға алынған негізгі құралдар
Сатып алу құнын төлегеннен кейін ұзақ
Негізгі құралдардың амортизациясын есептеудің әртүрлі әдістері
құнын бірқалыпты (түзу сызықты) жолмен есептен
құнын орындалған жұмыстың көлеміне пропорционалды (немесе
жеделдетіп есептен шығару;
құнын сандардың жиынтығы бойынша (кумулятивтік әдіс)
Негізгі құралдардың түрлері бойынша амортизацияны есептеудің
Таңдап алған амортизацияны есептеу әдісі субъектінің
Ал бюджеттік мекемелер бойынша тозудың есептеу
Негізгі құралдардың құны бойынша амортизацмяны бірқалыпты
Бұл тәсілде аиортизациялық соманы аудару үшін:
- қызмет етудің пайдалы мерзімі. Бұл
- Қазақстан Республикасының салық заңдылықтарының белгіленген
Негізгі құралдардың амортизацияның бірқалыпты әдісі мына
осыған сәйкес ай сайынғы амортизация сомасы
Төменде негізгі құралдардың амортизациясын (тозуын) бірқалыпты
Негізгі құралдардың амортизациясын (тозуын) бірқалыпты әдіс
Мерзімі Бастапқы құны Амортизацияның жылдық сомасы
Сатып алған мерзімі:
1-ші жылдың аяғында
2-ші жылдың аяғында
3-ші жылдың аяғында
4-ші жылдың аяғында
5-ші жылдың аяғында
100 000
100 000
100 000
100 000
100 000
18 000
18 000
18 000
18 000
18 000
18 000
36 000
54 000
72 000
90 000
82 000
64 000
46 000
28 000
10 000
Негізгі құралды пайдалану барысында бірқалыпты табыс
Амортизацияны (тозуды) орындалған жұмыстардың көлеміне пропорционалды
(Бастапқы құн – жойылу құны) :
Егер пайдаланудың бірінші жылында автокөлік 200
Негізгі құралдардың амортизациясын (тозуын) өндірістік тәсіл
Мерзімі Бастапқы құн Екі еселенген
зацияланған сомасы Айға есептелген амортизацияның сомасы
Сатып алған мерзімі:
1-ші жылдың аяғында
2-ші жылдың аяғында
3-ші жылдың аяғында
4-ші жылдың аяғында
5-ші жылдың аяғында
100 000
100 000
100 000
100 000
100 000
40%х100000=40000
40%х60000=24000
40%х36000=14400
40%х21600=8640
2960
40000
64000
78400
87040
90000
3333
5333
6533
7253
7500
Бұл кестеде жылдық амортизация сомасы мен
өндірістік әдіс бойынша амортизацияны есептеу тау-кен
Амортизацияны (тозуды) есептеудің жеделдетілген әдістері. Бұл
а) Кумулятивтік әдісі
ә) Азайып отвратын қалдық әдісі.
