Ипотекалық несиелеу курcтық жұмыс
МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz
Кіріспе 3
I-бөлім. Ипотекалық несиелеудің теориялық негізі 5
1.1 Ипотекалық несиенің мәні және қажеттілігі 5
1.2 Ипотекалық несиелеудің халықаралық тәжірибеде қолданылатын негізгі моделдері 10
1.3 Қазақстан Республикасында ипотекалық несиелеу жүйесін ұйымдастыру 15
ІІ-бөлім. Қазақстан Республикасындағы ЕДБ-дің ипотекалық несиелеуді ұйымдастыру тәжірибелері 22
2.1 Ипотекалық несиені беру механизмі 22
2.2 Екінші деңгейлі банктер берген ипотекалық несиелерді талдау 24
2.3 Ипотекалық несиелеу және оның есебі 26
III-бөлім. Қазақстан Республикасында ипотекалық несиелеудің даму перспективалары мен мәселелері 29
Қорытынды 36
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 38
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: - бет
Пәні: Банк ісі
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
МАЗМҰНЫ
Кіріспе 3
I-бөлім. Ипотекалық несиелеудің теориялық негізі 5
1.1 Ипотекалық несиенің мәні және қажеттілігі 5
1.2 Ипотекалық несиелеудің халықаралық тәжірибеде қолданылатын негізгі моделдері
1.3 Қазақстан Республикасында ипотекалық несиелеу жүйесін ұйымдастыру 15
ІІ-бөлім. Қазақстан Республикасындағы ЕДБ-дің ипотекалық несиелеуді ұйымдастыру тәжірибелері
2.1 Ипотекалық несиені беру механизмі 22
2.2 Екінші деңгейлі банктер берген ипотекалық несиелерді талдау
2.3 Ипотекалық несиелеу және оның есебі 26
III-бөлім. Қазақстан Республикасында ипотекалық несиелеудің даму перспективалары мен
Қорытынды 36
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 38
Кіріспе
Тұрғын үйді қаржыландырудың кеңестік жүйесі, мемлекеттік тұрғын үй
Республиканың тұрғын үй сферасының қазіргі жағдайы келесі негізгі
- тұрғын үймен жеткіліксіз қамтамасыз етілуі;
- тұрғын үй құрылысы деңгейінің жеткіліксіздігі;
- тұрғын үй қоры бойынша қызмет көрсету сапасының
- тұрғын үй - коммуналдық шаруашылығын қаржыландырудың жеткіліксіздігі;
- тұрғын үй қоры мен инженерлік коммуникацияларының тозуының
Жоғарыда қарастырылған барлық проблемаларды шешу, ҚР жүргізіліп отырған
Экономикалық белсенді жанұялары өздерінің тұтынушылық стандарттары мен болашақтағы
Ипотекалық несиелеу жүйесін құру, халықтың тұрғын үй жағдайын
Тақырыптың өзектілігі. Қазақстан экономикасындағы әлеуметтік-экономикалық мәселелердің ішіндегі ең
Жұмысты орындаудағы мақсат: бүгінгі нарықтағы банктік ипотеканың әр
Жұмысты орындаудағы міндеттер:
Жаңадан енгізілген ипотека түрлерін ерекшеліктерін көрсету;
Банктік нарықтағы өзгерістерге зерттеулер жүргізу;
Банктік ипотекаға талдау жасау;
Банктік ипотеканың даму мәселелері мен перспективаларын айқындау.