Кумулятивтік әдіс – латын тілінен аударғанда
Жыл сайынғы амортизациялау нормасы: бөлімінде жылдар
Төменде негізгі құралдардың тозуын (амортизациясын) кумулятивтік
Негізгі құралдардың амортизациясын (тозуын) кумулятивтік әдіс
Мерзімі (жылдары) Бастапқы құн Екі еселенген
зацияланған сомасы Айға есептелген амортизацияның сомасы
Сатып алған мерзімі:
1-ші жылдың аяғында
2-ші жылдың аяғында
3-ші жылдың аяғында
4-ші жылдың аяғында
5-ші жылдың аяғында
100 000
100 000
100 000
100 000
100 000
5/15х90000=30000
4/15х90000=24000
3/15х90000=18000
2/15х90000=12000
1/15х90000=6000
30000
54000
72000
84000
90000
2500
4500
6000
7000
7500
Кестенің мәліметтерінен кумулятивтік әдіс бойынша есептелген
Азайып отыратын қалдық әдісі. Бұл әдіс
Екі еселенген нормасыменесептелініп, азайып отыратын қалдық
Қалдық құнды азайту үшін қажетті шамамен
Мерзімі (жылдары) Бастапқы құн Екі еселенген
зацияланған сомасы Айға есептелген амортизацияның сомасы
Сатып алған мерзімі:
1-ші жылдың аяғында
2-ші жылдың аяғында
3-ші жылдың аяғында
4-ші жылдың аяғында
5-ші жылдың аяғында
100 000
100 000
100 000
100 000
100 000
40%х100000=40000
40%х60000=24000
40%х36000=14400
40%х21600=8640
2960
40000
64000
78400
87040
90000
3333
5333
6533
7253
7500
Халықаралық практикада баяу амортизация деп аталатын
Мысал. : “Әлия” ЖШС 1998 жылы
Кәсіпорын амортизациясын есептеу үшін кумулятивтік әдіс
Есеп қағидасындағы өзгерістің әсерін есептеу және
Кезеңі Кумулятивтік әдіс бойынша амортизацияны
1999 жыл (1608333-3760)х15/120=200572 теңге (1608333-3760)/15=106971
2000 жыл (1608333-3760)х15/120=187200 теңге (1608333-3760)/15=106971 теңге
2001 жылға жинақталған амортизациясының сальдосы
200572+187200=387772 теңге
106971+106971=213942 теңге
Амортизацияны есептеу 1999 жылдың 1-ші қаңтарынан
Амортизацияны есептеу үшін кумулятивтік саны мынадай
15х(15+1)/2=120.
Екі әдісті пайдаланудың салдарынан 173830 теңгеге
Негізгі құралдарды жөндеудің есебі
Негізгі құралдар пайдалану процесінде табиғи және
Негізгі құрал-жабдықтар уақытынан бұрын тозып кетпеуі
Күрделі жөндеу деп негізгі құралдардың объектісін
Үйлер мен ғимараттардың күрделі жөндеуі кезінде
Күрделі жөндеулер негізгі құралдың пайдалану мерзімін,
Мысалы. Кәсіпорындағы автомашинаның бастапқы құны 1
Ағымдағы жөндеу дегеніміз негізгі құралдарды жұмыс
Жөндеу есебінде атқарылған (орындалған) жұмыс түрі
Негізгі құралдарды жөндеу мердігерлік және шаруашылық
Мердігерлік ұйымдармен жасасқан шарт негізінде негізгі
Күрделі жөндеуден өткен негізгі құралдарды қабылдап
Реттік № Шаруашылық операциялардың мазмұны Сомасы,
дебет Кредит
1. мердігерлердің орындаған және акт бойынша
негізгі өндіріс 160000 934 671
көмекші өндіріс 50000 934 671
әлеуметтік сала 20000 945 671
ТМЗ сақтау және сату 4000 811
жалпы және әкімшілік шығындарға жататындар 40000
ЖИЫНТЫҒЫ 274000 - -
ҚҚС, 16% 43840 331 671
БАРЛЫҒЫ 317840 - -
2. Орындалған және қабылданған жұмыстар үшін
317840
671
441
Негізгі құралдардың жөнделген объектісінің техникалық төлқұжатында
Егер жөндеуді, қайта құруды және жаңартуды
Шаруашылық тәсілмен негізгі құралдарды жөндеу цехтан