Әдістемелік негіз ретінде: Қазақстан Республикасының ипотекалық қызметтеріне қатысты
I-бөлім. Ипотекалық несиелеудің теориялық негізі
1.1 Ипотекалық несиенің мәні және қажеттілігі
«Ипотека» түсінігі алғаш рет б.э.д. VI ғасырдың басында
Ипотекалық несиелеу, коммерциялық және арнайы маманданған банктермен, несие
Несиелеудің кепіл формасының механизмі мен процедуралары кепілдеме міндеттемелері,
Кең мағынада, ипотекалық несиелеу жүйе ретінде ипотекалық несиелерді
Ипотекалық нарық - банктермен және баска мекемелермен үй
Қарыз алушы мен банк арасындағы қатынастарға, сәйкесінше салынған
Салынған мүлік туралы актінің бірінші реттегі нарығы -
Сурет 1. Бірінші реттегі ипотекалық нарықтың субъектілері мен
Клиент банкпен несиелік шартты жасағаннан соң ол несие
Қарыз алушыға қарағанда, бұл туралы банкке қатысты айтуға
Бұл міндеттерді шешудің бір жағы, ол өз портфелінен
Екінші реттегі нарықта ипотекалық несие бойынша берілген салынған
Салынған мүлік актісі екінші реттегі нарығының негізгі субъектілеріне:
Ипотекалық несиелерді беруге маманданған несие қаржы мекемелері мен
Қуатты эмиссиялық-қаржы корпорациялары (ЭҚК), олар банктерден бірінші реттегі
Ипотекалық несиенің жіктелімі:
Несиелеу объектісіне қарай:
• Жер учаскелерін иемдену - жерді жеке меншікке
• Жер учаскелерін (бөлімшелерін) игеру - осы
• Тұрғын үй құрылыс - салынған және
• Тұрғын үй емес құрылыс - өнеркәсіптік тұрғын
• Сақтандырылған несиелер - әр түрлі сақтандыру компанияларымен
• Сақтандырылмаған несиелер - осы несие бойынша ешқандай
• Басқа кепілдемелер, бұл жағдайда несиені қайтарудың кепілдемесі
Ипотекалық облигациялардың нарығына қарай:
• Бірінші реттегі нарық - ипотекалық облигацияларын эмиссиялау;
• Екінші реттегі нарық - ипотекалық облигацияларды орналастыру
Несиелеу субъектісіне қарай:
• Құрылысты жүргізушіні несиелеу - баспананың болашак иесіне
• Мердігерді несиелеу - құрылыс жұмыстарын жүргізу кезеңінде,
Ссуданы беру мерзіміне қарай:
• 1-жылдан - 3-жылға дейін
• 3-жылдан - 10-жылға дейін
• 10 жылдан жоғары.
Экономикалық белсенді жанұялары, өздерінің тұтынушылық стандарттары мен болашақтағы
1.2 Ипотекалық несиелеудің халықаралық тәжірибеде қолданылатын негізгі моделдері
Ұзақ мерзімді ипотекалық несиелеудің моделдерінің жіктелінуінің негізгі белгісі,
Қабылданған классификацияға сәйкес, өткізілетін ипотекалық облигацияларды
Европалық жүйенің ерекшелігінің, ипотекалық облигацияларды шығару мәселелеріндегі ипотекалық
Осы модельге сәйкес ипотекалык банк ең алдымен, төмен
Осы жүйенің тұрақты қызмет етуі үшін, көптеген шектеулер
- Ипотекалық несиелерге талаптар - оның сапасына және
- Ипотекалық банктер мен олармен жүргізілетін операцияларға талаптар
Сонымен бірге, ипотекалық банктерге көптеген қызмет түрлерімен айналысуға
Құрылыс жинақтарының неміс моделі. Бұл үлгі басқаша балансталған
Құрылыс жинақ жүйесінің өзіне тән ерекшелігі — салымшы
Европада, соның ішінде Герман елінде, құрылыс жинақ жүйесі,
Тұрғын үйді қаржыландырудың неміс механизмі келесідей:
Баспананы сатып алғысы келетін клиент, арнайы маманданған банкпен
Егерде салымшы белгілі бір мерзім ішінде қажетті соманың
Бұл қарыз бойынша проценттік ставка, әрекет ету мерзімі
Құрылыс жинақ жүйесін мемлекеттік қолдау үш «бағанда» ұсталынып
- Мемлекеттік сыйлық. Мемлекет меншікті капиталының қорлануын, премияларды
- Мүліктік-эффективті төлемдер. Әрбір жұмысшы өз жұмыс берушісінен
- Мүліктік - эффективті төлемдер бойынша дотация. Мүліктік
Құрылыс жинақ жүйесінің мемлекет үшін тартымдылығы - жүйе
Құрылыс жинақ үлгісінің басты теріс жағы, яғни қарыз
Несие ресурстарын мобилизациялау процесі мен халықты несиелеу процесін
Осылайша, мемлекетте жеке жоғары капиталды мекемелер жоқ болып
Бұл модель ЖАҚ түрінде құрылған ипотекалық компанияның жұмыс
Жалпы, әлемде тұрғын үй құрылысы саласында жағдай қалай
1.3 Қазақстан Республикасында ипотекалық несиелеу жүйесін ұйымдастыру
Қазақстандағы ипотекалық несиелеу 90-жылдардың ортасында пайда болды десе
Сонымен бірге Қазақстан Республикасының Президенті Жарлығы және ұзақ
Бірінші жүзеге асырылмаған тәжірибе Қазақстанда ипотекалық несиелеудің жүйесін
- 1994 жылдың 27 желтоқсанындағы Азаматтық кодексі (жалпы
- 1998 жылдың 30 маусымындағы «Қозғалмайтын мүлікті тіркеу
- 1995 жылдың 31 тамыздағы «Қазақстан Республикасының Банктері
- 1995 жылғы 23 желтоқсанда шыққан «Қозғалмайтын мүлік
2000 жылдың 07 желтоқсанында шыққан ҚР тұрғынүй құрылыс
Берілген сатыдағы ең маңыздысы 2000 жылы 21 тамызда
Ұлттық Банк - басқармасының 2000 жылдың 20 желтоқсандағы
Қазақстандық ипотекалық компанияның негізгі функциалары:
- Ұзақ мерзімді ипотеканың несие бойынша талап ету
- Сыйақыларынан белгіленген немесе қалқымалы ставкаларымен ипотекалық құнды
- Тұрғын үй несиелендірілуіне инвесторлардың қаржыларын тарту;
- Ұлттық Банкпен банк - несие берушілердің қаржылық
- Банктер үшін ипотекалық несиелеуге байланысты әдістемелік ұсыныстарды
- Ипотекалық несиелеу сұрақтары бойынша консалтингтік қызметті көрсету
Компанияның келесі құқтары бар:
- Ипотекалық несиелеу және де несие беруші банктің
- Ипотекалық несиелердің сапасын тексеру;
- Қарыз алушылардың жағдайы туралы мәліметтер алуға байланысты
- Ипотекалық несиелеуде мамандардың біліктігін көтеру үшін, оқуды
Малайзиялық моделімен ұқсастығымен бірге қызмет ету принциптерінде де
Ипотекалық облигациялар ұзақ мерзімді құнды қағаздар, олар қозғалмайтын
Несиелеу жүйесі қарапайым. Банктер қарыз алушылардың қажеттіліктерін қозғалмайтын
Жабу принципі - актив негізінде шығарылған оның құнының
Сәйкестік принципі - тартылған қорлар мен активтер мерзімінің
Компания қызметінің жүйесі келесі түрде болады.
1. Бірінші сатыда екінші деңгейдегі банктер жеке қарыз
2000 жылдан бері ҚИК өзінің әріптесі 11 банкімен
Ипотекалық несиелерді алу тұрғын үйді ешкандай жеткілікті жинақтаусыз
Соңғы 3 жыл ішінде ипотекалық несиелеу жүйесінде біршама
ІІ-бөлім. Қазақстан Республикасындағы ЕДБ-дің ипотекалық несиелеуді ұйымдастыру тәжірибелері
2.1 Ипотекалық несиені беру механизмі
Тұрғын үйді сатып алу уақыты келгенде әрбір адамда
Айта кету керек, ұзақ мерзімді ипотекалық несиелер, несиелердің
Несиелер ұзақ мерзімге, 5 жылдан және одан жоғары
Ипотекалық несиені беру механизмі қиын емес. ҚР Азаматтық
Тұрғын үйді сатып алуға несие, жеке тұлғаларға —
Жеке несиелеуді ұйымдастыру үшін банкте келесідей нормативтік база
Ипотекалық несиелерді беру кезінде Серіктес Банк пен ҚИК
Заем теңгеде (ҚИК) немесе АҚШ долларында 10-15 жылға
Ай сайынғы төлем сомасы = Несие
мұнда, і — сыйақы ставкасы, n — несие
Заемді мерзімінен бұрын толық сомада немесе бөліктегі (негізгі
2.2 Екінші деңгейлі банктер берген ипотекалық несиелерді талдау
Қазақстан Республикасында екінші деңгейлі банктердің ішінде ипотекалық нарыққа
Статистикалық мәліметтерге көз жүгіртер болсақ «Банктердің кредиттері: несие
«Банктердің халыққа ипотекалық несие беруі» кестесіндегі мәліметтерге сай,
Қазақстанның екінші деңгейлі банктерінің ипотекалық нарықтағы алатын үлесіне
Ипотекалық нарық қатысушыларының талдауы көрсетіп тұрғанындай, 2004 жылдың
Келесі кезекте мен ипотекалық нарықтың ең ірі қатысушыларының
ААҚ «Банк ТұранӘлем - Ипотека» жарғылық капиталы 01.01.02ж.