Жабдықтардың автомашиналардың, тракторлардың, мүліктердің және басқа
Материалдар – жөндеуге жұмсалған материалдардың, қосалқы
Жұмысшылардың еңбек ақы төлеу – жөндеу
Еңбекақыдан есептелген аударымдар – жұмысшылардың еңбек
Электір энергиясы, жылу, газ, бу -
Қосымша шығындар – жөндеу цехтарының жалпы
Жөнделген әрбір объектіге кәсіпорынның жөндеу цехтарының
№ Шаруашылық опирациялардың мазмұны Сомасы (теңге)
дебет кредит
1. Негізгі құралдарды жөндеуге босатылған материалдардың
3100000
921
205, 206, 208
Жөндеумен айналысатын еңбеккерлерге жалақысын есептеу
2200000
922
681
Есептелген жалақыдан ұсталған әлеуметті салық пен
415800
923
634
Жөндеу шығындарына жатқызылған үстеме шығыстарының үлесі
948000
924
930
Негізгі құралдарды жөндеу бойынша жөндеу цехының
6663800
920
921 - 924
2. Негізгі құралдарды жөндеу бойынша шығындарды:
- жалпы және әкімшілік шығыстарына
70000
821
920
-сату (өткізу) бойынша шығыстарына (жабдықтау және
-негізгі өндіріс цехтарына
-әлеуметтік салаға
-тысқары кәсіпорындар мен ұйымдарға
30000
5800000
93800
240000
811
934
945
801
920
920
920
920
3. Бір мезгілде жөндеу бойынша орындалған
-келісілген құнына
320000
301
701
ҚҚС сомасына (16%) 51200 301 633
Кәсіпорынға қажет болған жағдайда, және жөндеуге
Егер кәсіпорын жөндеу қорын құратын болса,
- егер жөндеу мердігерлік тәсілмен орындалған
- егер жөндеу шаруашылық тәсілмен жөндеу
- егер жөндеу шаруашылық тәсілмен жөндеу
Егер де кәсіпорынның құрған резерві жұмсалған
Жөндеудің аяқталануына қарай, жөндеуден қабылданған объектілердің
Жалгер – кәсіпорын негізгі құралдарға кеткен
- егер де келісім-шарт жағдайы бойынша
- егер де келісім-шарт жағдайы
- егер де жалға алушы-кәсіпорын, жалға
Негізгі құралдарды түгендеу, қайта бағалау және
Негізгі құралдарды түгелдеу. Негізгі құралдардың нақты
Бухгалтерлік есептің 24 “Бухгалтерлік қызметтің жұмысын
Негізгі құралдарды мүліктік түгелдеу жылдық қаржылық
Негізгі құралдарды қайта бағалау. 6. БЕС
Негізгі құралды қайта бағалауды жүргізу үшін
комиссия құрады және көптеген бағалаушыларды шақырады,
Есеп беруде негізгі құралдың мәнін ашу.
Сондай – ақ, қаржылық есеп берудің
Қолданылған әдебиеттер
“Бухгалтерлік есеп принциптері” Қ. К. Кеулімжаев,
“Кәсіпорындағы бухгалтерлік есеп” В. К. Радостовец,
“Шаруашылық Жүргізуші Субъектілердегі бухгалтерлік есеп” В.
“Жылдық есеп 2003” қаңтар 2003ж.
1
“Цемент” ААҚ
кәсіпорын,мекеме
Цех, қойма № 1 цех
код 29
Құжаттар нөмірі Толтырылған мерзімі Операция түрінің
82 31.12.01 28 1 Негізгі 1
Негізгі құралды мүліктік түгелдеу нәтежесінің
салыстыру тізімдемесі.
“7” “қаңтар” 2002ж
“20” желтоқсан 2001 жылғы № 47
1 участок, 1 цех бастығы
қызметі
Түгендеу
2001 жылғы “31” желтоқсанда аяқталады
Мүліктік түгендеу кезінде төмендегілер анықталады
Рет саны Объектінің аты – жөні
жылы Нөмірі
инвентарлық заводтық төл құжатының
1 2 3 4 5 6
1. ВК 2/26 А су насосы
2. 4 АМВ 225 ассинхрон типті
1995
1995
8373
7335
К
Мүліктік түгелдеу нәтежесі
артығы жетіспейтіні
саны құны саны құны
7 8 9 10
1 98200
1 54800
Барлығы * 54800 * 98200
Бухгалтер:
Салыстыру нәтижелерімен келісемін
материалдық жауапты
тұлғаның қол