ЖШС ТұранӘлем Секьюритиз жарғылық капиталы 28 800 000
ААҚ «Банк ТұранӘлем -Ипотека» ЖШС Дом Сервистің 100
ҚР ҰБ берілген лицензиясына сәйкес ААҚ «Банк ТұранӘлем
1. Теңгелік банктік операцияларды жүргізу:
- қарыз беру операциялары: ақылылық, мерзімділік, қайтарымдылық шарттарымен
- сенімділікке негізделген операциялар немесе трасттық операциялар: сенім
2. Банктік заңдармен қарастырылған басқа да операцияларды жүргізу:
- факторингтік операциялар: төленбеу тәуекелін өзіне ала отырып
- Компанияның негізгі серіктестері: Банк ТұранӘлем, ЕБРР, Темір
2.3 Ипотекалық несиелеу және оның есебі
Ипотека (грек тілінен аударғаңда "залог" дегеңді білдіреді) несиені
Ипотекалық несие несиелік келісімде көрсетілген мерзімге беріледі. Мұндай
■ құрылыс немесе тұрғын үй алуға;
■ құрылыс немесе қаланың сыртынан үй алуға;
■ қайта құруға, үйлерді күрделі жөндеуге.
Жеке тұлғаларды ипотекалық несиелендіру коммерциялық негізде несиелендірудің 5
Қарыз, жалақы және басқа кіріс көздерінен, тұрақты кірісі
Қарызшы банкке жазбаша өтінішін ұсынады және несиелік комитеттің
1. жеке бас куәлігі;
2. жанұя құрамы туралы №3 анықтама;
3. жұмыс орнынан соңғы 6 айға орташа айлық
4. басқа да кірістердің бар екеңдігін нақтылайтын құжат;
5. жанұя мүшелерінің табыстары туралы анықтама (қажет болған
6. несие қайтару бойынша 3 тұлғаның кепілдігі.
Несилендіру мақсатына байланысты қосымша құжаттар талап етуі мүмкін:
• сатып алу-сату келісімі;
• тұрғын алаңын жекешелендіру туралы келісімі және т.
Ұсынылған құжаттардың дұрыстығы тексерілген соң несиелік және ипотекалық
Ипотекалық несиелендіруді қамтамасыз ету болып өтімді, тез сатып
Дт-1417
Кт-1001, 1051
Кіріс -7339 - залог сомасы
Дт-6125
Кт-6625
Дт-6055
Кт-6555 – кепілдік сомасы
Сый-ақы есептеген кезде келесі өткізбе құрылады:
Дт-1740
Кт-4417
Сый-ақыны іздестірген кезінде:
Дт-1001
Кт-1740
Несиені толық өтеген кезде:
Дт-1001
Кт-1417
Шығын - 7339 - залог сомасы немесе
Дт-6625
Кт-6125
Несиені өтеу мерзімі бұзылған жағдайда, мерзімі өткен төлем
III-бөлім. Қазақстан Республикасында ипотекалық несиелеудің даму перспективалары мен
Ұзақ мерзімді ипотекалық несиелеу мәселелерін шешудің басты жолдары
Жоғарыда қарастырылған проблемалардың ішінде негізгі мәселе бұл ипотекалық
Құрылысты жүргізуші тұрғын үй құрылысына өз және қарыз
Мемлекет ипотекалық несиелермен байланысты тәуекелділікті төмендету мақсатында оларды
Қазіргі уақытта ипотекалық несиелеу үшін ұзақ мерзімді ресурстар
Капиталды тартуда қаржы инструменттерін шығару арқылы жүзеге асырылатын
Елбасының Жолдауында тұрғын үй мәселесіне аса көңіл бөлініп,
Бұл мақсатқа жету ең алдымен Алматы, Астана қалаларындағы
- ипотеканың механизмін және эффективті қызмет етуі жүзеге
- бюджетттік емес қаржылық ресурстарды тұрғын үй ипотекалық
- нарық қатысушыларының эффективті қарым-қатынасын жүзеге асыратын инфрақұрылымды
- пәтермен мәмілелерде жеңілдіктер беретін салықтық ынталандыру, ҚҚС
- несие алуға мемлекет тарапынан мақсатты субсидиялар;
- ипотекалық несиеде еркін бәсеке үшін субьектілер арасында
- қарыз алушыларды әлеуметтік қорғау мақсатымен қорғау механизмдерін
- ең маңыздысы - республика азаматтарының ипотека жөнінде
Көптеген дамыған елдерде ипотекалық несиелеу, қаржы нарығында маңызды
Ипотека халық жинақтарының бірнеше бөлігін және инвесторлардың қаражаттарын
Ипотекалық несиелеу нарығының қалыпты дамуы, келесі факторлардың болуын
Сонымен қатар, ипотекалық нарықтың дамуына, экоиомикалық сипаттағы факторлар:
Ипотекалық несиелеу елімізде қарқынды дамығандығына қарамастан, тұрғылықты халық
Сапалы көрсеткіштерге жүгінер болсақ, ҚР тұрғын үй жағдайы,
ҚРҰБ бағалауы бойынша, бүгінгі күні 1,3 млн. адам
Бүгінгі күні Алматы қаласындағы тұрғын үй құрылысын шартты
Ең алдымен бұл елдегі жаңадан салынып жатқан үй
Бағаның шарықтауының екінші бір себебі деп сарапшылар жасанды
Тұрғын үй секторындағы жағдайды қарастыра отырып, ең маңызды
Сондықтан бүгінде, экономиканың өсуінің тұрақтылығы жағдайында жақын уақытта
Қорытынды
Қортындылай келе - ипотекалық несиелеу жүйесі және оның
Мыңдаған қарапайым азаматтар, бүгіннің өзінде ипотеканың дамуын қызығушылықпен
Қазірде үлкен сеніммен ипотеканың біздің елде басы қаланған
- бірінші этап - ипотекалық несиелеудің бірінші реттегі
- екінші этап - ипотекалық операцияларды жүзеге асыратын
- үшінші этап - ипотекалық несиелермен қамтамасыз етілген,
Республикада ипотекалық несиелеу жүйесінің дамуы, экономиканың нақты секторының
- Азаматтарға баспанаға қажеттіліктерін қанағаттандыруына;
- Құрылыс компанияларына ұсынысты ұлғайтуына;
- Құрылыс масштабын көбейтуге;
- Банктерге өз ресурстарын тиімді бөлуіне және инвесторлар,
Осымен берге, ипотека қоғамдағы әлеуметтік тұрақсыздықтарды болдырмауда оңды
Жеке пәтері бар адам, психологиялық жағынан төзімді болады,
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
ҚР Президентінің «Жылжымайтын мүлік ипотекасы туралы» заң күші
Калиева Г.Т."Кредитное дело", Алматы, Қаржы-каражат1997г;
Кудрявцев В.А., Кудрявцева Е.В. "Основы организации ипотечного кредитования"
"Банковское дело" / под ред. Лаврушина О.И.. М:
Ольшанский А.И "Банковское кредитование: российский и зарубежный опыт".
Панова К.С. "Кредитная политика коммерческого банка". М: Финансы
" Экономика недвижимости" / под.ред. Ресина. М: 1999
"Банковское дело"/ под ред. Сейткасимова Г.С. А: Қаржы-каражат,
Черняк В.З. "Банки и банкиры". М: Финансы и
Хлестков Л.И. «История ипотеки: как все начиналось», Киев
Проскурин В.А. О совершенствовании практики ипотечного жилищного кредитования.
Сагиндиков М.О. Реализация программы внедрения системы ипотечного кредитования
Токобаев. Развитие ипотечного кредитования и создание рынка ипотечных
Турганов Г. Рынок ипотечных облигаций, зарубежный опыт.//РЦБК.-2000.-№%.-С.7-11.
Қалғұлова Р. Екінші деңгейлі банктегі бухгалтерлік есеп. Алматы,
9
Жылжымайтын мүлік
Салынған мүлік актісі
Клиент (қарыз алушы)
Нарықта салынған мүлік актісін ұсыну
Ипотекалық банк
